قیمت تیرآهن بر بازار مسکن چه تاثیری دارد؟

<h3 dir="rtl"><span style="font-size: 14pt;">نرخ تورم</span></h3> <p dir="rtl">هر ساله، بانک مرکزی جمهوری گزارش 12 ماهه مربوط به نرخ تورم را منتشر می کند. این کار را با محاسبه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی انجام می دهد. آخرین آمارهای بانک مرکزی درباره شاخص بهای کالا در بخش مسکن، آب، برق و گاز و سایر سوخت ها برابر با 47.8 گزارش شده که مربوط به بهمن ماه 1401 است. نرخ تورم هم در اسفند ماه 1402، 46.5 درصد محاسبه شد.</p> <p style="text-align: right;"><strong>&nbsp;</strong></p> <h3 dir="rtl"><span style="font-size: 14pt;">حالا ارتباط بازار مسکن با قیمت تیرآهن چگونه است؟</span></h3> <p dir="rtl">در شرایطی که نرخ تورم بالا برود، موازات با آن قیمت مصالح ساختمانی به ویژه تیرآهن بالا می رود. در این حالت بازار مسکن رشد بیشتری می کند. شاخص قیمت خدمات و مصالح ساختمانی در تورم، نقش مهمی ایفاء می کنند. پس هرگونه حرکت در قیمت های تیرآهن روی بهای تمام شده مسکن تاثیر می گذارد.&nbsp;</p> <p style="text-align: right;"><strong>&nbsp;</strong></p> <p dir="rtl">پس اگر قیمت این فرآورده ساختمانی بیشتر شود، افزایش قیمت های ساخت و ساز را به دنبال خواهد داشت.</p> <p style="text-align: right;"><strong>&nbsp;</strong></p> <h3 dir="rtl"><span style="font-size: 14pt;">نرخ ارز، اهرم تکان دهنده</span></h3> <p dir="rtl">امان از نرخ ارز! نرخ ارز به ویژه دلار نقش مهمی در بازار مسکن و قیمت تیرآهن ایفاء می کند. درست است که ایران خودش از منابع و مواد اولیه جهت تولید محصولات فولادی برخوردار است، ولی بخش از مواد اولیه به صورت واردات تامین می شود. علاوه بر این، بخشی از قطعات و تجهیزات را باید وارد کرد که ممکن است با دلار آزاد انجام شود.</p> <p style="text-align: right;"><strong>&nbsp;</strong></p> <p dir="rtl">&nbsp;اینجا یک اختلاف قیمت در خرید با دلار آزاد و دلار نیمایی پیش می آید. این امر خودش روی قیمت نهایی تیرآهن تولید شده تاثیر می گذارد. همچنین، بخشی از قیمت پایه شمش فولادی و مقاطع فولادی اعم از تیرآهن در بورس کالا طبق نرخ ارز محاسبه می شود.&nbsp;</p> <p dir="rtl">بسیاری از کشورها، تولید کننده مواد خام فولادی مانند سنگ آهن، زغال سنگ و ضایعات فلزی هستند. وقتی ارزش پول یک کشور بالا باشد، خرید مواد اولیه از آن کشور برای خریداران ارزان&zwnj; تر خواهد شد. این کاهش ارز منجر به افزایش تقاضا و افزایش قیمت فولاد در کشورهایی می&zwnj;شود که ارز قوی&zwnj;تری دارند.</p> <p dir="rtl">به عنوان مثال، دلار آمریکا به عنوان یکی از ارزهای قوی دنیا، عامل تعیین کننده قیمت فولاد در جهان است. وقتی یک ارزش یک واحد پولی مثلا ریال ایران، کاهش پیدا کند، با افزایش قیمت آهن آلات به ویژه تیرآهن در ایران روبرو خواهیم بود.&nbsp;</p> <h3 dir="rtl"><span style="font-size: 14pt;">قیمت مواد اولیه</span></h3> <p dir="rtl">مواد خام برای ساخت تیرآهن مانند شمش و سنگ آهن نقش مهمی در قیمت تیرآهن و بازار مسکن ایفاء می کنند. بخش مسکن به عنوان زنجیره وابسته به فولاد، با هرگونه حرکت قیمتی مواد اولیه، بالا و یا پایین می رود. حجم زیادی از خریدهای پروژه های ساختمانی صرف تیرآهن و مصالح دیگر ساختمانی می شود. در صورتیکه قیمت مواد خام هم افزایش یابد، باید شاهد گران شدن قیمت مسکن هم باشیم.</p> <h3 dir="rtl"><span style="font-size: 14pt;">عرضه و تقاضا، وزنه سنگین چرخه فولاد</span></h3> <p dir="rtl">عرضه و تقاضا به عنوان یک المان اصلی می تواند سرنوشت بازار مسکن را تامین کند. مثلا در فصل هایی که ساخت و ساز رونق دارد، با افزایش تقاضا، اگر عرضه پایین باشد، قیمت ها صعودی می شود؛ زیرا خریدار زیاد است ولی محصول در بازار کمتر یافت می شود.&nbsp;</p> <p dir="rtl">به دلیل اینکه 20 درصد از هزینه های تولید مسکن از بخش فولاد است، اگر قیمت تیرآهن افزایش یابد، قیمت مسکن هم بیشتر می شود. پس، در صورتیکه عرضه ها نتوانند پاسخگوی بازار مسکن باشند، قیمت تیرآهن در بازار ایران احتمالا افزایش خواهد یافت. از طرفی، طبق آخرین گزارش های اعلام شده انجمن تولید کنندگان فولاد ایران در شش ماهه اول سال 1402، کل تیرآهن تولید شده در ایران بالغ بر 754 هزار تُن بوده است که نسبت به سال قبل در بازه زمانی مشابه، 25.7 درصد رشد داشته است.</p> <p dir="rtl">پس کاهش عرضه تیرآهن می تواند رکود ساخت و ساز را به دنبال داشته باشد و این احتمال وجود دارد که بازار مسکن وارد فاز رکود شود.&nbsp;</p> <h3 dir="rtl"><span style="font-size: 14pt;">قیمت جهانی فولاد</span></h3> <p dir="rtl">یکی از عوامل غیر مستقیم تاثیر گذار روی بازار مسکن، قیمت جهانی فولاد است. بخشی از قیمت تیرآهن در کشور تحت تاثیر قیمت جهانی فولاد قرار دارد. از آنجاییکه نرخ ارز ایران در برابر ارزهای خارجی مانند دلار ارزش پایین تری دارد، اگر نرخ جهانی فولاد که به دلار است افزایش پیدا کند، ارزش محصولات فولادی ایرانی هم پایین می آید. این قیمت داخلی خودش جذابیت زیادی برای مشتریان خارجی پیدا می کند که در نتیجه تمایل تولیدکنندگان به سمت صادرات می رود.&nbsp;</p> <p dir="rtl">حالا نتیجه چه می شود؟</p> <p dir="rtl">با بالا رفتن تولیدات داخلی و صادرات مازاد تولید به خارج از کشور، عرضه در کشور کمتر شده و تقاضا برای محصولات فولادی بالا می رود. پیامد آن می شود که قیمت تیرآهن هم موازات آن بالا می رود و بازار ساخت و ساز هم با افزایش قیمت مواجه می شود.&nbsp;</p> <p dir="rtl">البته یک استثنا هم این وسط وجود دارد. در شرایط نا امن مثل جنگ، ممکن است ساخت و ساز دچار رکود شود. در این حالت ترازو برعکس شده و به سمت بازار مسکن می رود؛ یعنی مسکن سوار بازار شده و میزان تقاضا برای خرید محصولات فولادی را تا حدی تعیین می کند.</p> <p dir="rtl">کلام آخر</p> <p dir="rtl">تاثیر قیمت تیرآهن بر بازار مسکن بسیار چشمگیر است، در این حد که هر گونه جهش یا صعود قیمت تیرآهن می تواند بازار را به رکود یا رونق بکشاند. به عنوان مثال، اگر تولید تیرآهن (عرضه) در کشور بیشتر باشد ولی تقاضا برای آن کم باشد، قیمت مسکن و ساخت و ساز دچار نوسانات شدیدی می شود.</p>