چالش های پیشروی صنعت فولاد
صنعت فولاد یکی از اصلی ترین ارکان اقتصاد کشور می باشد. این صنعت با مشکلات و چالش هایی از جمله هزینه حمل و نقل، تامین آب، تامین مواد اولیه، عدم تجهیرات و تکنولوژی جدید، قیمت گذاری و تامین سوخت و انرژی مواجه است.
تصویر شماره 1 - چالش های صنعت فولاد
صنعت فولاد بدون شک یکی از ارکان اصلی اقتصاد کشور محسوب می شود. اما در سال های اخیر موانع موجود مانند قطعی برق در تابستان، تیک صادراتی، وضع عوارض و مالیات برمحصولات همچون سدی در برابر مسیر توسعه و پیشرفت این صنعت قرار گفته است. لازم به ذکر است عوامل گفته شده درکنار عوامل دیگر گاه و بیگاه بر پیکر این صنعت ضربه زده و چالش ها پی در پی در قیمت آهن آلات، قیمت میلگرد قیمت تیرآهن و دیگر محصولات فولادی ایجاد می کند.
شهرام عالی وند، مدیر عامل فولاد امیرکبیر کاشان دراتباط با مشکلات و موانع پیش روی صنعت فولاد کشور می گوید: باوجود تلاش های گسترده در این صنعت، همواره با مشکلاتی فراوانی مواجه شده ایم. برخی از چالش ها پو تصمیمات غیر کارشناسی شده همانند سدی در برابر پیشرفت ما قرار گرفته و مانع از توسعه متوازن و پایدار شده. وی در ادامه می افزاید: چالش ها و موانعی که در حال حاضر با آن روبه رو هستیم شامل کم توجهی به توسعه پایدار و حفظ سلامت محیط زیست و پیشگیری از آلودگی های زیست محیطی، تامین مواد اولیه و مبحث هزینه انرژی و سوخت در حمل و نقل است.
آنچه از سال 1400 تا کنون به خوبی نمایان است و صنعت فولاد کشور را با مشکلات و چالش های عدیده ای روبه رو ساخته حاصل کم توجهی به رشد و توسعه و پایداری دراین زمینه است. از تجربه کشورهای توسعه یافته می توان دریافت در اینگونه کشورها پیش از اینکه با مشکل و چالشی درگیر شوند به فکر اصلاحات و اقدامات گسترده و پیشگیرانه هستند.
چالش ها و موانع صنعت فولاد کشور
عمده چالش و موانع صنعت فولاد کشور شامل موارد زیر است.
1 – حمل ونقل ریلی
با توجه به اینکه حمل و نقل مواد اولیه درجهان عمدتا به شکل خطوط ریلی صورت می گیرد و این روش از نظر اقتصادی مقرون به صرفه می باشد. در کشور ما هنوز توجه اساسی به این مقوله مهم نشده است. طی برنامه ریزی جامع فولاد کشور تصمیم گرفته شد تا سال 1404 توسعه خطوط ریلی کشور به 25 هزار کیلومتر برسد. اما آنچه تاکنون عملی شده فقط 13 هزار 954 کیلومتر بوده که باید گفت از میزن برنامه ریزی شده بسیار عقب است.
2- تامین آب
مسئله تامین آب یکی از اصلی ترین چالش ها و موانعی که صنعت فولاد کشور با آن دست به گریبان است. براساس مطالعات و بررسی صورت گرفته، چناچه خظ تولید فولادی در برنامه احداث قرار گیرد باید در نواحی خلیج فارس و دریای عمان باشد. درحال حاضر بسیاری از کارخانجات تولید محصولات فولادی در نواحی کم آب و حتی کویری ایجاد شده که این خو باعث اثرات جبران ناپذیری به محیط زیست و از بین رفتن آب شرب، و آب های زیر زمینی شده است.
3 – تامین مواد اولیه
براساس افق در نظر گرفته تا سال 1404 صنعت فولاد کشور باید به 55 میلیون تن فولاد در معادن دست پیدا کنیم. با توجه به اینکه ذخایر معادن کشف شده رو به پایان است و در معادن عمیق نیز نیاز به مطالعه و تحقیق زیادی وجود دارد باید گفت در چنین شرایطی کشور با تامین مواد اولیه با مشکلات جدی همراه خواهد شد.
4 – تجهیز خطوط تولید با تکنولوژی روز
در کشور ما از ابتدای چرخه تولید، اکتشاف و عرضه به بازار تمامی تجهیزات قدیمی و فرسوده است. دراین این حالت در کنار مصرف زیاد سوخت، انرژی و برق شاهد آلودگی شدید و جبران ناپذیری در محیط زیست هستیم.
5 – قیمت گذاری
یکی دیگر از مشکلات و جالش های پیش روی صنعت فولاد کشور مسئله قیمت گذاری است. برای داشتن اقتصاد سالم و شفاف باید قیمت گذاری ها منطقی و با احتساب هزینه تمام شده در نظر گرفته شود. درسال های اخیر با یک قیمت گذاری دستوری مواجه هستیم که باید گفت برای اقتصاد نیمه جان ما همانند یک سم می باشد.
6 – تامین انرژی
دراین زمینه باید گفت در حال حاضر 25 درصد ظرفیت های نصب شده شرکت های تولید بلا استفاده بوده و دلیل آن نیز کمبود انرژی برق است. این در حالیست که برخی از شرکت های فولادی قادر به احداث نیروگاه و برطرف کردن تا حد زیادی این مشکل هستند.
7 – هزینه حمل و نقل
هزینه حمل و نقل یکی از مهم ترین مسائل و چالش ها ی پیش رویی صنعت فولاد کشور و همچنین تولیدکنندگان می باشد. در صورتی که هزینه حمل ونقل متعادل نباشد ممکن واحد های تولیدی را به تعطیلی بکشاند.