رکورد 16 ساله رکود ساختمانی به ثبت رسید؟
امسال بدترین سال سخت و ساز در تهران به ثبت رسید. آمار رسمی تیراژ ساخت و ساز مسکن در تهران گویای آن است که روند عرضه طی 11 ماه اول سال به گونه ای بوده که دور از انتظار است و تعداد کل آپارتمان های جدید در سال 99 به کف عرضه در16 سال گذشته برسد. شدیدترین رکود ساختمانی در سال 94 با تیراژ 65 هزار و 500 واحد رقم خورده بود اما به احتمال زیاد، تیراژ عرضه مسکن در تهران 99 پایین‌تر از 55 هزار واحد خواهد شد.
احتمالات در خصوص روند ساخت و ساز در میزان زمان باقی مانده تا پایان سال از پیش بینی ثبت رکورد 16 ساله رکود ساختمانی در شهر تهران طی سال 99 خبر می دهد. بر اساس آمارهای رسمی، طی 16 سال اخیر از ابتدای سال 83 تا انتهای سال 98 در هر سال حدود 126 هزار و 536 واحد مسکونی در پایتخت مجوز ساخت یا پروانه ساختمانی دریافت کرده و فرآیند ساخت آن وارد پروسه اجرا شد.
بیشترین تیراژ سالانه ساختمانی بر اساس تعداد واحد مسکونی که برای ساخت، پروانه دریافت کردند مربوط به سال 91 است که در این سال مجموعا 253 هزار واحد مسکونی، پروانه ساخت دریافت کرد. در حالت کلی سال 91 در تهران به سال سونامی ساخت مسکن معروف شد. کمترین تیراژساختمانی در 16 سال اخیر مربوط به سال 94 بود که در این سال تحت تاثیر رکود شدید در فعالیت های سازنده های مسکن، تنها 65 هزار و 500 واحد مسکونی در تهران، پروانه ساخت دریافت کردند.
در 11 ماه ابتدای سال جاری، یعنی ابتدای فرودین تا پایان بهمن نیز مجموعا 47 هزار واحد مسکونی در شهر تهران مجوز ساخت دریافت کردند.
سال رکوردشکنی تهران در رکود ساختمانی
سال 94 کمترین تیراژ ساختمانی معادل ساخت 65 هزار و 500 واحد مسکونی رقم خورده است که در 11 ماه ابتدای سال جاری در کل حدود 47هزار واحد مسکونی در پایتخت پروانه ساخت دریافت کرده اند. این موضوع حاکی از آن است در صورتی سال 99 رکود 16 ساله ساختمانی در شهر تهران را نخواهد شکست که حداقل در اسفند ماه امسال 18 هزار و 500 واحد مسکونی دیگر پروانه ساخت دریافت کرده و عملیات ساخت آنها آغاز گردد. از ابتدای امسال تا کنون در هر ماه به طور متوسط 4 هزار و 200 واحد مسکونی در شهر تهران مجوز ساخت دریافت کرده است که شوع به ساخت بیش از 18 هزار واحد مسکونی تنها در فاصله یک ماه آن هم ماه پایانی سال جاری، بسیار دور از انتظار است. در سال 98 نیز مجموعا 66 هزار واحد مسکونی در تهران پروانه ساختمانی دریافت کرد. این رقم نشان می دهد در سال 98 در هر ماه 5 هزار 500 واحد مسکونی در شهر تهران پروانه ساخت دریافت کرده است.
4 عامل موثر در تشدید رکود ساختمانی
اولین عامل به رکود ساخت و ساز ناشی از رکود معاملات خرید مسکن برمی گردد. معاملات مسکن هم اکنون در رکود شدید به سر می برد به گونه ای که سطح معاملات خرید مسکن در ماه های اخیر کمتر از کف حداقلی بوده است. این عوامل ناشی از استمرار آن در دو سال و نیم گذشته است. بازار ساخت و ساز مسکن دارای دو چالش بزرگ است از جمله:
- حجم ساخت و ساز جدید در این شهر کمتر از کف حداقلی نیاز به عرضه واحد مسکونی نوساز است.
- شرایطی به طور متوسط در سال 99 در شهر تهران و در هر ماه تنها حدود 4 هزار و 200 واحد مسکونی پروانه ساختمانی دریافت کرده اند که در شرایط عادی حداقل در هر ماه باید 5 هزار واحد مسکونی جدید به بازار مسکن عرضه شود.
- قیمت آهن آلات و مصالح ساختمانی نظیر سیمان، بتن و ... در سال 99 با تغییرات مداوم نرخ دلار سر به فلک گذاشت و برای ساختمان سازان مقرون به صرفه نبود به همین علت برخی ساختمان سازان پا به عقب نهادند.
رکود در بازار معاملات خرید واحدهای مسکونی منجر به فروش نرفتن حجم زیادی از واحدهای مسکونی نوساز و آماده عرضه به بازار ملک شده است. و از مهمترین موانع ورودی برخی از سازنده ها به بازار ساخت و ساز در نتیجه ناتوانی در تامین مالی برای ساخت مسکن است.
یکی دیگر از عوامل ویرانگر بازار ساخت و ساز و عرضه مسکن نوساز در شهر به حاشیه امن ساختمان های نیمه کاره در شهر تهران و نبود تهدید جدی برای سازنده های کم‌کار در نتیجه تاخیر در تکمیل واحدهای مسکونی و عرضه آنها به بازار مسکن برمی گردد. در حالی که سازنده های یک پروسه قانونی دو ساله از زمان صدور پروانه ساختمانی تا دریافت پایان کار و اتمام عملیات ساختمانی در اختیار دارند اما در اغلب موارد این پروسه رعایت نمی شود.
