کاربرد انواع تیرآهن
تیرآهن ها در سایزها و انواع مختلفی مانند IPE، INP، پهن بال و لانه زنبوری تولید می شوند. هر کدام از انواع تیرآهن مشخصات و ویژگی های خاص خود را دارند و کاربرد آن ها نیز با یکدیگر متفاوت است.
تیرآهن ها در سایزهای مختلف از 8 تا 60 تولید می شوند. اما همه انواع تیرآهن پرکاربرد نیست. از پرکاربردترین انواع تیرآهن در ایران به خصوص در صنعت ساخت و ساز تیرآهن های سایز 12، 14، 16 و 18 است.
در این مقاله به بررسی ویژگی ها و کاربردهای عمده ی این تیرآهن ها خواهیم پرداخت.
مشخصات فنی تیرآهن ها
به طور کلی تیرآهن ها تحت سه استاندارد INP، IPE و IPB (پهن بال) ساخته می شوند. IPE استاندارد اروپایی ست که بیشترین کاربرد را در ایران دارد و بیشتر تولید کنندگان با این استاندارد اقدام به تولید تیرآهن می کنند. مهمترین مشخصه این نوع تیرآهن این است که ضخامت بال تیرآهن در تمام طول آن یکسان است. این تیرآهن ها عموما به طول 12 متر تولید و عرضه می شوند.
زمانی که کارخانه با استانداردهای IPE اقدام به تولید تیرآهن میکند کلیه مشخصات تیرآهن از جداول استاندارد IPE قابل استخراج است. در صورتیکه تولید کننده کلیه استانداردها را رعایت کرده باشد در این شرایط نیازی به تست تیرآهن نیست.
تصویر شماره 1 – سطح مقطع انواع تیرآهن
برای استخراج مشخصات هر تیرآهن باید از جدول اشتال استفاده کرد.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید تیرآهن
کاربرد تیرآهن 12
برای شماره گذاری تیرآهن از طول جان آن استفاده می شود. زمانی که گفته می شود تیرآهن 12 منظور این است که طول جان این تیرآهن 12 سانتیمتر است. از آنجا که بیشترین کاربرد را درکشور ما تیرآهن های اروپایی دارند به بررسی مشخصات و کاربرد تیرآهن 12 IPE خواهیم پرداخت. ضخامت بال این تیرآهن در همه جا یکسان است و بر خلاف تیرآهن INP با نزدیک شدن به جان ضخامت آن تغییر نمی کند.
طول بال تیرآهن 12، برابر 64 میلیمتر است. هر متر از این تیرآهن 10.4 کیلوگرم وزن دارد. بنابراین شاخه 12 متری این تیرآهن 124.8 کیلوگرم وزن دارد. برای به دست آوردن وزن تیرآهن از جدول اشتال استفاده کردیم.
شما می توانید برای مشاهده جدول اشتال تیرآهن های IPE به مقاله ی"تیرآهن IPE چیست؟" مراجعه کنید.
ذوب آهن اصفهان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان تیرآهن های تحت استاندارد IPE ست. وزن تیرآهن 12 ذوب آهن اصفهان برابر 126 کیلوگرم است که تقریبا مطابق با جدول اشتال است.
تیرآهن 12 در ساختمان سازی کاربرد بسیاری دارد و از آن برای ساخت ستون یا تیر استفاده می شود. البته اینکه از این تیرآهن در کدام بخش از سازه استفاده شود به محاسبات طراحی سازه بستگی دارد. به طور کلی اگر سازه بزرگ باشد از تیرآهن 12 به عنوان ستون استفاده نخواهد شد اما در بخش های دیگر سازه مانند تیرها ممکن است مورد استفاده قرار بگیرد.
کاربرد تیرآهن 14
تیرآهن 14 نیز از تیرهای رایج در ساخت و ساز است. طول جان در این تیر برابر 140 میلیمتر است و چنانچه براساس استاندارد IPE تولید شده باشد طول بال آن 73 میلیمتر خواهد بود. وزن واحد طول این تیرآهن 12.9 کیلوگرم است و شاخه 12 متری آن بر اساس استاندارد باید 154.8 کیلوگرم وزن داشته باشد. وزن تیرآهن 14 ذوب آهن برابر 155 کیلوگرم است.
تیرآهن 14 در مقایسه با تیرآهن 12 وزن بیشتری دارد و دارای مقاومت بیشتری نیز هست. از تیرآهن 14 نیز مانند تیرآهن 12 در بخش های مختلف ساختمان مانند ستون و تیر استفاده می شود اما اینکه دقیقا در کدام بخش ساختمان از آن استفاده شود به وزن سازه و الزامات طراحی بستگی دارد. در سازه های سبکتر می توان از تیرآهن 14 به عنوان ستون استفاده کرد اما در سازه های سنگین کاربرد آن می تواند به تیرهای فرعی مورد استفاده قرار بگیرد.
کاربرد تیرآهن سایز 16
تیرآهن سایز 16 با طول جان 160 میلیمتر جز تیرآهن های سایز متوسط است. این دسته از تیرآهن ها به دلیل ویژگی های مقاومتی که در رنج متوسط دارند می توانند در بخش های مختلف ساختمان مانند سقف یا ستون به کاربرده شوند. کاربرد تیرآهن 16 به استاندارد تولید و برند سازنده آن نیز بستگی دارد.
تیرآهن 16 مقاومت بیشتری در مقایسه با تیرآهن 12 و 14 دارد. به همان نسبت سنگین تر است و قیمت بالاتری نیز دارد. طبق جدول اشتال مربوط به تیرآهن های IPE هر متر از تیرآهن 16، 15.8 کیلوگرم وزن دارد و وزن شاخه 12 متری آن نیز برابر 189.6 کیلوگرم است. وزن تیرآهن 16 ذوب آهن 190 کیلوگرم است. ضخامت جان این تیرآهن 5 میلیمتر است و ضخامت بال آن 7.4 میلیمتر است.
از تیرآهن 16 برای ساخت خرپا، نعل و پل های لانه زنبوری استفاده می شود.
استفاده از تیرآهن 16 به عنوان ستون زمانی امکانپذیر است که مقاومت کافی در برابر نیروهای وارد شده داشته باشد. از این تیر همچنین می توان به عنوان تیرهای فرعی در سقف نیز استفاده کرد.
از دیگر کاربردهای تیرآهن 16 ساخت خر پاست. خرپا سازه ای چند عضوی ست که تمام بخش های آن به یکدیگر متصل شده اند. این اتصال به گونه ایست که در هیچ مفصلی گشتاور وجود ندارد. در خرپا فقط نیرو وجود دارد. برای مطالعه بیشتر در مورد خرپا می توانید به مقاله ی "خرپا چیست؟" مراجعه کنید.
تصویر شماره 2 – استفاده از تیرآهن در ساخت خرپا
کاربرد تیرآهن 18
تیرآهن 18 در میان تیرهای متوسط بیشترین استحکام را دارد و توان تحمل وزن و بار آن بالاتر از سایر تیرآهن های معرفی شده در این مقاله است. طول جان این تیرآهن 18 سانتیمتر است و طول بال آن 91 میلیمتر می باشد. هر متر از این تیرآهن 18.8 کیلوگرم وزن دارد و وزن کل شاخه ی 12 متری آن 225.6 کیلوگرم است. وزن تیرآهن 18 ذوب آهن 225 کیلوگرم است. تیرآهن 18 در برابر تنش ها و نیروهای وارده مقاومت بالایی دارد به همین دلیل در اکثر ساختمان ها از آن به عنوان ستون اصلی سازه استفاده می شود. البته باز هم شایان ذکر است که استفاده از تیرآهن در بخش های مختلف ساختمان تابع محاسبات دقیق مهندسی ست و آنچه در این مقاله در مورد کاربرد انواع تیرآهن گفته شد مواردیست که بیشترین کاربرد را داشته است.
بیشتر بخوانید: انواع استاندارد تیرآهن را بشناسید
اصلاع از قیمت به روز تیرآهن
مقاطع فولادی به دلیل سادگی نصب، انعطاف در طراحی، عمر طولانی، استحکام بالا، وزن کمتر و سرعت اجرا از محبوبیت بسیاری در ساخت اسکلت ساختمان برخوردارند. اما باید به این نکته توجه داشت که میزان استحکام و مقاومت هر مقطع فولادی در برابر بارهای وارد شده به آن است. در صورت وارد شدن بارهای بحرانی هر مقطع فولادی مانند ستون می تواند دچار کمانش شود. بنابراین اطلاع از ویژگی های هر مقطع فولادی و همچنین انجام محاسبات و طراحی سازه از الزامات ساخت هر نوع سازه ی فولادی ست. وب سایت مدیران آهن در همین راستا اطلاعات ارزشمندی در مورد انواع مقاطع فولادی و تیرآهن در اختیار شما قرار می دهد که می تواند مورد استفاده ی مهندسان و طراحان قرار بگیرد. شما می توانید برای اخذ مشاوره های تخصصی در مورد انواع مقاطع و همچنین آگاهی از قیمت روز محصولات فولادی به وب سایت مدیران آهن مراجعه نمایید و یا با شماره تلفن 03134155 تماس حاصل فرمایید.