میلگرد بستر چیست؟ راهنمای جامع، کاربردها و استاندارد اجرایی در صنعت ساختمان

افزایش استحکام سازه‌ها در برابر نیروهای خارجی، به‌ ویژه زلزله، همواره دغدغه‌ای جدی برای مهندسان و طراحان بوده است. تجربه جهانی نشان داده است که در کنار طراحی اصولی اسکلت، مقاوم‌سازی دیوارهای پیرامونی و داخلی نقش مهمی در حفظ یکپارچگی سازه دارد. یکی از راهکارهای مؤثر و مقرون به صرفه که در این زمینه به کار گرفته می‌شود، میلگرد بستر (Bed Joint Reinforcement) است؛ روشی که سال‌ها در کشورهای پیشرفته به عنوان تکنیک استاندارد مسلح‌سازی دیوارها در برابر نیروهای جانبی نظیر زلزله و باد مورد استفاده قرار گرفته و نتایج موفقی به همراه داشته است.

در ایران نیز با توجه به الزامات لرزه‌ای، آیین‌نامه مربوط به استفاده از میلگرد بستر از سال ۱۳۹۲ در چارچوب آیین‌نامه ۲۸۰۰ زلزله تدوین و به اجرا گذاشته شد. این آیین‌نامه نصب میلگرد بستر را در دیوارهای غیر باربر، دیوار تیغه و به‌ویژه دیوارهای بلند الزامی کرده است تا عملکرد دیوار با اسکلت ساختمان هماهنگ شده و خطر شکست یا ریزش در هنگام زلزله به حداقل برسد.

میلگرد بستر، معمولاً از فولاد با قطر حدود چهار میلی‌متر ساخته می‌شود و برای افزایش چسبندگی، به‌ صورت آجدار تولید می‌گردد. این آرماتورهای افقی بین رج‌های آجر یا بلوک سفالی قرار می‌گیرند و با ایجاد پیوستگی طولی، مقاومت کششی و برشی دیوار را افزایش می‌دهند. برای حفاظت در برابر خوردگی و افزایش عمر مفید، سطح میلگرد بستر با پوشش گالوانیزه روکش می‌شود که از زنگ‌زدگی جلوگیری کرده و امکان استفاده آن را در شرایط آب و هوایی مرطوب نیز فراهم می‌کند. نتیجه این ترکیب، دیواری مقاوم، پایدار و سازگار با آخرین استانداردهای ایمنی سازه است.

قیمت میلگرد بستر را می توانید علاوه بر مشاهده در سایت مدیران آهن، از طریق شماره تلفن ۰۳۱۳۴۱۵۵ و ارتباط با کارشناسان ما دریافت کنید و در بهترین فرصت برای خرید اقدام فرمایید.

میلگرد بستر چیست؟

در پروژه‌های ساختمانی، تضمین پایداری دیوارها یکی از دغدغه‌های اصلی طراحان و مجریان است. میلگرد بستر (Bed Joint Reinforcement)  یک راه‌حل مهندسی مدرن برای افزایش مقاومت دیوارهای بنایی و جداسازی است که در سال‌های اخیر با توجه به الزامات آیین‌نامه ۲۸۰۰ و ضوابط مهندسی مورد توجه ویژه قرار گرفته است.

میلگرد بستر، عضو فولادی مشبک یا ساده‌ای است که در بستر افقی دیوار بنایی (بین رج‌های ملات) نصب می‌شود تا دیوار در برابر نیروهای جانبی مانند زلزله، باد و جابجایی‌های سازه‌ای مقاوم‌تر شود. این نوع آرماتور غالباً به شکل مفتول فولادی گالوانیزه یا مش مخصوص تولید می‌شود و در دیوارهای آجری، سفالی و بلوکی طبق آیین‌نامه 2800 نصب می‌گردد. انتخاب و اجرای صحیح میلگرد بستر، باعث جلوگیری از ترک‌خوردگی دیوار، پاره شدن بندها و سقوط دیوار در حوادثی مثل زلزله می‌شود؛ درنتیجه امنیت ساختمان افزایش چشمگیری پیدا می‌کند.

استاندارد و ضوابط اجرایی میلگرد بستر (آیین‌نامه 2800)

طبق آخرین ویرایش آیین‌نامه ۲۸۰۰ زلزله ایران، استفاده از میلگرد بستر در دیوارهای بنایی غیرباربر، دیوار تیغه و حتی دیوارهای جداکننده الزامی است، خصوصاً وقتی ارتفاع دیوار زیاد باشد یا محل برخورد با وال پست در سازه وجود داشته باشد.

مهم‌ترین ضوابط و استانداردها:

• استفاده از میلگرد بستر حداقل هر ۲ تا ۳ رج ملات (براساس توصیه آیین‌نامه ۲۸۰۰)
• قطر میلگرد بستر معمولا ۴ تا ۶ میلی‌متر (مفتول فولادی گالوانیزه)
• کشش نهایی میلگرد حداقل ۴۰۰ مگاپاسکال (مطابق استاندارد GOST یا ISIRI)
• نصب میلگرد بستر در امتداد طولی دیوار و حتماً به صورت پیوسته تا محل اتصال به وال پست
• اجرای میلگرد بستر در دیوار آجری، سفالی، بلوکی و  غیره مجاز است.
• میلگرد بستر آویژه، بوکان و MPH: تنوع برندها و کیفیت

در بازار ایران، چندین برند باکیفیت مثل میلگرد بستر آویژه، میلگرد بستر بوکان و mph میلگرد بستر عرضه می‌شوند که هرکدام طبق ضوابط استاندارد و با گالوانیزاسیون گرم تولید می‌شوند.

بررسی ویژگی‌های مهم انواع میلگرد بستر آویژه و بوکان

با توجه به اینکه دو برند آویژه و بوکان در بین انواع برندهای تولیدکننده میلگرد بستر، مطرح هستند، در ادامه به بررسی میلگردهای بستر تولیدی این دو برند خواهیم پرداخت:

• مقاومت در برابر خوردگی
• ظرفیت کششی بالا
• تنوع در شکل (مفتول U، Z یا مش حصیری)
• سازگاری کامل با آیین‌نامه 2800 و استاندارد ISIRI 376

انواع میلگرد بستر و کاربرد آن ها

میلگرد بستر بر اساس شکل، ابعاد و نوع مفتول به چند دسته اصلی تقسیم می‌شود:

• میلگرد بستر ساده: مفتول طولی بدون چشمه یا با حداقل خم، مناسب دیوارهای باربر کوتاه.
• میلگرد بستر مشبک یا حصیری: به‌ صورت شبکه افقی و عمودی، مقاومت بیشتری در برابر ترک‌خوردگی دارد.
• میلگرد بستر Z یا U شکل: برای اتصال مؤثرتر به دیوارهای پیرامونی و وال پست استفاده می‌شود.

عکس میلگرد بستر و نمای شماتیک نصب

تصویر زیر نمایش‌دهنده و نمای شماتیک نصب میلگرد بستر آویژه در دیوار سفالی با اجرای صحیح هر چند رج ملات است:

کاربرد میلگرد بستر در دیوار، وال پست و ساختمان بنایی

در این بخش با کاربرد میلگرد در بخش های مختلف ساختمان شامل دیوار، وال پست و ساختمانی بنایی یعنی ساختمانی که بخش اصلی باربری آن (دیوارها و گاهی ستون‌ها) از مصالح بنایی ساخته شده باشد، نه فولاد یا بتن مسلح.

الف) در دیوار بنایی:

به طور معمول، میلگرد بستر در دیوارها نصب می‌شود تا نیروهای جانبی را به اجزای مقاوم‌ساز مثل وال پست منتقل کند.

ب) میلگرد بستر در وال پست:

اتصال میلگرد بستر به وال پست‌ها (ستونک‌های فولادی کناری دیوارها) یکی از نکات بسیار مهم برای ایجاد یکپارچگی سازه‌ای است. این فرآیند طبق آیین‌نامه باید با جوش یا بست‌های مخصوص انجام شود.

ج) در ساختمان‌های بنایی:

در ساختمان‌هایی که از مصالح بنایی (آجر، بلوک سیمانی، سفال) استفاده می‌شود، میلگرد بستر از اصلی‌ترین الزامات مقاوم‌سازی است.

نحوه اجرای میلگرد بستر در دیوارهای ساختمان

برای اجرای صحیح، باید در هر چند رج ملات (معمولاً ۲ تا ۳ رج)، میلگرد بستر بر روی ملات افقی یا بین آجرها قرار داده شود. مراحل کلی اجرا:

• تعیین محل نصب بر اساس نقشه اجرایی و الزامات آیین‌نامه ۲۸۰۰
• برش یا خم کردن میلگرد بستر طبق ابعاد دیوار
• قرار دادن روی ملات و در راستای طولی دیوار
• اتصال به وال پست با جوش یا بست
• تکرار این مراحل تا انتهای ارتفاع دیوار

نکته:

«میلگرد بستر هر چند رج» معمولاً به فاصله ۲ تا ۳ رج گفته می‌شود، اما بسته به ارتفاع دیوار و نوع سازه، طبق آیین‌نامه یا نظر مهندس ناظر ممکن است فاصله کمتر یا بیشتر شود.

راهنمای انتخاب و خرید میلگرد بستر

هنگام خرید میلگرد بستر، به موارد زیر توجه کنید:

• استاندارد و تاییدیه فنی (ISIRI 376، GOST)
• نوع گالوانیزه و شکل مفتول (ساده یا مشبک)
• ظرفیت کششی و خم‌پذیری
• تطابق مشخصات با نقشه‌ی اجرایی ساختمان و آیین‌نامه 2800

برای مشاهده قیمت روز و مشخصات برندهای میلگرد بستر، می‌توانید به صفحه محصولات مدیران آهن مراجعه کنید و از مشاور تخصصی بهره‌مند شوید.

جمع‌بندی

میلگرد بستر روشی نوین، علمی و مقرون‌به‌صرفه برای افزایش مقاومت دیوارهای بنایی در برابر نیروهای جانبی مانند زلزله و باد است که با قرارگیری بین رج‌های دیوار، پایداری و یکپارچگی سازه را به‌طور چشمگیری بهبود می‌بخشد. این محصول که طبق آیین‌نامه ۲۸۰۰ زلزله در ایران الزامی شده، با جنس فولادی آجدار، قطر ۴ میلی‌متر و پوشش گالوانیزه، علاوه بر دوام بالا، در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی نیز مقاوم است. اجرای صحیح میلگرد بستر – به‌ویژه اتصال به وال پست – می‌تواند تا حد زیادی خطر شکست یا ریزش دیوار را در حوادث کاهش دهد.

مدیران آهن به‌ عنوان یکی از بزرگ‌ترین و معتبرترین تأمین‌کنندگان محصولات فولادی در کشور، انواع میلگرد بستر با برندهای معتبر داخلی مانند آویژه، بوکان و MPH را با تضمین کیفیت و رعایت استانداردهای ISIRI و GOST عرضه می‌کند. مشتریان می‌توانند علاوه بر مشاوره تخصصی در انتخاب، از خدمات تأمین سریع و قیمت روز این محصولات نیز بهره‌مند شوند. برای مشاهده موجودی و قیمت روز میلگرد بستر، کافیست به وب‌سایت مدیران آهن مراجعه کنید و از پشتیبانی فنی و فروش بهره ببرید.

تماس با مدیران آهن