منشا افزایش قیمت فولاد

 در هفته های اخیر کشور شاهد مشکل تامین برق بوده و این موضوع سبب شده بازار سیمان و فولاد روزهای ملتهبی را تجربه کنند و قیمت این دو محصول در بازار با افزایش شدید مواجه شود. این جریان اولین باری نیست که فضای اقتصادی کشور و بازارهای کالایی را با تصمیمات یکباره سرگردان می‌کنند و این نوشتار بر آن است که با تمرکزی بر اتفاقات اخیر در حوزه تامین برق صنایع سیمان و فولاد، رابطه میان تصمیم ابتدایی دولت برای ارائه رایانه انرژی و شوک قیمتی اخیر را به تصویر بکشد و در گام های بعدی نشان می دهد که چگونه سیاست ابتدایی بر ضد خود عمل می کند و اثرات سرریز بر دیگر بخش های اقتصادی چگونه رقم می‌خورد.

اجرای سیاست های حمایتی و رفاهی همواره در دستور کار دولت ها در اقتصاد ایران قرار داشته است. اما مسیر رفاهی و حمایتی به دلیل تداخل با سیاست یارانه انرژی با انحرافات جدی همراه شده است.

از طرفی دیگر تقاضای برق، انرژی ارزان به کاهش انگیزه جهت مصرف بهینه برق از سمت مصرف کنندگان منجر به خواهد شد و این دو موضوع برای هر دو گروه مخاطب سیاست حمایتی دولت یعنی خانوارها و بنگاه ها صادق است. دسترسی به منابع انرژی ارزان قیمت، هرگونه انگیزه برای بهینه سازی و بهره برداری از راه ها و تجهیزات کاهنده مصرف برق را برای این دو گروه از موضوعیت خارج می کند.

قطعی برق در سمت عرضه، ارزان نگه داشتن محصول نهایی در کنار برخی ملاحظات خاص درباره محیط کسب و کار باعث شده است که سمت عرضه برق با تنگناهای جدی مواجه شود. غیرواقعی بودن قیمت ها به عدم ایجاد منابع مازاد به جهت سرمایه گذاری برای ایجاد زیرساخت های جدید یا جبران استهلاک زیرساخت های موجود منجر می شود در کنار و عواملی همچون عدم پرداخت به موقع مطالبات تولیدکنندگان برق از سوی دولت و عوامل محیطی حاکم بر اقتصاد کلان کشور نظیر عدم اطمینان و عدم دسترسی های ناشی از تحریم های اقتصادی، به بروز مشکلاتی در بخش دولتی و غیر دولتی منجر می شود.

کاهش عرضه از یکسو و وجود نظام توزیع ناکارآمد مستعد التهاب با نقش پررنگ دلالان از طرفی دیگر، این بازارها با جهش قیمت محصول نهایی مواجه می شوند. اتفاقی که در هفته های اخیر در بازار سیمان و فولاد افتاده است. با توجه به اهمیت این صنایع و ارتباط آن ها با صنایع دیگر، میتوان انتظار داشت شوک قیمتی اتفاق افتاده و به صنایع و بازارهای دیگر منتقل می شود. بخش های متاثر از این شوک قیمتی صنعت ساختمان به معنای عام آن و بخش مسکن به صورت خاص است. در صورت افزایش هزینه ساخت و به تبع آن افزایش قیمت مسکن، کاهش هرچه بیشتر قدرت خرید و رفاه خانوار دور از انتظار نیست.

در واقع منشا شوک به بازار آهن وسیمان قطعی برق و عوامل مرتبط با آن ها می باشد.