نورد چیست و انواع روش های آن

<h2>نوردکاری فولاد چیست؟</h2> <p>در فلزکاری، نورد به فرآیندی گفته می شود که در آن یک فلز از میان یک یا چند جفت غلتک عبور داده می شود و ضخامت آن کاهش می یابد. این فرایند به منظور یکنواخت شدن ضخامت و یا به دست آوردن خصوصیات مکانیکی مورد نظر انجام می شود. عملیات نورد بسیار شبیه به پهن کردن خمیر با وردنه است. همانطور که خمیر نان با فشار وردنه ضخامتش شده وافزایش طول می یابد فلزات نیز در اثر فشار عبور از غلتک ها ضخامتشان کم شده و افزایش طول می یابند. فرایند نورد می تواند در دماهای مختلف انجام شود و بر همین اساس نیز تقسیم بندی می شود. اگر در طول عملیات نورد، دمای فلز بیشتر از دمای تبلور مجدد باشد به آن نورد گرم گفته می شود اما اگر دما کمتر از این مقدار باشد فرایند با نام نورد سرد شناخته می شود. عملیات نورد سرد عموما در دمای اتاق انجام می شود. از نظر کاربرد، فرایند نوردگرم بیشتر از هر پروسه ی دیگری برای تولید مورد استفاده قرار می گیرد و در بین فرایندهای سردکار نیز از نورد سرد بیشتر استفاده می شود.</p> <p style="text-align: center;"><img class="content-image" title="تصویر شماره ۱ - نورد گرم در مقابل نورد سرد.jpg" src="https://api.modiranparts.com/uploads/images/imgid1641031230968.jpg" alt=" نورد گرم در مقابل نورد سرد" /></p> <p style="text-align: center;">تصویر شماره ۱ - نورد گرم در مقابل نورد سرد</p> <p>در انجام عملیات نورد، یک جفت غلتک توسط استند در فاصله ی مشخص از هم جفت می شوند و دستگاه نورد را تشکیل می دهند. این فرایند به طور عمده برای تولید فولاد و محصولات فولادی ساختاری مانند تیرآهن، نبشی، ناودانی) و ریل ها به کار برده می شود.</p> <p>بسیاری از کارخانه های نورد واحدهای نوردکاری دارند که در آن محصولات ریخته گری نیمه نهایی مانند اسلب، بلوم و بیلت را به محصولات نهایی تبدیل می کنند.</p> <p>فرایندهای نورد را علاوه بر دمای که در آن انجام می شود بر اساس شکل فرایند هم می توان دسته بندی کرد. بر همین اساس فرایندهای نورد متعددی وجود دارد که برخی از آن ها عبارتند از رول فرمینگ، نورد حلقه ای، نورد خم کاری، نورد پروفیل و نورد کنترل شده.</p> <p><strong>آنچه در این مقاله مطالعه خواهید کرد:</strong></p> <ul> <li><a title="تاریخچه ی نورد آهن و فولاد" href="#history">تاریخچه ی نورد آهن و فولاد</a></li> <li><a title="نورم گرم چیست؟" href="#hotrolled">نورم گرم چیست؟</a></li> <li><a title="نورم سرد چیست؟" href="#coldrolled">نورم سرد چیست؟</a></li> </ul> <h2>تاریخچه ی نورد آهن و فولاد</h2> <p><span id="history"></span>نخستین عملیات نورد به صورت خام و ابتدایی در خاورمیانه و جنوب آسیا در 600 سال پیش از میلاد مسیح انجام می گرفته است. اما به صورت صنعتی می توان نخستین نمونه های نورد ساده را در آغاز قرن هفدهم میلادی مشاهده کرد. در آن زمان از غلتک های چدنی برای نورد فلزاتی مانند قلع و سرب استفاده می شد. هر چند کاربرد این غلتک ها بیشتر برای صاف کردن سطح فلز بود اما&nbsp; ایده ای اصلی و ابتدایی استفاده از غلتک برای کاهش ضخامت قطعات فلزی در همین دوره به وجود آمد. پس از این دوره استفاه از غلتک های بزرگتر و سنگین رواج پیدا کرد و اختراع ماشین بخار هم باعث شد تا قدرت لازم برای نورد کردن فراهم شود. به این ترتیب علاوه بر نورد فلزات نرم، نورم فلزات سخت مانند تولید نیز ممکن شد.&nbsp;</p> <p>هر چند در ابتدا از غلتک های بزرگتر برای انجام عملایت نورد استفاده می شد اما به مرور مهندسان متوجه شدند که استفاده از غلتک های کوچکتر به وسیله ی غلتک های بزرگتر پشتیبانی می شوند کارایی بهتری دارند به این ترتیب قفسه های نورد ۴ غلتکه به وجود آمدند. امروز تولید بخش عمده ای از محصولات فلزی از طریق فرایند نورد انجام می شود. بیشتر فلزات مانند آلومینیوم، مس و فولاد از طریق ریخته گری به صورت شمش در می آیند و سپس این شمش ها از طریق نورد گرم به تختال تبدیل می شوند. تختل های نیز از طریق چندین فرایند نورد گرم و سرد به محصولات نهایی مانند تیرآهن، ورق، میلگرد و ... تبدیل می شوند.&nbsp;&nbsp;</p> <blockquote> <p>بیشتر مطالعه کنید: <a title="انواع فولاد و کاربرد آن ها" href="https://www.modiranahan.com/article/38/%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B9-%D9%81%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF-%D9%88-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF-%D8%A2%D9%86-%D9%87%D8%A7-%D9%86%D8%AD%D9%88%D9%87-%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B9-%D9%81%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AF" target="_blank" rel="nofollow">انواع فولاد و کاربرد آن ها</a></p> </blockquote> <h2>نورد گرم چیست؟</h2> <p><span id="hotrolled"></span>فرایند نورم گرم در دمایی بالاتر از تبلور مجدد فلز انجام می شود.دردمای بالا پس از آنکه دانه ها در فلز به دلیل انجام فرایند نورد تغییر شکل دادند مجددا متبلور می شوند. که باعث هم محوری میکروساختارها می شود و از کار سختی فلز جلوگیری می کند. فلزی که در ابتدا در نورد گرم استفاده می شود معمولا قطعات بزرگ&nbsp; محصولات ریخته گری نیمه نهایی مانند اسلب، بلوم یا بیلت است. اگر این محصولات از طریق ریخته گری پیوسته تولید شوند معمولا به طور مستقیم وارد دستگاه های نورد در دمای مناسب می شوند. درعملیات های کوچکتر، ماده در دمای اتاق قرار دارد و می بایست گرم شود. برای قطعات بزرگ از کوره ای همدما ساز گازی یا نفتی استفاده می شود. برای قطعات کوچکتر نیز از گرم سازی القایی کمک گرفته می شود. در طول عملیات نورد گرم دمای فلز باید با دقت مانتیور شود تا بالاتر از دمای تبلور مجدد باشد. برای اطمینان از انجام صحیح عملیات دما بین 50 تا 100 درجه سانتیگراد بالاتر از دمای تبلور مجدد در نظر گرفته می شود. اگر دما به کمتر ازاین دما افت کند باید پیش از شروع عملیات نورد قطعه فلز مجددا گرم شود.</p> <p>فلزهای نوردگرم به طور عمومی جهت گیری کمی در ویژگی های مکانیکی یا در استرس های باقیمانده از تغییر شکل ایجاد شده دارند.</p> <p>سرد شدن غیر یکنواخت مقدار استرس باقیمانده ی زیادی ایجاد می کند که معمولا در مقاطعی که سطح مقطع غیریکنواخت دارند مانند تیرآهن ها اتفاق می افتد. هنگامی که محصول نهایی کیفیت خوبی داشته باشد سطح محصول با پولک هایی پوشیده می شود که اکسیدهایی ست که در دمای بالا تشکیل شده اند. این اکسیدها معمولا طی فرایندهای اسیشویی یا پاک سازی سطح از برطرف می شوند. تلرانس ابعادی معمولا بین 2 تا 5 درصد از ابعاد نهایی ست.</p> <p style="text-align: center;"><img class="content-image" style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="تصویر شماره ۳ - غلتک نورد.jpg" src="https://api.modiranparts.com/uploads/images/imgid1641031902000.jpg" alt="غلتک نورد" />تصویر شماره 2 - نمونه غلتک نورد</p> <p>فولاد نرم نورد گرم شده به نظر می رسد تلرانس بیشتری برای سطح های مختلف کربن در مقایسه با فولاد نورد سرد داشته باشد و بنابراین برای استفاده از آن در آهنگری دشوارتر است. همچنین برای فلزات مشابه، محصولات نوردگرم&nbsp; کم هزینه تر از نمونه های نورد سرد هستند.&nbsp;</p> <p>از نورد گرم به طور عمده برای تولید ورق های فلزی یا محصولات با شکل مقطع ساده ماننده ریل استفاده می شود. همچنین برای تولید محصولات زیر نیز می توان از فرایند نورد گرم کمک گرفت:</p> <ul> <li>چهارچوب کامیون ها</li> <li>صفحات کلاچ اتومبیل</li> <li>لوله ها و پایپ ها</li> <li>آبگرمکن ها</li> <li>تجهیزات کشاورزی و ...</li> </ul> <h2>نورد سرد چیست؟</h2> <p><span id="coldrolled"></span>نورد سرد در دمایی کمتر از دمای تبلور مجدد(معمولا در دمای اتاق) انجام می شود و همین مساله باعث افزایش استحکام از طریق کارسختی تا 20 درصد می شود. همچنین پرداخت نهایی سطح را بهبود می بخشد و محدوده ی تلرانس را کمتر می کند. محصولات نورد سرد متداول شامل ورق ها، تسمه ها، میله ها و مفتول ها هستند. این محصولات معمولا کوچکتر از مقاطعی هستند که در نوردگرم تولید می شوند. به دلیل سایز کوچکتر قطعات و استحکام بیشتر، در مقایسه با نورد گرم در فرایند نورد سرد دستگاه نورد خوشه ای یا 4 غلتکی استفاده می شود. نورد سرد نمی تواند به اندازه ی نورد گرم ضخامت قطعه را در یک پاس کاهش دهد.</p> <p style="text-align: center;"><img class="content-image" title="تصویر شماره ۴ - نورد سرد.jpg" src="https://api.modiranparts.com/uploads/images/imgid1641032266957.jpg" alt="نورد سرد" /></p> <p style="text-align: center;">تصویر شماره 3 - نورد سرد</p> <p>ورق ها و تسمه های نورد سرد در شرایط مختلفی عرضه می شوند. سخت کامل، نیمه سخت و ربع سخت و نورد پوسته ای شده. در حالت سخت کامل ضخامت&nbsp; تا 50 درصد کاهش می یابد درحالی که سایر روش ها کاهش کمتری را باعث می شوند. از جمله عملیات هایی که پس از نورد سرد روی فولاد انجام می شود آنیلینگ است که باعث ایجاد چکش خواری می شود. نورد پوسته ای که به عنوان اسکین پس هم شناخته می شود کمترین میزان کاهش ضخامت را که بین 0.5 تا 1 درصد است شامل می شود. این فرایند باعث ایجاد یک سطح صاف، ضخامت یکنواخت و کاهش نقطه تسلیم&nbsp; می شود.</p> <blockquote> <p>بیشتر مطالعه کنید:<a title=" تفاوت نوردگرم وسرد چیست؟" href="https://www.modiranahan.com/article/524/%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D9%81%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF-%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF-%DA%AF%D8%B1%D9%85-%D9%88-%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%B3%D8%B1%D8%AF-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA" target="_blank" rel="nofollow"> تفاوت نوردگرم وسرد چیست؟</a></p> </blockquote>