ورق اسید شویی چیست؟ آشنایی با انواع و کاربردهای آن
تاریخ انتشار: ۱۶ فروردین ۱۴۰۲
تاریخ به روز رسانی: ۱۳ آبان ۱۴۰۳
تاریخ به روز رسانی: ۱۳ آبان ۱۴۰۳
مدت مطالعه: دقیقه
نویسنده: تیم محتوای مدیران آهن
نویسنده: تیم محتوای مدیران آهن
<p style="text-align: justify;">ورق اسید شویی نوعی ورق فولادی است که طی فرآیند اسیدشویی، اکسید ها، زنگ‌زدگی‌ها و ناخالصی ‌های سطحی آن حذف شده است. این فرآیند با استفاده از محلول‌ های اسیدی مانند اسید کلریدریک یا اسید سولفوریک انجام می‌شود تا سطح ورق صاف، تمیز و براق شود. ورق‌های اسیدشویی به دلیل سطح یکنواخت و عاری از آلودگی، آماده استفاده در کاربردهای صنعتی مختلف از جمله خودرو سازی، لوله ‌سازی، تولید قطعات فلزی و پوشش‌دهی‌های محافظتی هستند.</p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">آیا می دانید <strong>ورق اسید شویی چیست؟</strong> ورق اسید شویی یکی از انواع متریال اولیه مهم در صنایع مختلف، به‌ ویژه در فرآیندهای تولید فولاد و آهن است که تحت فرآیندی خاص قرار می‌گیرد تا از آلودگی ها پاک شود. در حقیقت هدف از اسید شویی ورق حذف زنگ‌زدگی، آلودگی‌ها و لایه‌های اکسیدی از سطح فلز است. فرآیند اسیدشویی نه‌ تنها باعث افزایش کیفیت سطح ورق‌ها می‌شود، بلکه می‌تواند به بهبود چسبندگی پوشش‌ها و رنگ‌ها نیز کمک کند. در این مقاله به بررسی ویژگی‌ ها، کاربردها و فرآیند تولید ورق‌ های اسید شویی پرداخته ایم. با مدیران آهن همراه شوید.</span></p>
<p style="text-align: center;"><span style="font-weight: 400;">استعلام قیمت روز انواع مقاطع فولادی، آلیاژی و استیل از طریق لینک زیر امکان پذیر است. به منظور ثبت سفارش و بهره مندی از خدمات مشاوره ای رایگان با ما در تماس باشید!</span></p>
<p style="text-align: center;"><a class="content-inner-call-box" href="tel:03134155"><span style="font-weight: 400;">تماس با مدیران آهن</span></a></p>
<h2 style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">فرایند تولید ورق اسید شویی چیست و چه مراحلی دارد؟</span></h2>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">ورق اسید شویی همانطور که نام آن پیداست، نوعی ورق است که تحت فرایند اسید شویی کلیه ی آلودگی ها و زنگ زدگی ها از سطح آن حذف می شود. پس از تولید ورق با استفاده از فرایند نورد گرم یا سرد، به منظور زدودن آثار زنگ زدگی و آلودگی های سطح ورق، اسید شویی ورق انجام می شود. در فرایند کلی اسید شویی، ورق فولادی را در یک وان بزرگ حاوی اسید به همراه محلول اسید کلرید هیدروژن</span><span style="font-weight: 400;"> (HCl) </span><span style="font-weight: 400;"> قرار می دهند تا کلیه ناخالصی های سطح آن بر طرف شود</span><span style="font-weight: 400;">.</span></p>
<h2 style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">اسیدشویی ورق شامل چه مراحلی است؟</span></h2>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">اسید شویی انواع ورق طی چند مرحله انجام می شود که در این بخش به ذکر آن ها پرداخته ایم. اما قبل از آن خوب است با ضرورت اسید شویی ورق آشنا شوید.</span></p>
<h3 style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">ضرورت اسید شویی ورق چیست؟</span></h3>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">اسید شویی ورق به دلیل حذف کامل زنگ‌زدگی از سطح فولاد، امری ضروری است. همچنین باعث بهبود چسبندگی پوشش‌ها در ورق های فولادی پوشش دار می شود. در ادامه به برخی از دلایل و ضرورت‌ های اسید شویی ورق فولادی اشاره کرده ایم.</span></p>
<ul style="text-align: justify;">
<li><span style="font-weight: 400;"> </span> <span style="font-weight: 400;">بهبود قابلیت جوشکاری ورق</span></li>
<li><span style="font-weight: 400;"> </span> <span style="font-weight: 400;">افزایش عمر مفید محصولات</span></li>
<li><span style="font-weight: 400;"> </span> <span style="font-weight: 400;">بهبود کیفیت و یکنواختی سطح ورق</span></li>
<li><span style="font-weight: 400;"> </span> <span style="font-weight: 400;">افزایش چسبندگی و پوشش دهی بهتر ورق</span></li>
<li><span style="font-weight: 400;"> </span> <span style="font-weight: 400;">تسهیل اجرای فرآیندهای بعدی از جمله نورد، فرم دهی و جوشکاری ورق</span></li>
</ul>
<p><span style="font-weight: 400;"><img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="ورق اسید شویی" src="https://api.modiranparts.com/uploads/content/1730633483.jpg" alt="ورق اسی شویی" width="800" height="600" /></span></p>
<h2 style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">مراحل اسید شویی ورق فولادی (</span><span style="font-weight: 400;">Pickling Process</span><span style="font-weight: 400;">)</span></h2>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">اسیدشویی ورق‌ه فولادی معمولاً در صنایع فولادسازی انجام می‌شود و شامل چندین مرحله است. در ادامه، مراحل اسیدشویی ورق فولادی را به طور کامل عنوان کرده ایم.</span></p>
<h3 style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">آماده‌سازی ورق برای اسیدشویی</span></h3>
<ul style="text-align: justify;">
<li><span style="font-weight: 400;"> </span> <span style="font-weight: 400;">باز کردن کویل: چنانچه ورق‌ها به صورت کویل (رول) باشند، ابتدا لازم است رول ورق باز شود.</span></li>
<li><span style="font-weight: 400;"> </span> <span style="font-weight: 400;">تمیز کردن سطحی: برای جلوگیری از ایجاد آلودگی‌های ناخواسته، ممکن است لازم باشد سطح ورق‌ها از مواد روغنی، گرد و غبار و سایر آلاینده‌ها پاک شود. این تمیزکاری اولیه با استفاده از محلول‌های قلیایی یا آب انجام می‌شود.</span></li>
</ul>
<h3 style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">غوطه‌ور کردن ورق در محلول اسیدی</span></h3>
<ul style="text-align: justify;">
<li><span style="font-weight: 400;"> </span> <span style="font-weight: 400;">قرار دادن ورق در محلول اسیدی: در این مرحله ورق‌ها در یک مخزن حاوی محلول اسیدی قرار می‌گیرند. این محلول معمولاً شامل اسید هیدروکلریک (</span><span style="font-weight: 400;">HCl</span><span style="font-weight: 400;">) یا اسید سولفوریک (</span><span style="font-weight: 400;">H2SO4</span><span style="font-weight: 400;">) است. به این ترتیب، اسید با لایه‌های اکسید آهن (زنگ‌زدگی) و سایر ناخالصی‌های تجمع یافته روی سطح ورق واکنش داده و آن‌ ها را به شکل نمک‌های محلول در آورد و از بین می برد.</span></li>
<li><span style="font-weight: 400;"> </span> <span style="font-weight: 400;">توجه داشته باشید، مدت زمانی که لازم است ورق‌ها در محلول اسیدی بمانند، بسته به ضخامت لایه اکسیدی و نوع اسید متفاوت است. این زمان معمولاً بین چند دقیقه تا چند ده دقیقه متغیر است.</span></li>
<li><span style="font-weight: 400;"> </span> <span style="font-weight: 400;">برای بهبود فرآیند اسیدشویی، دمای محلول اسیدی معمولاً در محدوده 40 تا 80 درجه سانتی‌گراد تنظیم می شود.</span></li>
</ul>
<h3 style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">شستشوی با آب</span></h3>
<ul style="text-align: justify;">
<li><span style="font-weight: 400;"> </span> <span style="font-weight: 400;">بعد از اسیدشویی، ورق‌ها به سرعت در مخازن حاوی آب سرد شسته می‌شوند تا باقیمانده ‌های اسید از سطح آن‌ها پاک شود.</span></li>
<li><span style="font-weight: 400;"> </span> <span style="font-weight: 400;">در برخی از مراحل، برای از بین بردن کامل اثرات اسید روی ورق، ممکن است به شستشو با آب گرم نیز نیاز باشد.</span></li>
</ul>
<h3 style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">خنثی‌سازی (</span><span style="font-weight: 400;">Neutralization</span><span style="font-weight: 400;">)</span></h3>
<ul style="text-align: justify;">
<li><span style="font-weight: 400;"> </span> <span style="font-weight: 400;">در این مرحله، ورق‌ها در یک حمام حاوی محلول قلیایی (مانند سود سوزآور یا کربنات سدیم) قرار می‌گیرند تا هرگونه اسید باقی ‌مانده روی سطح ورق خنثی شود. این مرحله بسیار مهم است، زیرا اسید باقی‌ مانده می‌تواند باعث خوردگی شود. پس از آن ورق ها مجددا آبکشی می شوند.</span></li>
</ul>
<h3 style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">خشک کردن</span></h3>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">در این مرحله از اسید شویی، ورق‌ها معمولاً با جریان هوا خشک می‌شوند تا رطوبت باقی‌مانده از سطح آن‌ها تبخیر شود. در برخی از کارخانجات برای تسریع فرآیند خشک کردن ورق، از دستگاه‌های حرارتی استفاده می‌شود.</span></p>
<h3 style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">روغن‌کاری (</span><span style="font-weight: 400;">Oiling</span><span style="font-weight: 400;">)</span></h3>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">پس از خشک شدن، سطح ورق‌ها معمولاً با یک لایه نازک روغن پوشانده می‌شود. این کار با هدف جلوگیری از زنگ‌زدگی مجدد در مدت زمان نگهداری ورق ها و حمل ‌و نقل انجام می‌شود.</span></p>
<h3 style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">بازرسی نهایی و بسته ‌بندی</span></h3>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">در این مرحله، ورق‌ها برای بررسی کیفیت و حصول اطمینان از حذف کامل زنگ‌زدگی‌ها و رسوبات مورد بازرسی چشمی قرار می‌گیرند و سپس بسته بندی شده و آماده ی ارسال برای مشتری می شوند.</span></p>
<p><span style="font-weight: 400;"><img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="تولید ورق اسید شویی" src="https://api.modiranparts.com/uploads/content/1730633521.jpg" alt="تولید ورق اسید شویی" width="800" height="600" /></span></p>
<h2 style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">نکات ایمنی اسید شویی ورق چیست؟</span></h2>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">همانطور که گفتیم ورق ها اسید شویی می شوند تا کیفیت شان افزایش یابد. با وجود تمام مزیت های این نوع ورق ها لازم است فرایند اسید شویی با رعایت کامل نکات ایمنی انجام شود. دو توصیه ی ایمنی مهم که لازم است بدانید عبارتند از:</span></p>
<ul style="text-align: justify;">
<li><span style="font-weight: 400;"> </span><span style="font-weight: 400;">استفاده از تجهیزات محافظتی: به دلیل استفاده از اسیدهای قوی در فرایند اسید شویی ورق، افراد می بایست از لباس‌ها و تجهیزات محافظتی مناسب استفاده کنند.</span></li>
<li><span style="font-weight: 400;"> </span><span style="font-weight: 400;">استفاده از دستگاه تهویه مطبوع: اسیدها می‌توانند بخارات سمی تولید کنند، به همین دلیل به تهویه مناسب هوا در محیط کار نیاز است.</span></li>
</ul>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">به این ترتیب با اجرای صحیح این مراحل، می‌توان ورق‌های فولادی تمیز و آماده را برای استفاده در مراحل بعد، در اختیار داشت.</span></p>
<h2 style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">آشنایی با انواع ورق اسیدشویی</span></h2>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">اکنون که می دانید ورق اسید شویی چیست و با فرایند آن به طور کامل آشنا شدید، همچنین از ضرورت انجام این فرایند کاملا اطلاع دارید، شما را با انواع محصولات اسید شویی و استانداردهای مرتبط با آن نیز آشنا خواهیم کرد.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">بر اساس استاندارد</span><span style="font-weight: 400;"> DIN 1614 </span><span style="font-weight: 400;">ورق های اسید شویی به چهار گرید اصلی تقسیم بندی شده اند</span><span style="font-weight: 400;">:</span></p>
<p>بر اساس استاندارد DIN 1614 ورق های اسید شویی به چهار گرید اصلی تقسیم بندی شده اند:</p>
<ul>
<li>ورق اسید شویی StW22</li>
<li>ورق اسید شویی USt23</li>
<li>ورق اسید شویی RRStW23</li>
<li>ورق اسید شویی StW24</li>
</ul>
<p>آنالیز شیمیایی این ورق در جدول زیر قابل مشاهده است:</p>
<table style="border-collapse: collapse; width: 100%;" border="1">
<tbody>
<tr style="height: 30px;">
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;"><strong>گرید فولاد</strong></td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;"><strong>شماره فولاد</strong></td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;"><strong>درسد کربن</strong></td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;"><strong>درصد منگنز</strong></td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;"><strong>درصد فسفر</strong></td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;"><strong>درصد گوگرد</strong></td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;"><strong>درصد نیتروژن</strong></td>
</tr>
<tr style="height: 30px;">
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;"><strong>St22</strong></td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">1.0320</td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">0.10</td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">0.45</td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">0.035</td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">0.035</td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">0.007</td>
</tr>
<tr style="height: 30px;">
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;"><strong>USt23</strong></td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">1.0321</td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">0.08</td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">0.3</td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">0.025</td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">0.025</td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">0.007</td>
</tr>
<tr style="height: 30px;">
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;"><strong>RRSt23</strong></td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">1.0359</td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">0.10</td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">0.45</td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">0.030</td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">0.030</td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">-</td>
</tr>
<tr style="height: 30px;">
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;"><strong>St24</strong></td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">1.0327</td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">0.08</td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">0.40</td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">0.025</td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">0.025</td>
<td style="width: 14.2857%; text-align: center; height: 30px;">-</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p style="text-align: center;">جدول شماره 1 – آنالیز شیمیایی ورق اسید شویی استاندارد DIN1614</p>
<p>کاربرد این گرید ها بیشتر در ساخت قطعات فولادی غیر آلیاژی می باشد که با استفاده از قالب گیری و کشش سرد تولید می گردند. به عنوان مثال تولید دمپر لرزه گیر فلزی یکی از هزاران نوع کاربرد این نوع ورق می باشد.</p>
<p><strong>بر اساس استاندارد BS EN 10111 ورق های اسید شویی به چهار گرید تقسیم می گردند:</strong></p>
<ul>
<li>ورق اسید شویی DD11</li>
<li>ورق اسید شویی DD12</li>
<li>ورق اسید شویی DD13</li>
<li>ورق اسید شویی DD14</li>
</ul>
<p>این ورق ها نیز همانند ورق اسید شویی مطابق با استاندارد DIN می باشد و با بررسی آنالیز شیمیایی آنها که در جدول شماره 2 قابل مشاهده است می توان نزدیکی این گریدها را مشاهده نمود. در بعضی از موارد این ورق ها را معادل هم می دانند. به عنوان مثال معادل Stw22 را ورق DD11 می دانند.</p>
<table style="border-collapse: collapse; width: 100%;" border="1">
<tbody>
<tr style="height: 30px;">
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;"><strong>گرید فولاد</strong></td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;"><strong>شماره فولاد</strong></td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;"><strong>ماکزیمم درصد کربن</strong></td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;"><strong>ماکزیمم منگنز</strong></td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;"><strong>ماکزیمم فسفر</strong></td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;"><strong>ماکزیمم گوگرد</strong></td>
</tr>
<tr style="height: 30px;">
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;"><strong>DD11</strong></td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;">1.0332</td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;">0.12</td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;">0.60</td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;">0.045</td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;">0.045</td>
</tr>
<tr style="height: 30px;">
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;"><strong>DD12</strong></td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;">1.0398</td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;">0.10</td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;">0.45</td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;">0.035</td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;">0.035</td>
</tr>
<tr style="height: 30px;">
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;"><strong>DD13</strong></td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;">1.0335</td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;">0.08</td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;">0.40</td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;">0.030</td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;">0.030</td>
</tr>
<tr style="height: 30px;">
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;"><strong>DD14</strong></td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;">1.0389</td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;">0.08</td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;">0.35</td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;">0.025</td>
<td style="width: 16.6667%; text-align: center; height: 30px;">0.025</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p style="text-align: center;">جدول شماره 2 – آنالیز شیمیایی ورق اسید شویی استاندارد BS EN 10111</p>
<h2 style="text-align: justify;">موارد مصرف ورق اسید شویی</h2>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">ورق‌ اسید شویی‌ به دلیل سطح تمیز و عاری از اکسید و زنگ‌زدگی، در صنایعی که نیاز به استفاده از ورق های فولادی صاف و یکنواخت وجود دارد، کاربرد گسترده‌ای دارند. این ورق‌ها به ویژه در ساخت قطعات خودرو، صنایع لوله‌سازی، تولید مخازن تحت فشار، پروفیل‌های ساختمانی و همچنین برای تولید لوازم خانگی مانند ماشین لباسشویی و یخچال استفاده می‌شوند. علاوه بر این، ورق‌ اسیدشویی به عنوان ماده اولیه برای گالوانیزاسیون یا اعمال پوشش‌های دیگر ورق به کار می‌روند، چرا که سطح تمیز آن‌ها چسبندگی بهتری برای پوشش‌ها فراهم می‌کند. برای مثال اسید شویی ورق سیاه به دلیل ویژگی های این نوع ورق و <a href="https://www.modiranahan.com/blog/what-is-black-steel-sheet">کاربردهای ورق سیاه</a> بسیار رایج است.</span></p>
<h2 style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">کلام پایانی: ورق اسید شویی چیست؟</span></h2>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">با توجه به ویژگی‌های ورق اسید شویی که عبارتند از سطحی تمیز، صاف و عاری از زنگ‌زدگی، این نوع ورق ها نقشی حیاتی در بسیاری از صنایع ایفا می‌کنند؛ از بهبود کیفیت و دوام قطعات خودرو گرفته تا استفاده در صنایع لوله‌سازی و ساخت مخازن. در این مقاله گفتیم ورق‌ اسیدشویی‌ چیست و چه کاربردهایی دارد. همچنین شما را با فرایند اسید شویی به طور کامل آشنا کردیم. به این ترتیب، با انجام صحیح مراحل اسیدشویی، می‌توان به کیفیت بالاتر و عمر طولانی‌تر محصولات نهایی دست یافت.</span></p>
<p style="text-align: justify;"><span style="font-weight: 400;">از توجه و همراهیتان صمیمانه سپاسگزاریم!</span></p>