تفاوت تیرآهن معمولی و تیرآهن بال پهن چیست؟

قیمت تیرآهن هاش در بازار آهن

با پیشرفت علم و تکنولوژی در صنعت ساخت و ساز، مصالح و ابزار های مورد استفاده برای ساختمان سازی به روز شدند. تیرآهن از جمله مصالحی است که در سازه ها و در ساخت بنا و پایه ساختمان کاربرد دارد.

در اوایل قرن بیستم میلادی، زمانی که تیرآهن های چوبی به کنار رفتند و جایگاه خود را به تیرآهن های فلزی دادند، یک شرکت کشتی سازی به نام  Bethlehem، تیرآهن هاش یا بال پهن موجود در بازار کنونی را اختراع، و تحول عظیمی در صنعت ساختمان سازی ایجاد کرد. بعد از اختراع، تیرآهن هاش، جایگاه ویژه ای را در صنعت ساختمان سازی گرفت. به همین منظور در این نوشته قصد داریم به تفاوت تیرآهن و هاش، انواع تیرآهن، جدول استاندارد تیرآهن و قیمت تیرآهن و هاش بپردازیم.

آنچه در این مقاله خواهید خواند:

• تیرآهن چیست؟
• انواع تیرآهن
• تیرآهن هاش IPB یا بال پهن چیست؟
• تیرآهن لانه زنبوری (CPE) چیست؟
• تفاوت تیرآهن هاش و تیرآهن معمولی
• قیمت تیرآهن و قیمت تیرآهن هاش

تیرآهن و مزایای استفاده از آن

تیرآهن، با نام لاتین beam، از جمله مقاطع طویل فولادی است که وظیفه اصلی آن تحمل تنش‌های حاصل از نیروی برشی و لنگر خمشی است که بیشترین استفاده را در صنعت ساختمان سازی دارد. در فرآیند تولید این محصول، از نورد گرم استفاده می‌شود و تنها در برخی از مراحل تولید معمولی و هاش آن تفاوت وجود دارد.

مزایای استفاده از تیرآهن

1. متصل شدن صحیح و مناسب قطعات به یکدیگر
2. بالا بودن سرعت نصب و اجرای قطعات
3. با استفاده از تیرآهن، فضای کمتری نسبت به المان های بتن آرمه اشغال می‌شود.
4. امکان توسعه سازه بعد از اتمام پروژه
5. تیرآهن، امکان استفاده از قطعات استاندارد پیش ساخته در کارخانه را به وجود می‌آورد.
6. امکان استفاده در پروژه های با ارتفاع زیاد

معایب استفاده از تیرآهن

1. در دماهای بالا حدود 500-600 درجه سانتی گراد، مقاومت تیرآهن فولادی کاهش پیدا می‌کند و سازه تعادل خود را از دست می‌دهد. ولی این نکته را باید در نظر گرفت دمای قابل تحمل فولاد، به نقطه ذوب آلیاژ های به کاررفته درون آن هم بستگی دارد.
2. تیرآهن INP، مانند سایر محصولات فولادی در برابر شرایط جوی از خود واکنش نشان داده و ممکن است دچار خوردگی شود بنابراین هزینه هایی برای نگه داری و محافظت از فولاد در برابر خوردگی وجود دارد.
3. جوش نامناسب تیرآهن به دلیل استفاده از ابزار های قدیمی و عدم وجود نیروی متخصص، ممکن است هزینه های زیادی را برای انجام تست جوش به بار آورد.
4. گاهی اوقات در سازه ها به جای استفاده از پیچ و پرچ برای اتصال قطعات، از جوشکاری استفاده می‌کنند که با این عمل ممکن است تیرآهن دچار شکستگی شود.

جدول استاندارد تیرآهن

همانطور که پیش تر اشاره شد، تیرآهن ها از سایز 8 تا 30 میلی‌متر مطابق استاندارد ایران و 8 الی 60 میلی متر مطابق با استاندارد اروپا تولید می‌شوند. لازم به ذکر است برای اطلاع از وزن دقیق تیرآهن ها می‌توانید به جدول اشتال مراجعه کنید. با وجود این که تیرآهن ها بر اساس استاندارد ساخته می‌شوند اما بازهم اختلاف وزنی در آن ها مشاهده می‌شود بنابراین برای اطلاع از وزن تیرآهن شرکت‌های مختلف، باید به جدول وزنی خودشان رجوع کرد.

بیشتر بخوانید: راهنمای خرید تیرآهن

انواع تیرآهن های ساختمانی

تیرآهن، یکی از مهم ترین پروفیل های ساختمانی است که معمولاً در پروژه های صنعتی کاربرد فراوانی دارد که به طور کلی به سه دسته تقسیم می‌شود.

1. تیرآهن IPE استاندارد اروپا و ایران
2.  تیرآهن INPاستاندارد چین و روسیه
3. تیرآهن IPB بال پهن یا هاش

تیرآهن IPEچیست؟

این تیرآهن با عنوان تیرآهن معمولی شناخته می‌شود و از نظر شکل ظاهری شبیه به حرف انگلیسی l  می‌باشد. از ابتدا تا کنون این محصول طبق استانداردهای اروپا تولید گردیده است. بال این تیرآهن ضخامت ثابتی دارد و به عبارتی ضخامت بال های ابتدایی و انتهایی آن یکسان است. جالب است بدانید سازه هایی که در ایران وجود دارد یا به طور کلی مهندسین ایرانی طراحی کرده اند بر اساس این استاندارد بوده و همین عامل سبب محبوبیت بیشتر این تیرآهن شده است.

تیرآهن‌INP چیست؟

این محصول شبیه به حرف انگلیسی l است و هم اکنون طبق استاندارد کشورهای روسیه و چین تولید می‌گردد. تفاوت تیرآهن IPE با INP تنها در ضخامت بال آنهاست به طوری که درتیرآهن INP با فاصله گرفتن از جان، ضخامت بال کاهش پیدا می‌کند. جالب است بدانید تیرآهن IPE و INP شباهت بسیاری به یکدیگر دارند و در بسیاری از موارد پیش آمده که پس از خرید تیرآهن و تخلیه آن در محل سازه متوجه شده اند که تیرآهن مورد استفاده اشتباه بوده و یا سفارش را اشتباهی دریافت کرده اند. بنابراین توصیه می‌شود دقت لازم را برای تشخیص این دو تیرآهن به کار ببرید.  هم اکنون تیرآهن IPE  و INP علاوه براینکه در بازار داخلی تولید می‌شود به صورت وارداتی هم در بازار آهن آلات موجود است.

تیرآهن هاش IPB یا بال پهن چیست؟

تیرآهن هاش یا بال پهن، یکی از انواع تیرآهن های موجود است که با علامت اختصاری H یا IPB شناخته می‌شود. این نوع تیرآهن با بهترین پروفیل نورد شده و برای ستون مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محصول اولین بار در شرکت بثهلم تولید گشت که منجر به ایجاد تحول عظیمی در صنعت فولاد شد. از لحاظ شکل ظاهری، این محصول، شامل دو بال موازی است که دو انتهای تیرآهن را تشکیل می‌دهد و یک تکه آهنی ضخیم بین این دو بال وجود دارد که به آن اصطلاحاً جان تیرآهن یا flange  می‌گویند. درنهایت جان و بال تیرآهن، می‌توانند نیروهای فشاری وارد آمده را تحمل کنند.

تصویر شماره 1 – تیرآهن هاش

برخی از کاربردهای تیرآهن هاش 

• استفاده در پروژه های عظیم ساختمان سازی
• استفاده در پروژه های سدسازی
• استفاده برای ساخت راهروسازی (پل)
• استفاده در تولید ماشین آلات سنگین

بیشتر بخوانید: جدول وزن تیرآهن هاش

تیرآهن لانه زنبوری (CPE) چیست؟

به منظور بالا بردن مقاومت تیرآهن در برابر لنگر خمشی، جان تیرآهن را به شکل ذوزنقه برش می‌دهند که به آن تیرآهن لانه زنبوری گفته می‌شود. این تیرآهن دارای حفره هایی در طول جان خود است که شباهت شکل ظاهری آن به لانه زنبور باعث شده با این نام شناخته شود.

تصویر شماره 2 – تیرآهن لانه زنبوری

مزایای تیرآهن لانه زنبوری

• حفره ها در این تیرآهن فضای مناسبی را برای عبور لوله های برق و تأسیسات ایجاد کرده است بنابراین وجود این حفره ها نوعی مزیت محسوب می‌شود.
• این نوع تیرآهن به دلیل وجود حفره ها در طول جان خود سبک تر است و از نظر اقتصادی به صرفه می‌باشد.

معایب تیرآهن لانه زنبوری

• این تیرآهن به دلیل داشتن حفره در طول جان خود، مقاومت کمتری در محل اتصال پل به ستون دارد بنابراین به منظور پر کردن حفره ها و افزایش مقاومت، معمولاً از ورق های فلزی استفاده می‌کنند.

• یکی دیگر از معایب این تیرآهن این است که  برای یکپارچه‌سازی، آن را سرتاسر جوشکاری می‌کنند.

بیشتر بخوانید: فرآیند تولید تیراهن لانه زنبوری

تفاوت تیرآهن هاش و تیرآهن معمولی

دو محصول تیرآهن معمولی و هاش، تفاوت هایی در طراحی دارند که همین عامل سبب شده قیمت تیرآهن با قیمت هاش متفاوت باشد. اما این تنها تفاوتشان نیست. برای اطلاع از سایر تفاوت های هاش و تیرآهن معمولی ادامه این نوشته را مطالعه کنید.

تفاوت در شکل ظاهری

مهمترین تفاوت بین تیرآهن معمولی و تیرآهن هاش، متفاوت بودن شکل مقطعی آن هاست. سطح مقطع تیرآهن IBE، شبیه به حرف انگلیسی l و تیرآهن IPE، به حرف H  شباهت دارد. هردو تیرآهن دارای بال پایین و جان می‌باشند ولی در نسبت اندازه بال و جان باهم متفاوت هستند. مثلا در تیرآهن l، عرض بال به جان کمتر از هاش است به نحوی که در تیرآهن هاش، این نسبت تقریبا نزدیک به یک می‌باشد. افزون بر این تفاوت، تیرآهن معمولی در ارتفاع 80 تا 600 میلی‌متر تولید می‌گردد ولی تیرآهن هاش در ارتفاع بین 100 تا 1000 میلی‌متر ساخته می‌شود. لذا از تیرآهن بال پهن (هاش) برای مصارف با طول‌ 100 و  تیر آهن I شکل، برای مصارف با طول 30 متر استفاده می‌شود.

تفاوت در کارایی

با وجود این که تیرآهن هاش و معمولی در صنعت ساختمان سازی کاربرد بسیار زیادی دارند ولی تفاوت ظاهری بین تیرآهن هاش و معمولی سبب شده این دو محصول کاربردهای متفاوتی داشته باشند. به طور مثال تیرآهن هاش به دلیل سطح مقطع خاص خود می‌تواند برای مصارف با طول 100 متر استفاده شود در حالی که حداکثر طول ساخت تیرآهن معمولی 30 متر است. در نتیجه در استفاده از تیرآهن هاش محدودیت کمتری وجود دارد. همچنین از آنجاییکه وظیفه ستون، انتقال تنش طبقات به طبقات زیرین است بنابراین بهتر است برای ستون ها از تیرآهن هاش استفاده کنیم زیرا این تیرآهن، به دلیل داشتن سطح مقطع بزرگتر، تنش کمتری را به طبقه های زیرین وارد می‌کند. ازجهتی به دلیل همسان بودن اندازه عرض جان و بال، این محصول، در مقابل نیروهای لنگر خمشی و برشی مقاومت بیشتری دارد.

همانطور که پیش تر اشاره کردیم تیرآهن هاش، به دلیل داشتن سطح مقطع بزرگتر و ساختار هندسی آن، مقاومت قابل توجهی در برابر نیروهای برشی و خمشی نسبت به تیرآهن معمولی دارد. همچنین پهنای بال یا عمق زیاد این تیرآهن سبب شده استفاده از آن، به سازه استحکام بیشتری ببخشد.

قیمت تیرآهن کرمانشاه و قیمت تیرآهن هاش

بسته به سطح انتظار مهندس طراح پروژه، تیرآهن های موردنیاز هرپروژه ای متفاوت است بنابراین تیرآهن ها در انواع مختلفی از سطح مقطع تولید می‌شوند تابهترین نوع آن ها انتخاب و در سازه استفاده شود و در نهایت مقاومت مناسب و قابل انتظار را ایجاد کند. شرکت مدیران آهن زاینده رود عرضه کننده انواع میلگرد و تیرآهن به سراسر کشور می‌باشد بنابراین برای اطلاع قیمت تیرآهن و قیمت تیرآهن هاش می‌توانید به وبسایت رسمی مدیران آهن مراجعه کنید یا باشماره 031-34155 با کارشناسان فروش و خرید تیرآهن تماس حاصل نمایید.