آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- انواع ورق آهن
- مقایسه قیمتی ورق سیاه با ورق روغنی
- ورق آهن نازکبار چیست
- ورق آهن ضخیمبار چیست
- ورق آهن پانچشده چیست
- ورق آهن آجدار چیست
- ورق آهن دست دوم
- ورق آهن طرحدار
انواع ورق آهن
بر اساس روش تولید میتوان در یک دستهبندی کلی و جامع همه ورقهای آهن را به دو گروه تقسیمبندی کرد:
- ورق نورد گرم (Hot Rolled coil)
- ورق نورد سرد (Cold Rolled coil)
ورق نورد گرم
این ورق که به آن ورق گرم نیز گفته میشود در دماهای بالا حدود 1000 تا 1250 فارنهایت تولید میشود. ابتدا نوعی از شمش فولادی به نام تختال که به اسلب (slab) نیز معروف است به شدت حرارت دیده و وارد نورد میشود تا توسط نیروهای فشاری و کششی وارده از سمت غلتکها تغییر شکل پیدا کرده و مسطح شود. بر اثر تغییر میزان نیروی کششی و فشاری نورد در فرآیند تولید، ورق گرم در ضخامتهای متنوع ساخته میشود. ورق گرم انواع بسیار پرکاربردی دارد که به عنوان مهمترین آنها میتوان از ورق ST37، ورق ST52 و ورق اسیدشویی نام برد. ورق گرم را میتوان در طی فرآیند فولادسازی تولید کرد تا از صرف انرژی و هزینهی مجدد برای حرارت دادن به فولاد اولیه کاست. کافی است تا در انتهای فرآیند ساخت شمش و درحالی که فولاد در حالت مذاب و گداخته است و هنوز سرد نشده آن را نورد کرده و به ورق تبدیل کرد. در این حالت قیمت ورق گرم بسیار مناسبتر از زمانی است که شمش را حرارت میدهند تا آمادهی نورد شود و درست به همین دلیل فروش ورق گرم بالاتر است از فروش ورق سرد. این ورق که در بازار بیشتر به اسم ورق سیاه شناخته میشود در صنعت بسیار مورد استفاده قرار میگیرد، مخصوصا در قسمتهایی که زیبایی مطرح نیست و استحکام بسیار بالایی هم نیاز نباشد. ورق سیاه در بخشهای سدسازی، ریلسازی، ساختمانسازی، لولههای تحت فشار، پروژههای پتروشیمی، نیروگاهها، مخازن نفتی، کشتیسازی و ماشینآلات سنگین به کار گرفته میشود. کارخانه فولاد مبارکه اصفهان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان ورق نورد گرم یا همان ورق سیاه در کشور است.
تصویر شماره 1 - ورق سیاه
بیشتر بخوانید: 10 ورق فولادی مستحکم
ورق نورد سرد
این ورق که به آن ورق سرد نیز گفته میشود مانند ورقهای گرم بر اساس اعمال نیروهای فشاری و کششی به فولاد خام به وجود میآید با این تفاوت که در حین انجام عملیات دما پایین است و تغییر شکل در نورد سرد انجام میگیرد. به دلیل عدم وجود حرارت در این روش، تغییر شکل فولاد در طی عملیات تولید به سختی صورت میگیرد و به همین دلیل هزینه تولید آن بالاتر از ورق گرم است. ورقهای سرد انواع مختلفی دارند که از جمله مهمترین و پرکاربردترین آنها میتوان به ورق گالوانیزه، ورق قلعاندود و ورق رنگی اشاره کرد. این ورقها که نسبت به ورقهای گرم ضخامت کمتری دارند از خصوصیات و ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی مناسبتری برخوردار بوده و در نتیجه کیفیت بهتری نیز دارند. ورق فولادی سرد به طور کلی براقتر، صافتر و صیقلیتر از ورق فولادی گرم است و نسبت به آن استحکام بیشتری نیز دارد و درست به همین دلیل در صنایعی مانند خودروسازی و لوازمخانگی که هم زیبایی اهمیت دارد و هم استحکام از آنها بیشتر استفاده میشود. همانطور که در بازار فولاد به ورق گرم، ورق سیاه میگویند به ورق سرد نیز ورق روغنی گفته میشود. برخی از انواع این ورقها دارای موادی هستند که تاریخ انقضاء دارند و در نتیجه هنگام خرید ورقهای روغنی خاص باید به تاریخ تولید و انقضاء آنها توجه کرد.
تصویر شماره 2 - ورق روغن
مقایسه قیمتی ورق سیاه با ورق روغنی
قیمت ورق سرد به دلیل کیفیت سطحی بالاتر آن نسبت به ورق گرم بیشتر است و بنابراین سهم بیشتری از معاملات روزانه ورق در بازار فولاد کشور به این نوع ورق اختصاص دارد. بنابراین فروش ورق گرم(سیاه) بیشتر از فروش ورق سرد(روغنی) است و در نتیجه تولیدگران بیشتر ورق گرم تولید میکنند تا ورق سرد که تکنولوژی تولیدش متفاوت و سختتر است. بنابراین در طی روز میزان خرید ورق روغنی کمتر از خرید ورق سیاه است چرا که ورق روغنی نسبت به ورق سیاه قیمت بالایی دارد و خریدار تنها در صورت نیاز ضروری به سراغ آن میرود.
بیشتر بخوانید: استاندارد ورق های فلزی
ورق آهن نازکبار چیست
به آن دسته از ورقهای نورد گرمی که ضخامتی کمتر از ۳ میلیمتر داشته باشند ورق آهن نازکبار یا ورق سیاه نازکبار میگویند. این نوع ورق به خاطر کاربردهای گستردهاش در پروفیلسازی، متقاضیان و مشتریان بسیاری در بازار فولاد کشور دارد. بنابراین قیمت پروفیلهای فولادی شدیدا تحت تاثیر قیمت ورق نازکبار یا همان قیمت ورق آهن نازکبار است.
تصویر شماره 3 - ورق آهن نازکبار
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید ورق فولادی
قیمت ورق آهن نازکبار
بررسی روند نوسانات قیمت ورق سیاه نازکبار به تحلیلگران و فعالان عرصه فولاد قدرت بیشتری میدهد تا بتوانند خیلی بهتر تغییرات قیمتی بازار را پیشبینی کرده و معاملات بهتری انجام دهند. این تحلیلهای قیمتی که از طرف کارشناسان ارائه میشود به کمک تولیدکنندگانی که از صنعت فولاد تغذیه میکنند نیز میآید و آنها میتوانند هزینهی پروژههای فولادی پیش روی خود را دقیقتر تخمین بزنند و تصمیمات بهتری اتخاذ کنند.
ورق آهن ضخیمبار چیست
به ورق سیاهی که ضخامتی بیشتر از 3 میلیمتر دارد ورق آهن ضخیم بار میگویند. این ورقها در بخشهای مرتبط با نفت و گاز یعنی پتروشیمیها و پالایشگاهها و همینطور ساختوسازهای عظیم به کار میرود. همینطور در فرآیند بهرهبرداری از انرژی باد در جهت ساخت تجهیزات و سازههای مورد نیاز از ورق سیاه ضخیمبار استفاده میکنند. این ورقها در معادن و همینطور به عنوان تجهیزات جرثقیل نیز کاربرد دارند. در تقسیمبندیهای دیگر به ورق سیاه با ضخامت زیر 6 میلیمتر، نازکبار و بالای 6 میلیمتر، ضخیمبار میگویند و بنابراین مرز دقیق قطعی برای این نوع طبقهبندی وجود ندارد.
تصویر شماره 4 - ورق آهن ضخیمبار
ورق آهن پانچشده چیست
به طور کل به ورق آهن مشبک شده که به شکل شبکه شبکه درآمده باشد ورق آهن پانچ شده میگویند. اگر ورق گرم، مشبک شده باشد ورق سیاه پانچشده تولید شده و اگر ورق سرد، مشبک شده باشد ورق روغنی پانچشده تولید میشود. در این نوع ورق علاوه بر طول، عرض و ضخامت، اندازه و شکل شبکهها که به آن چشمه نیز میگویند اهمیت مییابد. چشمه ورق پانچشده معمولا به شکل دایره، مربع، مستطیل، ذوزنقه، لوزی، مثلث و بیضی در بازار موجودند و طرحهای لانه زنبوری، ستاره ریز، ستاره درشت، کشویی، دو دایرهی ریز و درشت، لوبیایی، ورساچی، خشتی و گشنیزی دارند. این ورقها در بازار معمولا با عرض 1 متر، طول 2 متر و ضخامتی بین 0.5 تا 10 میلیمتر موجودند اما این قابلیت وجود دارد که به ابعاد درخواستی توسط مشتری نیز تولید شود.
قیمت ورق آهن پانچ شده به عوامل مختلفی از جمله جنس ورق، ابعاد آن، گام شبکه و طرح چشمهها بستگی دارد. برای مثال قیمت ورق سرد پانچشده از قیمت ورق گرم پانچشده با ابعاد مشابه و همینطور گام شبکه و طرح چشمه یکسان بیشتر است.
تصویر شماره 5 - ورق آهن پانچشده
ورق آهن آجدار چیست
این نوع ورق را حتما در مکانهایی که رفت و آمد در آن زیاد است و احتمال سر خوردن وجود دارد یعنی سطوح شیبدار، راهپلهها و روی پلهای عابر پیاده در سطح شهر دیدهاید که با هدف افزایش اصطحکاک و جلوگیری از لغزش افراد و یا اشیاء ایجاد شده است. ورق آهن آجدار از ورق گرم تولید میشود به این صورت که بر روی ورق سیاه برجستگیهایی بادامی و یا الماسی شکل که به آن گل یا آج گفته میشود ایجاد میشود. از این ورق در ساخت کف اتاق وانت بار، کف اتاق کامیونبار، کف عرشه کشتی و همینطور پلههای اضطراری استفاده میشود. ورقهای آجدار معمولا ضخامتهایی بین 1.5 تا 10 میلیمتر، عرضی بین 1 تا 2 متر و طولی بین 2 تا 6 متر دارند و در عین حال که جوشپذیرند و سختی و استحکام بالایی دارند، خمپذیر و منعطف نیز هستند.
تصویر شماره 6 - ورق آهن آجدار
ورق آهن دست دوم
فروش ورق سیاه دست دوم که در بازار به ورق سیاه استوک نیز معروف است برای جاهایی که استحکام، ایمنی و زیبایی چندانی مورد نیاز نیست و نیازی به خرید ورق سیاه تولیدی نیست مانند سولهسازی و کانکسسازی مورد پیدا میکند و در غیر این صورت میتواند صدمات و خسارات جبرانناپذیر مالی و جانی به همراه داشته باشد.
بیشتر بخوانید: ورق طرح دار کرکره چیست ؟
ورق آهن طرحدار
این دسته از ورقها که روز به روز به طرفدارانشان اضافه میشود انواع و کاربردهای مختلفی دارند. یکی از مهمترین و پرکاربردترین آنها ورق گالوانیزه طرحدار است که در ساختمانسازی به عنوان کفپوش و سقف از آن استفاده میشود و همینطور در نمای بیرونی و طراحی دکوراسیون داخلی نیز بسیار کاربرد دارد. قیمت ورق آهن طرحدار با توجه به جنس و ابعاد آن متغیر است و در این بین قیمت ورق گالوانیزه طرحدار نسبت به کیفیت بالای آن مقرون به صرفه است و برای استفاده در شرایط مرطوب مانند سقف پارکینگ یا سقف شیروانی خانههای شمال بسیار مناسباند. از این ورقها به وفور در پلهبرقی متروها و همینطور آسانسور ساختمانها استفاده میشود.
تصویر شماره 7 - ورق آهن طرح دار