فرصت ها و تهدیدهای ورود به بازار عراق
تاریخ به روز رسانی: ۶ مرداد ۱۴۰۳
نویسنده: تیم محتوای مدیران آهن
کشور عراق با نام جمهوری عراق، از جنوب با عربستان و کویت، از غرب با اردن و سوریه، از شمال با ترکیه و از شرق با ایران همسایه است. مساحت کشور عراق 437 هزار کیلومتر مربع ( در حدود یک چهارم ایران) است. از آنجا که کشور عراق سال ها درگیر جنگ های داخلی بوده است زیرساخت های این کشور نتوانسته است از رشد کافی برخودار باشد. از این رو موقعیت بسیار مناسبی برای سرمایه گذاری در حوزه های مختلف و به ویژه آهن و فولاد به شمار می آید. اما ورود به هر کشور به قصد تجارت از چالش هایی که خاص آن کشور است برخوردار است. قبل از سرمایه گذاری می بایست فرصت ها و تهدیدهایی که در آن کشور وجود دارد به خوبی مورد بررسی قرار بگیرد.
فرصت ها و تهدیدها
کشور عراق با نام جمهوری عراق، از جنوب با عربستان و کویت، از غرب با اردن و سوریه، از شمال با ترکیه و از شرق با ایران همسایه است. مساحت کشور عراق 437 هزار کیلومتر مربع ( در حدود یک چهارم ایران) است.
عراق کشوری عربی در همسایگی ایران است که در مقایسه با سایر کشورهای عربی از جمعیت بیشتری برخوردار است. کشور عراق در حدود 40 میلیون نفر جمعیت دارد. این درحالی ست که جمعیت کشوری مانند عربستان 25 میلیون نفر است.
95 درصد از درآمد خارجی کشور عراق وابسته به نفت است. نرخ بیکاری در این کشور بین 18 تا 30 درصد است و درآمد سرانه ی آن 4000 دلار می باشد. (درآمد سرانه در ایران حدود 2300 دلار است)
عراق از قومیت های گوناگونی مانند عرب، کرد، آشوری، کلدانی و ... تشکیل شده است. کردها در نواحی شمال و شمال شرقی عراق که به کردستان عراق مشهور است (استان های واسط، دیاله و میسان) زندگی می کنند. 59 درصد عراق مسلمان شیعه، 40 درصد مسلمان سنی و مابقی مسیحی و ایزدی هستند.
نکته ای در که در مورد عراق حایز اهمیت است این است که در عراق گارد و تقابلی که با ایران و فرهنگ ایرانی در سایر کشورهای عربی وجود دارد دیده نمی شود و یا کمتر وجود دارد. در عمل در کشور عراق دید بهتری نسبت به ایرانیان وجود دارد و از ما استقبال بیشتری به عمل می آید. این مساله بسیار مهم است و می تواند باعث تسهیل روابط تجاری با طرف عراقی شود.
نکته ی دیگر این است که مردم کشورهای عربی به دلیل زبان مشترک چندان به مرزبندی های سیاسی قائل نیستند. در واقع می توان به مجموعه کشورهای عربی به دید یک بازار نگاه کرد و کشور عراق می تواند نقطه ی بسیار مناسبی برای ورود به بازار کشورهای عربی باشد.
کشور عراق در حال حاضر به دلیل سال ها جنگ و درگیری سرمایه گذاری چندانی در بخش های تولیدی نداشته است.یک اقتصاد متکی به نفت دارد و بیشتر وارد کننده است تا تولید کننده. مجموع این عوامل باعث می شود تا فرصت بسیار مناسبی برای ورود به بازار این کشور فراهم باشد.
اما در خصوص بحث تجارت باید دقت داشت که مسائلی مانند همسایگی یا زبان و عقاید مشترک برای طرفین در اولویت نیست و قیمت و کیفیت است که حرف آخر را می زند.
عراق بازار گسترده ای ست که از نظر رقابت شرایط پیچیده تری دارد. طرف عراقی با گزینه های متعددی روبروست که ما نیز یکی از آنها به حساب می آییم. البته سایر رقبا نیز با مسائل و مشکلاتی که ما مواجه هستیم روبرو می شوند.
هنگامی که وارد یک مارکت مانند عراق می شویم باید به زبان آن کشور توجه داشت. تصور اینکه همه ی کشورهای عربی به یک زبان صبحت می کنند اشتباه است. این مساله در مورد تهیه کاتالوگ ها و بروشورها باید مورد توجه قرار بگیرد. حتی خطوط عربی هم باید درست انتخاب شوند. اگر کاتالوگ ها با زبان و فونت نامانوس تهیه شود می تواند باعث ایجاد یک گارد شود.
ما همه ی زبان های عربی را یکی می دانیم در حالی که در کشورهای مختلف مانند اردن، عراق، امارات و ... از اصطلاحات و کلمات متفاوت استفاده می کنند. در انتخاب مترجم باید دقت کرد که حتما مسلط به زبان عربی عراقی باشد.
مساله دیگر که باید به آن توجه داشت شناخت درست از فرهنگ مردم است. این شناخت صرفا با یک یا چند سفر کوتاه یا سرچ کردن به دست نمی آید و نیازمند مشاوره با کسانی ست که سال ها در یک منطقه زندگی کرده اند و شناخت خوبی نسبت به مردم آن منطقه دارند. کشور عراق به جهت گستردگی و تنوع زبان دارای سبک های مختلف زندگی ست. نظر مردم نیز در خصوص تجارت با یک شرکت از کشور دیگر متفاوت است.
عراق در بعضی از زمینه های بسیار فقیر است. یکی از آنها بحث آمار و دیتاست. به دست آوردن اطلاعات و دیتا در کشور عراق بسیار دشوار است و حتی دولت نیز در این خصوص با مشکلات جدی مواجه است. به سختی می توان آمار و اطلاعات قابل اطمینان از کشور عراق به دست آورد و این کار پرهزینه است.
در خصوص به کارگیری نیروی انسانی کار کردن ایرانی ها با نیروهای عراقی به دلیل اشتراکات فرهنگی و مذهبی راحتر است. می توان نیروهای عراقی را به ایران آورد و طبق استانداردها و نیازهای خود آموزش داد.
البته باید به این نکته هم اشاره کرد که پیدا کردن نیروی خوب در عراق بسیار دشوار است و ممکن بسیار زمانبر باشد. اگر بتوان تیم مورد نظر را در داخل ایران رشد داد و گزینش کرد کار راحتر خواهد بود.
نکته ی دیگری که باید به آن توجه داشت این است که ما احتمالا سالها در ایران مشغول به تجارت و خرید و فروش بوده ایم و یک سری امور برای ما کاملا عادی ست و انتظارات خاصی از مشتریان خود داریم اما وقتی وارد بازار کشور جدیدی مانند عراق می شویم باید دقت کنیم که با مشتریانی با روحیات و فرهنگ کاملا متفاوت روبرو هستیم. نباید همان انتظاراتی که از خریدار ایرانی داریم را از آنها داشته باشیم. ممکن است در فرایند خرید رفتارهای عجیب و غیر قابل درک از آنها ببینیم. این ها مربوط به مسائل فرهنگی و جامعه شناسانه است که باید به دقت رصد شوند.