ورق های فولادی در صنعت و ساختمان سازی کاربرد های زیادی دارد. هر فلز آلیاژی، بر اساس اهداف تولیدکننده با شرایط و روش های خاصی ساخته می شود. در واقع ورق روغنی و ورق گالوانیزه با اعمال فرایند نورد سرد و گرم تولید می گردد که در برابر خوردگی و زنگ زدگی ایمن می باشند. یعنی تولیدگنندگان، این ورق ها را برای صنایع یا مصارفی میسازند که خوردگی و زنگ زدگی در ان ها زیاد می باشد. در این مقاله ما سعی بر آن داریم که تفاوت ورق گالوانیزه و ورق روغنی را به صورت اصولی و مختصر بررسی کنیم.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- ورق گالوانیزه چیست؟
- ورق روغنی چیست؟
- ویژگی ورق گالوانیزه
- ویژگی ورق روغنی
- نحوی تشخیص ورق گالوانیزه
- جدول استاندارد ورق گالوانیزه
- جدول استاندارد ورق روغنی
- ورق گالوانیزه چگونه تولید می شود؟
- ورق روغنی چگونه تولید می شود؟
- کاربرد ورق گالوانیزه
- کاربرد ورق روغنی
- تفاوت قیمت ورق گالوانیزه و ورق روغنی
تعریف جامع ورق گالوانیزه
یکی از قدیمی ترین روش ها برای حفاظت از فولاد کشیدن یک پوشش از فلزاتی که در مقابل زنگ زدن مقاوم هستند بر روی آن است. یکی از این فلزات روی (زینک) است. به روش های مختلف یک لایه فلز روی بر سطح ورق فولادی می کشند و به این ترتیب ورقی تولید می شودکه در برابر زنگ زدگی و خوردگی مقاوم است. ورق گالوانیزه با دو روش نورد سرد و نورد گرم تولید و عرضه می گردد. در روش گر ورق فولادی در حمامی از روی مذاب فرو برده می شود. با این کار لایه ای نازک از روی بر سطح فلز قرار می گیرد که نقش محافظتی از فلز زیرین دارد. در کنار روش گرم، روش سرد هم استفاده می شود که به روش های الکتروشیمیایی و در دمای محیط برای پوشش دهی فولاد استفاده می شود. روش گرم در مقایسه با روش سرد از دوام و عمر طولانی تر برخوردار است.
درخصوص گالوانیزه کردن فولاد باید به این نکته اشاره کرد که از دو طریق منجر به حفاظت از فولاد می شود. یکی حفاظت سدی که تماس فولاد با عوامل محیطی مانند رطوبت و اکسیژن را محدود می کند و دیگر ی حفاظت گالوانیک. در حفاظت گالوانیک حتی در موارد یکه پوشش فلز روی خراش بر می دارد و آهن در معرض هوا قرار می گیرد باز هم روی به حفاظت خود از فولاد ادامه میدهد. در واقع روی خود را فدا می کند تا آهن دچار زنگ زدگی نشود. این از مزیت های بسیار بزرگ گالوانیزه کردن ورق های فولادی ست. در حال حاضر کارخانه های مختلفی در زمینه تولید ورق گالوانیزه در کشور فعالیت میکنند که مهمترین آن ها کارخانه فولاد مبارکه اصفهان است.
تصویر شماره 1 - ورق گالوانیزه
نحوه تولید ورق روغنی
ورق روغنی از طریق فرآیند نورد سرد و آنیل بروی ورق سیاه تولید می گردد. این روق پس از فرآیند روغن کاری در برابر خوردگی و زنگ زدگی بسیار مقاوم می باشد. در فرآیند تولید به دلیل استفاده از نورد سرد ورق های نورد شده از کیفیت ظاهری بالایی برخوردار می باشند به همین دلیل از این ورق در مواردی که کیفیت ظاهری اهمیت بالایی دارد استفاده می شود. در واقع ورق روغنی پایه تولید ورق گالوانیزه و ورق رنگی می باشد. ورق سرد بسته به اینکه چه آلیاژی در تهیه آن به کار رفته به سه دسته تقسیم می شوند: ورق St12 (معمولی)، ورق St13 (نیم کشش)، ورق St14 (فوق کشش)
تصویر شماره 2 - ورق روغنی
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید ورق فولادی
ویژگی ورق گالوانیزه
- ورق گالوانیزه قابلیت فرم پذیری و شکل پذیری بالایی دارد.
- این ورق دارای ظاهری براق و با کفیت هستند.
- جوشکاری این ورق ها به راحتی انجام می شود.
- ورق گالوانیزه در مقایسه با ورق فولادی، مخصوصا ورق سیاه خام، ساده تر تمیز می شود. سطح ورق سیاه زبر و خشن است و به این سادگی قابلیت تمیز شدن را ندارد، اما ورق گالوانیزه با اسپری مخصوص به راحتی تمیز می شود.
- سازه های فلزی هر ساله به دلیل زنگ زدگی و خوردگی توسط بازرسین معاینه فنی می شوند. اما اگر سازه با ورق گالوانیزه تولید شده باشد، بازرسی آن به صورت چشمی و در یک فرآیند ساده انجام خواهد شد.
ویژگی ورق روغنی
- دقت ابعاد در ورق روغنی بسیار بالا است.
- ورق روغنی دارای استحکام کششی بیشتری نسبت به انواع ورق های فولادی دارد.
- ورق روغنی جایگاه ویژه ای در طراحی های مهندسی دارد و از این رو قیمت ورق روغنی همواره در پروژه ها به عنوان پارامتری تاثیر گذار می باشد.
- تولید و آمداه سازی ورق های روغنی در مقایسه با سایر ورق های فولادی بسیار سریع انجام خواهد شد.
نحوی تشخیص ورق گالوانیزه
بسیاری از افراد در زمان خرید ورق گالوانیزه با چالش هایی مواجه می شوند چرا که قادر به تشخیص و اورجینال بودن آن نیستند. به طور کلی ورق گالوانیزه دارای سطحی براق و شفاف می باشد. بروی سطوح برخی ورق های گالوانیزه اسپنگل spangle یا گل گالوانیزه وجود دارد که در اصطلاح متالورژی این ناخالصی ها را پولک می نامند. پوشش ورق های گالوانیزه در محدوده 10 الی 275 میلی متر بوده و دارای ضخامتی معادل بین 0.18 الی 6 میلی متر هستند. از روش های دیگر تشخیص ورق گالوانیزه لیزه بودن سطح آن می باشد.
تصویر شماره 3 - اسپنگل بروی سطح ورق گالوانیره
جدول استاندارد ورق گالوانیزه
جدول استاندارد ورق گالوانیزه شامل ابعاد، ضخامت و وزن ورق گالوانیزه با چگالی ورق 786 می باشد.
طول ورق (متر) |
عرض ورق (متر) |
ضخامت ورق (mm) |
حدود وزن ورق (kg) |
2 |
1 |
0.3 |
4.716 |
2 |
1 |
0.4 |
6.288 |
2 |
1 |
0.5 |
7.860 |
2 |
1 |
0.6 |
9.432 |
2 |
1 |
0.7 |
1.100 |
2 |
1 |
0.8 |
12.576 |
2 |
1 |
0.9 |
14.148 |
2 |
1 |
1 |
15.720 |
2 |
1 |
1.25 |
1.965 |
2 |
1.25 |
1.5 |
2.358 |
2 |
1 |
2 |
3.144 |
2.5 |
1.25 |
0.3 |
7.369 |
6 |
1 |
0.5 |
24 |
6 |
1.25 |
0.5 |
30 |
2.5 |
1.25 |
0.5 |
13 |
2.5 |
1.25 |
1 |
25 |
2.5 |
1.25 |
1.25 |
31 |
2.5 |
1.25 |
1.5 |
37 |
جدول استاندارد ورق روغنی
طول mm |
عرض mm |
ضخامت mm |
وزن kg |
2000 |
1000 |
0.4 |
6.3 |
2000 |
1000 |
0.5 |
7.9 |
2000 |
1000 |
0.6 |
9.9 |
2000 |
1000 |
0.7 |
11 |
2000 |
1000 |
0.8 |
12.6 |
2000 |
1000 |
0.9 |
14.15 |
2000 |
1000 |
1 |
15.75 |
2000 |
1000 |
1.2 |
18.9 |
2000 |
1000 |
1.25 |
19.65 |
2000 |
1000 |
1.5 |
23.6 |
2000 |
1000 |
2 |
31.45 |
2000 |
1000 |
2.5 |
39.3 |
2500 |
1250 |
0.4 |
9.9 |
2500 |
1250 |
0.5 |
12.3 |
2500 |
1250 |
0.6 |
14.75 |
2500 |
1250 |
0.7 |
17.2 |
2500 |
1250 |
0.8 |
19.65 |
2500 |
1250 |
0.9 |
22.1 |
2500 |
1250 |
1 |
24.56 |
2500 |
1250 |
1.2 |
29.47 |
2500 |
1250 |
1.25 |
30.7 |
2500 |
1250 |
1.5 |
36.84 |
2500 |
1250 |
2 |
49.12 |
بیشتر بخوانید: تولیدکنندگان ورق روغنی
ورق گالوانیزه چگونه تولید می شود؟
بسته به اینکه چه فرایندی برای ساخت و تولید ورق گالوانیزه انتهاب می شود، متفاوت است. ما شما را با روش های گالوانیزاسیون گرم آشنا می کنیم:
- روش گالوانیزه گرم یا حرارتی
در این روش ورق های فولادی را در یک حوضچه روی غوطه می شوند تا کاملا با روی آغشته شوند. روی به همراه اکسیژن به سختی بر سطح ورق میچسبد، به عبارتی ساده تر پیوندی بین فولاد و روی رقم می خورد.
- روش الکتروگالوانیزه
این روش با استفاده از جریان های الکتریکی و محلول سولفات روی صورت می گیرد. ورق های تولید شده با این روش ضخامت کمتری نسبت به سایر ورق های گالوانیزه دارند.
- روش گالوانیلینگ
روش گالوانیلینگ نسبت به سایر روش های گالوانیزاسیون سخت و زمانبر می باشد. متخصصان در این روش ورق فولادی را با دو روش گالوانیزاسیون گرم و گداختگی تولید می کنند. نجوی انجام این پروسه بدین صورت است که ابتدا ورق با روکش روی پوشش دهی می شود، سپس در فرآیند کوره گداخته می شود.
- روش پیش گالوانیزاسیون
در این روش این سطح فلز باید یک مایع تمیز می شود، سپس ورق برای گالوانیزاسیون در یک استخر پر از روی به شیوه رفت و برگشت، گالوانیزه می شود.
کلیپ شماره 1 - گالوانیزه کردن ورق
ورق روغنی چگونه ساخته می شود؟
فرآیند نورد سرد پس از عملیات نورد گرم بروی ورق سیاه صورت میگیرد که باعث کاهش ضخامت ورق می شود. در این فرآیند کریستالی های شکل دهنده فولاد تغییر شکل می یابند و یا به اصطلاح دفرمه می شوند. کاهش ضخامت ورق همراه با افزایش سختی ورق بوده و فرم دهی ان را مشکل می کند. بدین منظور عملیات آنیل در دو مرحله صورت می گیرد. پروسه آنیل شامل یک مرحله گرمادهی است که نتیجه آن افزایش خاصیت انعطاف پذیری ورق خواهد بود.
مراحل تولید ورق روغنی
- اسید شویی ورق سیاه
- اعمال نورد سرد برای کاهش ضخامت
- انجام فرآیند نورد پوسته ای
- روغن اندود کردن
- فرآیند آنیل
- پرداخت نهایی محصول
کلیپ شماره 2 - خط تولید ورق روغنی
بیشتر بخوانید: انواع ورق روغنی و ویژگی آن ها
کاربردهای مختلف ورق گالوانیزه
ورق گالوانیزه دارای کاربردهایی به شرح ذیل می باشد :
- صنعت ساخت لوازم خانگی
- برق، الکترونیک و کامپیوتر
- ساخت سیلوهای گالوانیزه
- تولید رابیتس گالوانیزه
- ساختمان های صنعتی
- صنعت خودروسازی
کاربرد ورق روغنی
ورق روغنی دارای کاربردهایی به شرح ذیل می باشد :
- تولید سایر محصولات فولادی
- ساخت پانل های غیر انعطاف
- ساخت مبلمان فلزی اداری
- صنعت خودرو سازی
- نقاشی قطعات
تفاوت قیمت ورق گالوانیزه و ورق روغنی
قیمت ورق های که از طریق نورد سرد تولید می شوند مانند ورق روغنی و ورق گالوانیزه نسبت به ورق سیاه بیشتر می باشد. قیمت ورق روغنی و ورق گالوانیزه تقریبا در یک رنج می باشد و تفاوت چندانی ندارد. به منظور خرید ورق روغنی و خرید ورق گالوانیزه می توانید با شماره 03134155 تماس حاصل فرمایید و توسط کارشناسان ارشد خرید و فروش ورق فولادی راهنمایی شوید.