قیمت تیرآهن در بازار آهن
در این مقاله قصد داریم با بررسی آیتم های مختلف تاثیر گذار بر قیمت تیرآهن، تاثیر آن را بر بازار مسکن بررسی نماییم. کاربرد اصلی تیرآهن در ساختمان سازی تعریف شده است لذا قیمت تیرآهن به عنوان یکی از بازیگران اصلی در هزینه های پروژه ی ساختمانی به حساب می آید. اما باید دید خود قیمت تیرآهن متاثر از چه عواملی است و برای این منظور لازم دیدیم تا کلیاتی در خصوص تیرآهن بیان کرده و سپس به نحوه ی تاثیر گذاری قیمت تیرآهن بر هزینه های ساختمان سازی بپردازیم. در پایان با توجه به اینکه قیمت تیرآهن تحت تاثیر نام کارخانه تولید کننده آن نیز می باشد، به معرفی اجمالی چند کارخانه تولید کننده تیرآهن خواهیم پرداخت.
بخوانید : دانشنامه تیرآهن چیست؟ در مدیران اهن
در این مقاله می خوانیم:
معرفی انواع تیرآهن مورد استفاده در ساختمان سازی
همانگونه که گفته شد قیمت تیرآهن می تواند نقش به سزائی در هزینه های ساخت یک ساختمان ایفا کند. اما مانند دیگر محصولات فولادی، تیرآهن نیز انواعی دارد که انتخاب درست آن می تواند به صورت مستقیم و غیر مستقیم باعث کاهش هزینه یک پروژه ساختمانی گردد. در اینجا لازم است به طور اجمالی با انواع تیرآهن و دسته بندی های آن آشنا گردیم.
تیرآهن از چند لحاظ طبقهبندی می شود:
- طبقهبندی تیرآهن بر اساس شیب دار بودن بال
- طبقهبندی تیرآهن بر اساس اندازه بال
- طبقهبندی بر اساس وزن تیرآهن
- طبقهبندی بر اساس نوع تیرآهن
طبقهبندی تیرآهن بر اساس شیب دار بودن بال
در این طبقهبندی که بیشتر تیرآهن معمولی یا آی بیم مورد نظر قرار میگیرد دو دسته اصلی وجود دارد:
-
IPE یا تیرآهن معمولی
که بالهای آن بدون شیب می باشد. حروف I، P و E به ترتیب نشان دهنده I-Beam به معنای تیر آی شکل، Parallel به معنای موازی و E نشان دهنده اروپایی بودن استاندارد آن می باشد.
-
INP یا IPN
هردو به معنای تیرآهن معمولی با بالهای شیب دار می باشند. حروف I و P همانند مورد شماره 1 بوده و حرف N از کلمه Normal section گرفته شده است.
نکته: IPE و IPN هردو بر اساس استاندارد اروپایی می باشد و تنها تفاوت آنها در شیب دار بودن بال آن است. همچنین باید اشاره کرد قیمت تیرآهن IPE با قیمت تیرآهن IPN تفاوت دارد به این جهت که تیرآهن IPE بیشتر در ساختمان سازی کاربرد دارد حال آنکه IPN بیشتر در مواردی همچون سد سازی، ساخت اسکله و سازه های صنعتی کارایی دارد.
طبقهبندی تیرآهن بر اساس اندازه بال
در این طبقهبندی دو نوع اصلی تیرآهن یعنی تیرآهن معمولی یا آی بیم و تیرآهن بال پهن یا اچ بیم قرار می گیرند. نوعی از تیرآهن نیز به تیرآهن بال نیم پهن معروف می باشد که اندازه ی بال آن نه به پهنای تیرآهن هاش عریض است و نه به اندازه ی آی بیم کوتاه. پس در این نظرگاه می توان سه دسته زیر را معرفی نمود:
- تیرآهن معمولی یا آی بیم ها؛
- تیرآهن بال نیم پهن که در دسه هاش یا اچ بیم قرار می گیرد؛
- تیرآهن بال پهن یا تیرآهن هاش
بیشتر بخوانید: مقدار میلگرد مصرفی برای ساختمان سازی
طبقهبندی بر اساس وزن تیرآهن
اصطلاح سبک یا سنگین بودن در مورد محصولات فولادی در واقع به جرم به کار رفته در واحد متر محصول اشاره دارد. بر این اساس چندین نوع تیرآهن مختلف طراحی شده و بر اساس میزان جرم موجود در واحد متر آن به دسته های زیر طبقهبندی می گردد:
- تیرآهن IPE-A تیرآهن معمولی سبک
- تیرآهن HE-A تیرآهن بال پهن سبک. این تیرآهن را با IPBL نیز نمایش می دهند.
- تیرآهن HE-B تیرآهن بال پهن سنگین
- تیرآهن HE-M تیرآهن بال پهن سنگین تقویت شده که آن را با IPBV نیز نشان می دهند.
در ساختمان سازی انواع تیرآهن ذکر شده در این بخش مورد استفاده قرار می گیرد. طراحان ساختمان بنابر تحلیل تنش های موجود در ساختمان و همچنین با آنالیز بارگذاری می توانند از انواع این تیرآهن استفاده نمایند. در مواردی طراح استفاده از یک نوع تیرآهن با قیمت بالا را ترجیح می دهد اما باید این را در نظر گرفت که استفاده از تیرآهن قیمت پایین ممکن است منجر به افزایش حجم کاربرد تیرآهن گردد. به این معنی که گاهی می توان با استفاده از یک تیرآهن مناسب، میزان مصرف آن را در ساختمان کاهش داد. در این صورت قیمت تیرآهن انتخاب شده بالا می باشد ولی در عوض باتوجه به مهندسی شدن میزان تیرآهن مصرفی در پروژه عملا در هزینه صرف جویی خواهد شد.
بخوانید : تیرآهن هاش چیست؟
طبقهبندی بر اساس نوع تیرآهن
تیرآهن دارای انواع مختلفی می باشد که تنوع آن بیشتر بخاطر خصوصیات مکانیکی و شکل ظاهری آن است و هریک کاربرد خاص خود را در صنایع دارند.
تیرآهن IPE
تیرآهن IPE نوعی تیرآهن معمولی می باشد که از نظر شکل ظاهری شبیه I انگلیسی است. شیوه تولید آن مطابق با استاندارد اروپا بوده؛ بال های این نوع تیرآهن ضخامتی ثابت دارند به عبارتی ضخامت بال های ابتدایی و انتهایی آن یکسان هستند. این نوع تیرآهن سبکترین نوع تیرآهن فولادی با ابعاد اروپایی است.
تیرآهن INP
این نوع تیرآهن شبیه تیرآهن IPE به شکل I است و طبق استاندارد های روسیه و چین تولید می گردد. تفاوت این INP و IPE تنها در ضخامت بال می باشد، در INP ضخامت بال با فاصله گرفتن از جان کاهش می یابد. این نوع تیرآهن علاوه بر اینکه در کشور تولید می شود به صورت وارداتی نیز در بازار آهن وجود دارند.
تیرآهن IPE و INP شباهت زیادی با یکدیگر دارند، موارد زیادی پیش آمده پس از آنکه تیرآهن را خریداری کرده اند، در محل تخلیه کالا یا حتی بعد از سپری شدن مراحل ساخت متوجه می شودند تیرآهن مورد استفاده اشتباه بوده است، بنابراین توصیه می شود در تشخیص تیرآهن به کار برده شده دقت کافی داشته باشید.
تیرآهن بال پهن (هاش)
یکی از زیر شاخه های تیرآهن، تیرآهن بال پهن یا هاش می باشد. اگر بال تیرآهن با جان (منظور از جان تیراهن ارتفاع پست تا پست تیراهن است) آن برابر باشد به آن تیرآهن بال پهن گفته می شود.
- تیرآهن بال پهن سنگین HEB
- تیرآهن بال پهن سبک HEA
- تیرآهن سنگین TPB
تیراهن بال پهن سنگین HEB نسبت به تیرآهن بال پهن سبک HEA ضخامت بیشتری دارد، بنابراین وزن تیرآهن بال پهن سنگین و سبک در سایزهای مختلف متفاوت است، تیرآهن در سایزهای 10 تا 1000 موجود است. به عنوان مثال سایز 10 نوع سبک 200 کیلوگرم و نوع سنگین 240 کیلوگرم وزن دارد.
تیرآهن لانه زنبوری
برای اینکه تیرآهن بتواند لنگر خمشی را به میزان بیشتری تحمل کند جان آن را به شکل ذوزنقه برش می دهند و مانند شکل زیر آهن ها را جوش می زنند که به آن تیرآهن لانه زنبوری می گویند. این نوع تیرآهن دارای حفره های توخالی در طول جان تیرآهن می باشد که این امر باعث می شود مشابه تیرآهن لانه زنبوری جلوه دهد.
بیشتر بخوانید: انواع آلیاژهای تیرآهن | آلیاژهای آهن
عوامل تاثیر گذار بر قیمت فولاد
در این بخش از مقاله چندین عامل اصلی که می تواند در قیمت محصولات فولادی تاثیر گذار باشد را با هم مرور می کنیم. قیمت محصولات فولادی ازجمله قیمت تیرآهن همواره تابعی از عوامل زیر بوده اند:
روند تولید محصولات فولادی از استخراج آن آهن از معدن گرفته تا شکل دهی فولاد را زنجیره تولید فولاد Steel Chain می گویند. اگرچه کشوری مثل ایران بسیاری از منابع و مواد خام را به صورت بومی در خود جای داده است، با اینحال با توجه به سیاست های کلان و همچنین توسعه بخش اقتصادی، قسمتی از مواد خام به صورت وارداتی به زنجیره فولاد تزریق می گردد. این بخش از تامین مواد خام مورد نیاز برای صنعت فولاد به طور مستقیم با نرخ دلار رابطه دارد. البته نباید از نظر دور داشت که هرگاه قیمت ارز نوسانات عمیقی را در بازار تجربه نموده است، قیمت آهن آلات و به تبع آن قیمت تیرآهن در کانال های قیمتی خود مقاومت نشان داده و ترجیح داده اند به صورت تعادلی افزایش قیمت داشته باشند. لیکن به طور کلی می توان نرخ ارز را یکی از آیتم های تاثیر گذار در قیمت محصولات فولادی و خصوصا در قیمت تیرآهن در نظر گرفت. قیمت ورق آهن، قیمت میلگرد، قیمت لوله صنعتی و دیگر محصولات فولادی نیز به همین نحو تابع قیمت ارز می باشد.
-
قیمت جهانی فولاد Global Iron Price
قیمت جهانی فولاد از جمله عواملی است که بر خلاف قیمت ارز به طور مستقیم بر قیمت تیرآهن تاثیر گذار نیست. برای فهم این مطلب، حالتی را در نظر بگیریم که قیمت جهانی فولاد کاهش داشته است ولی نرخ دلار افزایش داشته. در این حالت آیا کاهش قیمت جهانی فولاد باعث کاهش قیمت تیرآهن در کشور خواهد شد؟ مسلما خیر. تحت تاثیر افزایش قیمت ارز، قیمت تیرآهن روند رو به رشد خود را پیش می گیرد ولی کاهش قیمت جهانی فولاد می تواند روند افزایش را با کندی مواجه کند. از این رو می توان گفت قیمت جهانی فولاد بر روی قیمت آهن آلات و از جمله قیمت تیرآهن به طور غیر مستقیم تاثیر گذار است.
-
قیمت قراضه و سنگ آهن
در روند تولید تیرآهن مشاهده می گردد از طریق فرآیند نورد گرم، شمش های گداخته شکل دهی شده و به تیرآهن تبدیل می گردند. این پروسه باعث می شود که شرکت های تولید فولاد همچون کارخانه ذوب آهن نیز به خوبی دست به تولید انواع تیرآهن بزنند. در این کارخانه جات برای تهیه شمش فقط طریقه ی سنتی تولید آهن پیش گرفته نمی شود. به این معنی که برای تولید شمش ها و همچنین به منظور بهبود کیفیت محصول از ضایعات آهن آلات یا به عبارتی قراضه نیز استفاده می گردد. به کار گرفتن سنگ آهن نیز برای بهبود خواص مذاب امری رایج به حساب می آید . بنابراین هرچقدر که قیمت قراضه و سنگ آهن بالا تر رود در قیمت تیرآهن نیز شاهد افزایش خواهیم بود. از این روی یکی از عوامل تاثیر گذار در قیمت تیرآهن را می توان قیمت قراضه آهن و همچنین قیمت سنگ آهن بر شمرد.
بیشتر بخوانید : قیمت آهن | تاثیر متقابل اقتصاد و قیمت آهن
عرضه و تقاضا Supply and demand
در مواردی به دلیل پررنگ تر بودن عوامل ذکر شده قبلی در قیمت محصولات آهنی از جمله قیمت تیرآهن یکی از پرنقش ترین عوامل تاثیر گذار در قیمت تیرآهن به ورطه فراموشی سپرده می شود. اما این موضوع دقیقا موضوعی است که با عنوان این مقاله رابطه مستقیمی دارد. بحث عرضه و تقاضا در همه ی بازارها از جمله بازار آهن مهمترین مبحث تاثیر گذار در قیمت ها می باشد.
تیرآهن یکی از مهمترین مصالح ساختمانی است که با گسترش روزافزون ساخت و ساز مسکن، بیش از پیش بر اهمیت آن افزوده شد. به طور کلی 20 درصد از هزینه های تولید مسکن متاثر از فولاد می باشد که با افزایش قیمت آهن قیمت مسکن نیز افزایش خواهد یافت.
از طرفی هر زمان میزان ساخت و ساز مسکن افزایش داشته باشد مستقیما تقضا برای تیرآهن افزایش پیدا می کند. اگر عرضه به اندازه ای باشد که تقاضای بازار برای تولید مسکن را پوشش دهد که روال قیمت تیرآهن به طور طبیعی پیش می رود این درحالیست که اگر در شرایطی عرضه نتواند تقاضای تیرآهن را پوشش دهد در افزایش قیمت تیرآهن تاثیر گذار خواهد بود. همچنین اگر در مواردی به علت گرانی دیگر مصالح ساختمانی روند ساخت و ساز مسکن با رکود مواجه شود خود به خود تقاضا کاهش خواهد یافت و این موجب کاهش قیمت تیرآهن خواهد گردید.