۵۰۰ 
با توسعه تکنولوژی های نوین در ساختمان های بتنی برخورداری از روش های کاربردی همانند استفاده از میلگرد سنجاقی در ستون جهت افزایش مقاومت سازه از اهمیت بالایی برخوردار است. این میلگرد در دسته آرماتورهای عرضی قرار دارد و با نام های آرماتور سنجاقی، سنجاقکی، قلاب دوخت و آرماتور دوخت ستون شناخته می شود.
میلگرد سنجاقی به منظور مقاومت در برابر نیروهای برشی مورد استفاده قرار می گیرد. شکل ظاهری آرماتور سنجاقی شامل یک میلگرد طولی با دو انتهای خم با زاویه متفاوت است. این خم انتهایی خود به تنهایی در دو نوع متفاوت اجرا می شود:
- خم دو طرف 90 درجه: دم خم استاندارد 90 درجه در دو انتهای میلگرد ایجاد می شود که طبق مبحث 9 مقررات ملی ساختمان، این خم به میزان 12 برابر قطر میلگرد اجرا می گردد.
- خم یک طرف 90 درجه و یک طرف 135: یک خم استاندارد 90 درجه در یک سمت و یک خم استاندارد 135 درجه به شکل چنگک در سمت دیگر است.
به طور معمول برای ساخت میلگرد سنجاقی از آرماتورهایی با سایز 8، 10 و از نوع AII استفاده می کنند. همچنین تعداد و فاصله هر یک از این میلگرد ها باید برحسب نقشه های محاسباتی سازه تعیین شوند. میلگرد سنجاقی اغلب در ستون و دیوار مورد استفاده قرار میگیرد. افزایش مقاومت خمشی این بخش از ساختمان، نقش بسزایی در مقاوم‌سازی خواهد داشت.
میلگرد سنجاقی علاوه بر اینکه به صورت مزدوج و عمود قرار می گیرد، باید بگونه ای تنظیم شود که کاملا میلگرد طولی سازه را بپوشاند. نکته قابل اهمیت این است که میلگرد سنجاقی باید با استفاده از سیم مفتول کاملا به میلگرد متصل شود.
امروزه کاربرد این میلگرد در سازه های بتنی ضروری است، زیرا در نحوی عملکرد و تغییر شکل ستون تحت بارهای جانبی به طور مستقیم تاثیر می گذارد.
تصویر شماره 1 - میلگرد سنجاقی
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
- آرماتور سنجاقی چیست؟
- مقررات استفاده از میلگرد سنجاقی
- نحوه اجرای میلگرد سنجاقی
- مزایا و معایب استفاده از میلگرد سنجاقی
- کاربرد آرماتور سنجاقی
- انواع میلگرد سنجاقی
- قیمت میلگرد سنجاقی
مقررات استفاده از میلگرد سنجاقی
در مبحث 9 مقررات ملی ساختمان در مورد شرایط آیین نامه ای استفاده از آرماتور سنجاقی در مواردی درج شده که به شرح زیر است:
- چنانچه فاصله آزاد آرماتورها بیش از 15 سانتی‌متر باشد و یا تعداد آرماتورها بین خاموت ها بیش از 3 عدد باشد، لازم است آماتور با خاموت و یا سنجاق نگهداری شوند.
- میلگردی که در یک انتها دارای قلابی با زاویه خم حداقل 135 درجه و قسمت مستقیم انتهایی به طول حداقل 6 برابر قطر میلگرد یا 75 میلی‌متر و در انتهای دیگر دارای قلابی با زاویه خم حداقل 90 درجه و قسمت مستقیم انتهایی به طول حداقل 8 برابر قطر میلگرد باشد.
- این قلاب ها با میلگرد های طولی واقع در محیط مقطع عضو را در برگیرند. محل خم 90 درجه قلاب ها باید به صورت یک در میان در مقاطع متوالی در طول عضو، عرض شود.
- در هر مقطع عضو فاصله میلگرد دوخت از یکدیگر در جهت محور طولی عضو، نباید بیشتر از 350 میلی‌متر باشد.
- انتهای هر دو میلگرد دوخت باید در برگیرنده یک میلگرد طولی باشد و محل خم 90 درجه آن باید در امتداد میلگرد طولی یک در میان عوض شود.
زمانی که در مقطع ستون ها تعداد میلگردهای طولی بیش از 12 عدد باشد، عموما بستن میلگرد سنجاقی به صورت یک در میان باعث ایجاد مشکل لرزش در زمان بتن ریزی می شود. طبق این آیین نامه می توان به جای استفاده از میلگرد سنجاقی، از خاموت بسته لوزی شکل استفاده کرد. در هر خاموت لوزی شکل فقط یک میلگرد طولی به صورت آزاد قرار می گیرد.
بیشتر بخوانید: انواع خاموت و روش استفاده از آن
نحوه اجرای میلگرد سنجاقی
بخش اصلی ستون های بتنی و دیوارهای برشی، میلگرد سنجاقی است. که نحوه بستن آن طبق آیین نامه بین المللی به شرح زیر می باشد:
در گام اول باید تعداد میلگرد مورد نظر مشخص گرددکه به تعداد آرماتورهای سنجاقی به طول ستون بتنی، تعداد میلگرد های طولی و فاصله آن ها از هم بستگی دارد. برای اینکه بگوییم به چند عدد میلگرد سنجاقی نیاز هست، باید ابتدا طول ستون و تعداد خاموت های آن را بدانیم. به عنوان مثال اگر طول میلگرد های طولی ستون دو متر باشد، به ازای هر پانزده سانتی‌متر به یک خاموت نیاز است و هر خاموت نیز به یک میلگرد سنجاقی دارد که زاویه 90 آن به صورت یکی در میان در امتداد برش ستون قرار می گیرد. البته اگر تعداد میلگردهای طولی که در که در کنارهم قرار گرفته اند بیشتر باشد به تعداد بیشتری از ارماتور سنجاقی نیاز خواهد بود. ولی به طور کلی تعداد میلگرد سنجاقیو چگونگی قرارگیری آنها در آرماتوربندی بستگی به نظر مهندس دارد. در واقع خاموت یک آرماتور عرضی چهارگوش است که دور تا دور ستون را می گیرد. البته خاموت نیز بسته به نوع استفاده به صورت لوزی، مستطیل و مربعی ساخته می شود که نوع لوزی آن برخلاف نوع مربعی آن که دور تا دور ستون است، چهار میلگرد را در داخل ستون در بر میگیرد.
گام دوم، مربوط به اجرای میلگرد سنجاقی می باشد، در این مرحله آرماتورهای سنجاقی که استاندارد آن ها خم نود درجه است، در محل مورد نظر قرار می دهند. هر قلاب دوخت دو میلگر روبه روی هم را در بر میگیرد، به شرطی که فاصله میلگرد ها بیش از 20 سانتی‌متر نباشد. سپس نوبت به آرماتورهای سنجاقی یک طرف نود درجه می رسد. این آرماتورها به صورت یکی در میان با آرماتورهای استاندارد اجرا می شود. خم نود درجه آرماتور باید به سمت برش دال بتنی ستون باشد. آرماتورهای قلاب دوخت را به واسطه سیم مفتول به میلگردهای طولی محکم میکنند.
بیشتر بخوانید: میلگرد نرمال چیست؟
مزایا و معایب استفاده از میلگرد سنجاقی
استفاده از قلاب دوخت مزایای زیادی دارد که به تعدادی از آنها می توان اشاره کرد:
- میلگرد سنجاقی به دلیل شکل خاصی که دارد باعث نگه داشتن میلگردهای طولی در جای خود می شود و این مهمترین مزیت آن است.
- میلگرد سنجاقی به دلیل ساختار ویژه ای که دارد به راحتی اجرا می شود و نیاز به تخصص خاصی ندارد.
- میلگرد سنجاقی به دلیل سبک و کم حجم بودن آن، امکان استفاده در هر قسمتی را فراهم می کند.
میلگرد سنجاقی در کنار مزایا و محاسنی که دارد، معایبی نیز دارد که به شرح ذیل می باشد:
- یکی از معایب میلگرد سنجاقی، محدودیت استفاده از آن است که برای میلگرد های کمتر از 12 میلی‌متر در هر مقطع ستون کاربرد بیشتری دارد و برای تعداد بیشتر از میلگردهای دیگر غیر سنجاقی استفاده می شود.
- باید تحت نظارت طراح متخصص اجرا شود. زیرا فواصل و نحوی اجرا در کار بسیار مهم است و کمترین ایراد می تواند برای پروژه مشکل افرین شود.
- اندازه خم ها و زاویه ها باید طبق محاسبات دقیق انجام شود و کوچکترین اشتباه عواقب بدی دارد.
- میلگرد سنجاقی در ابتدا باید به صورت پیش ساخته آماده شود و اگراندازه ها در مقایسه با ستون مورد نظر صحیح نباشد، استفاده از آن ها را سخت می کند.
تصویر شماره 2 - میلگرد سنجاقی
بیشتر بخوانید: هر بندیل میلگرد چند شاخه است؟
کاربرد آرماتور سنجاقی
- کاربرد اصلی میلگرد سنجاقی در نحوی قرار گیری آن ها در ستون به صورت دوبل و عمود برهم است. این میلگرد باید میلگردهای طولی ستونی را همپوشانی کند و تعداد آرماتورهای سنجاقی در هر ضلع بسته به فاصله آزاد میلگردهای طولی تعیین می شود.
- از دیگر کاربرد های میلگرد سنجاقی در دیوار های برشی است. این دیوارها به دلیل اینکه تحت فشار برشی ساختمان ها قرار میگیرند باید میلگردهای طولی آنها استحکام لازم را داشته باشند. به همین دلیل از قلاب سنجاقی برای ثابت نگه داشتن میلگرد استفاده می شود.
- برای ساختمان های بتنی چند طبقه، پل ها و سد سازی استفاده از میلگرد سنجاقی بسیار حائز اهمیت می باشد.
بیشتر بخوانید: اسپیسر میلگرد چیست
انواع میلگرد سنجاقی
میلگرد سنجاقی دارای انواع مختلفی می باشد که شامل:
- میلگرد سنجاقی با خم استاندارد: این نوع میلگرد در هر دو طرف با خم نود درجه شکل داده می شود. اندازه خم میلگرد در هر دو طرف حدود 12 برابر قطر میلگرد است.
- میلگرد سنجاقی با خم نیمه استاندارد: در این نوع آرماتور میلگرد را از یک طرف با زاویه نود درجه و از طرف دیگر با زاویه 135 درجه خم و به شکل چنگک در می آورند.
- میلگرد سنجاقی با خم دو طرف 135 درجه: در این نوع آرماتور زاویه ها برخلاف جهت هم شکل داده می شوند. یک انتها رو به بالا و یک انتها دارای زاویه رو به پایین است.
تصویر شماره 3 - انواع میلگرد سنجاقی
قیمت میلگرد سنجاقی
شرکت مدیران آهن تامین کننده انحصاری آرماتور سنجاقی می باشد. لذا به منظور خرید میلگرد سنجاقی و جهت اطلاع از قیمت روز میلگرد سنجاقی می توانید با شماره 03134155 تماس حاصل فرمائید.