فونداسیون چیست؟ انواع پی ساختمان
تاریخ انتشار: ۱۸ اسفند ۱۴۰۱
تاریخ به روز رسانی: ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۴
تاریخ به روز رسانی: ۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۴
مدت مطالعه: دقیقه
نویسنده: تیم محتوای مدیران آهن
نویسنده: تیم محتوای مدیران آهن
<p>فونداسیون یا پی ساختمان پایین ترین بخش سازه است که وظیفه انتقال بارهای وارد بر سازه به زمین را بر عهده دارد و به ‌عنوان پایه ‌ای اساسی، نقش حیاتی در پایداری، ایمنی و عمر مفید سازه ایفا می ‌کند. فونداسیون ‌(شالوده) بسته به نوع سازه، ویژگی ‌های مکانیکی خاک، سطح آب زیرزمینی و شرایط محیطی، به انواع مختلف نظیر سطحی (کم‌ عمق) و عمیق (شمعی یا کیسونی) تقسیم می ‌شوند. در طراحی و اجرای فونداسیون، عواملی چون مقاومت فشاری خاک، بارهای وارده، نوع مصالح مصرفی و شرایط ژئوتکنیکی به ‌دقت بررسی می ‌شوند. استفاده از مصالح مناسب، به ‌ویژه میلگردهای استاندارد برای آرماتوربندی، در فونداسیون ‌های مسلح اهمیت بالایی دارد، چرا که این بخش از سازه مستقیماً با نیروهای کششی و خمشی درگیر است. انتخاب و اجرای صحیح پی ساختمان، اساس سلامت کل سازه است و هرگونه نقص در این بخش می ‌تواند خسارات جدی و جبران ‌ناپذیر به‌ همراه داشته باشد.</p>
<p><strong>فونداسیون چیست</strong>؟ پی ساختمان که تحت عنوان فونداسیون یا شالوده نیز شناخته می شود، یکی از اساسی ترین بخش های زیر بنایی هر سازه است و وظیفه ی انتقال بار و نیروهای ناشی از وزن سازه، بارهای بهره ‌برداری و سایر نیروهای وارده (مانند بار باد و زلزله)، به لایه ‌های مقاوم تر زمین بر عهده دارد. انتخاب دقیق و مهندسی ‌شده نوع فونداسیون، با در نظر گرفتن ویژگی ‌های منحصر به‌ فرد خاک، میزان و ماهیت بارهای وارده از ساختمان و همچنین نوع و کاربری سازه، مسئله ای حائز اهمیت است و نقش تعیین‌ کننده در تضمین پایداری، ایمنی و طول عمر مفید ساختمان ایفا می ‌کند. در این نوشتار، قصد داریم به بررسی جامع انواع گوناگون فونداسیون، تشریح دقیق مراحل اجرایی هر یک و معرفی مصالح متنوع مورد استفاده در ساخت آن‌ ها بپردازیم. با مدیران آهن همراه شوید.</p>
<p>اگر برای پروژه‌ ساختمانی خود به دنبال میلگردهای استاندارد، خاموت‌ های آماده و مقاطع فولادی باکیفیت هستید، ما در شرکت مدیران آهن زاینده رود، آماده ی ارائه ی خدمت به شما عزیزان هستیم. تأمین سریع، قیمت رقابتی و مشاوره تخصصی را از ما بخواهید. برای دریافت لیست قیمت روز محصولات و ثبت سفارش، هم اکنون با ما تماس بگیرید!</p>
<p style="text-align: center;"><a class="content-inner-call-box" title="تماس با مدیران آهن زاینده رود" href="tel:03134155">تماس با مدیران آهن زاینده رود</a></p>
<h2 id="content-value-1"><span style="font-size: 18px;">منظور از پی ساختمان، شالوده یا فونداسیون چیست؟</span></h2>
<p>فونداسیون یا پی، اساسی ترین بخش سازه است که وظیفه ی انتقال بار به زمین را بر عهده دارد. این انتقال بار باید به گونه انجام شود ‌که از نشست‌ های ناهمگون یا فرو ریختن سازه جلوگیری شود. پی، در حقیقت تضمین کننده ی پایداری و ایمنی سازه است. بسته به فاکتورهای مختلف، انواع فونداسیون با طراحی و مصالح و متریال مختلف اجرا می شود. در ادامه خواهیم گفت که انواع فونداسیون چیست و برای چه نوع کاربری هایی مورد استفاده قرار می گیرد.</p>
<h2 id="content-value-2"><span style="font-size: 18px;">انواع فونداسیون چیست و چه نوع عملکردی دارد؟</span></h2>
<p>فونداسیون‌ ها را می‌توان به طور کلی بر اساس عمق استقرار نسبت به سطح زمین به دو دسته عمده تقسیم نمود: فونداسیون ‌های سطحی و فونداسیون‌های عمیق. هر یک از این دسته ‌ها، شامل زیرمجموعه ‌های متنوعی هستند که بر اساس شرایط خاص پروژه و الزامات طراحی مورد استفاده قرار می‌گیرند.</p>
<p><img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="انواع پی ساختمانی چیست" src="https://api.modiranparts.com/uploads/content/1747219297.jpg" alt="انواع پی ساختمانی چیست" width="800" height="600" /></p>
<h3><span style="font-size: 16px;">فونداسیون‌ های سطحی</span></h3>
<p>فونداسیون های سطحی معمولا تکیه گاهشان لایه ‌های نزدیک به سطح زمین است و همان‌گونه که از نامشان پیداست، در اعماق کم و در نزدیکی سطح زمین اجرا می ‌شوند. این نوع پی‌ ساختمانی معمولاً برای ساختمان‌ هایی با بارهای سبک تا متوسط و در زمین ‌هایی با ظرفیت باربری نسبتاً مناسب مورد استفاده قرار می‌گیرند. تنوع در طراحی و اجرای فونداسیون ‌های سطحی، امکان انطباق آن ‌ها با شرایط مختلف سازه ‌ای و خاکی را فراهم می ‌سازد. در ادامه مطالبی را در ارتباط با انواع رایج فونداسیون‌ های سطحی عنوان کرده ایم.</p>
<h3><span style="font-size: 16px;">فونداسیون منفرد (مجزا)</span></h3>
<p>فونداسیون منفرد، که با نام فونداسیون مجزا نیز شناخته می ‌شود، یکی از انواع فونداسیون های سطحی است که به منظور انتقال بار ناشی از یک یا حداکثر دو ستون به زمین طراحی و اجرا می‌گردد. شکل هندسی این فونداسیون ‌ها معمولاً به صورت مربع یا مستطیل بوده و ابعاد آن بر اساس میزان بار وارده از ستون و ظرفیت باربری خاک تعیین می ‌شود. فونداسیون ‌های منفرد به طور گسترده در ساختمان ‌هایی با اسکلت بتنی یا فلزی که بارهای نسبتاً کمی را به زمین منتقل می‌کنند و همچنین در زمین‌ هایی با مقاومت مناسب، کاربرد دارند. به منظور افزایش مقاومت در برابر نیروهای جانبی نظیر باد و زلزله، و همچنین یکپارچه ‌سازی عملکرد، معمولاً از شناژهای افقی (تیرهای رابط) برای اتصال فونداسیون ‌های منفرد به یکدیگر استفاده می ‌شود. شناژها علاوه بر توزیع بهتر نیرو، از نشست‌ های نامتقارن و حرکات جانبی نسبی بین فونداسیون‌ ها جلوگیری می‌کنند.</p>
<h3><span style="font-size: 16px;">فونداسیون نواری</span></h3>
<p>فونداسیون نواری، نوع دیگری از فونداسیون ‌های سطحی است که به صورت نوارهای پیوسته، زیر دیوارهای باربر یا در راستای ستون ‌ها اجرا می ‌شود. این نوع فونداسیون، بار خطی ناشی از وزن دیوارها و بارهای وارده بر آن ‌ها را به طور یکنواخت در طول نوار به زمین منتقل می‌کند. فونداسیون ‌های نواری به ویژه برای ساختمان‌ های آجری با دیوارهای باربر و همچنین در زمین‌ هایی با ظرفیت باربری متوسط، گزینه ‌ای مناسب و اقتصادی به شمار می ‌روند. فونداسیون ‌های نواری می ‌توانند بر اساس نیاز و شرایط پروژه به صورت‌ های مختلفی اجرا شوند. انواع رایج فونداسیون های نواری عبارتند از:</p>
<ul>
<li>فونداسیون نواری ساده (بدون آرماتور)</li>
<li>فونداسیون نواری مسلح (دارای آرماتور برای افزایش مقاومت کششی)</li>
</ul>
<p><img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="فونداسیون چیست" src="https://api.modiranparts.com/uploads/content/1747219095.jpg" alt="فونداسیون چیست" width="800" height="600" /></p>
<h3><span style="font-size: 16px;">فونداسیون مرکب</span></h3>
<p>در واقع این نوع فونداسیون ها را می توان به عنوان راهکاری برای ستون‌ های نزدیک به هم در نظر گرفت. در شرایطی که دو یا چند ستون در مجاورت یکدیگر قرار گرفته باشند و فواصل بین آن‌ ها به حدی کم باشد که فونداسیون‌ های منفرد مربوط به آن ‌ها با یکدیگر هم‌ پوشانی پیدا کنند، استفاده از فونداسیون مرکب به عنوان یک راهکار مهندسی و اقتصادی مطرح می‌گردد. فونداسیون مرکب، بارهای وارده از چند ستون مجاور را به صورت مشترک به زمین منتقل می‌کند و معمولاً در اشکال هندسی مستطیلی، ذوزنقه ‌ای یا T شکل اجرا می ‌شود. طراحی فونداسیون‌ های مرکب نیازمند تحلیل دقیق‌تر توزیع بار و لنگرهای ناشی از ستون ‌ها بوده و هدف از آن، ایجاد یک تکیه ‌گاه واحد و مستحکم برای مجموعه ‌ای از ستون‌های نزدیک به هم است.</p>
<h3><span style="font-size: 16px;">فونداسیون گسترده (رادیه)</span></h3>
<p>فونداسیون گسترده، موسوم به فونداسیون رادیه، یکی از انواع پی ساختمانی است که به صورت پوشش یکپارچه و در قالب دال بتنی زیر کل سطح زیرین ساختمان اجرا می‌گردد. این نوع فونداسیون، بارها و نیروهای ناشی از تمام اجزائ سازه را به طور یکنواخت بر سطح وسیعی از زمین توزیع می‌ کند. فونداسیون‌ های گسترده به طور ویژه برای ساختمان ‌هایی با بارهای سنگین ، یا در زمین ‌هایی با ظرفیت باربری بسیار کم و یا خاک ‌های مسئله‌ دار (مانند خاک‌ های نشست ‌پذیر) گزینه ‌ای ایده ‌آل محسوب می ‌شوند. اجرای یکپارچه این فونداسیون، از نشست‌ های نامتقارن در نقاط مختلف سازه جلوگیری کرده و پایداری کلی ساختمان را به نحو چشمگیری افزایش می‌ دهد. فونداسیون‌ های گسترده نیز بر اساس نوع باربر و شرایط خاک به شیوه های مختلف اجرا می شوند. برخی از رایج ترین نوع فونداسیون گسترده عبارتند از:</p>
<ul>
<li>فونداسیون یا شالوده گسترده ساده</li>
<li>فونداسیون گسترده تیرچه دار</li>
<li>شالوده گسترده سلولی</li>
</ul>
<h3><span style="font-size: 16px;">فونداسیون ‌های عمیق</span></h3>
<p>در شرایطی که لایه‌ های سطحی خاک از مقاومت و ظرفیت باربری کافی برخوردار نبوده و امکان استقرار فونداسیون ‌های سطحی به صورت ایمن و اقتصادی وجود نداشته باشد، مهندسان و متخصصان این حوزه ترجیح می دهند از فونداسیون‌ های عمیق استفاده کنند. این نوع فونداسیون ‌ها، بارها و نیروهای وارده از سازه را از طریق عناصر باربر بلند و باریک (شمع) به لایه ‌های عمیق ‌تر و مقاوم‌ تر زمین منتقل می‌کنند. دو نوع رایج از فونداسیون ‌های عمیق عبارتند از:</p>
<p><img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="فونداسیون شمعی" src="https://api.modiranparts.com/uploads/content/1747219445.jpg" alt="فونداسیون شمعی" width="800" height="600" /></p>
<h3><span style="font-size: 16px;">فونداسیون شمعی</span></h3>
<p>برای اجرای فونداسیون شمعی(پی شمعی)، مجموعه ‌ای از شمع ‌را به صورت قائم در زمین کوبیده، که در اصطلاح به این عمل شمع کوبی گفته می شود. این شمع ‌ها، بارهای سازه را از طریق مقاومت نوک شمع (اتکایی) و یا مقاومت اصطکاکی جداره شمع با خاک (اصطکاکی) و یا ترکیبی از هر دو، به لایه ‌های عمیق ‌تر و مقاوم ‌تر زمین منتقل می‌کنند. شمع ‌ها می ‌توانند از جنس مواد مختلفی نظیر بتن (پیش ‌ساخته یا درجا)، فولاد (لوله یا پروفیل) یا چوب (در موارد خاص و بارهای سبک) ساخته شوند. انتخاب نوع، ابعاد و تعداد شمع‌ ها بستگی به میزان بار وارده، عمق لایه مقاوم خاک و ویژگی‌ های ژئوتکنیکی زمین دارد. به این ترتیب همانطور که گفتیم، شمع‌ ها بر اساس عملکرد اصلی خود به دو نوع عمده تقسیم می ‌شوند:</p>
<ul>
<li>شمع‌ های اتکایی (End-Bearing Piles) که بار را عمدتاً از طریق نوک خود به لایه مقاوم زیرین منتقل می‌کنند</li>
<li>شمع‌ های اصطکاکی (Friction Piles) که بار را از طریق اصطکاک بین سطح جانبی شمع و خاک اطراف منتقل می ‌کنند</li>
</ul>
<h3><span style="font-size: 16px;">فونداسیون حفاری (کیسون)</span></h3>
<p>فونداسیون حفاری که با عنوان فونداسیون کیسون (Caisson) یا کیسونی نیز شناخته می شود، نوع دیگری از فونداسیون ‌های عمیق است که با حفر گودال ‌هایی با قطر نسبتاً بزرگ در زمین و سپس پر کردن آن‌ ها با بتن مسلح یا غیر مسلح اجرا می ‌شود. این نوع فونداسیون، بارهای سنگین سازه را به لایه‌ های مقاوم خاک در عمق زمین منتقل می‌کند. فونداسیون‌ های حفاری معمولاً برای ساختمان ‌هایی با بارهای بسیار سنگین، پل ‌ها و انواع دیگر سازه در مقیاس های بزرگ، مناسبند. اجرای فونداسیون ‌های حفاری مستلزم در اختیار داشتن تجهیزات حفاری خاص و رعایت دقیق مراحل اجرایی به منظور اطمینان از پایداری دیواره ‌های گودال و کیفیت بتن ‌ریزی است</p>
<h2 id="content-value-3"><span style="font-size: 18px;">مصالح مورد استفاده در پی ساختمان چیست؟</span></h2>
<p>تا این بخش از مقاله به ذکر مطالبی در ارتباط با شالوده یا پی ساختمان پرداختیم و انواع فونداسیون را به شما معرفی کردیم. آیا می دانید اجرای فونداسیون ها با استفاده از کدام مصالح ساختمانی انجام می شود؟ همراه ما باشید؛ در این بخش شما را با رایج ترین مصالح ساختمانی مورد استفاده در پی ساختمان آشنا خواهیم کرد.<br />حقیقت این است که نوع مصالح مورد استفاده در ساخت فونداسیون، ارتباط مستقیمی با نوع فونداسیون و بارهای وارده از سازه بر آن دارد. با این وجود می توان به مصالح ساختمانی زیر به عنوان رایج ترین آن ها اشاره کرد.</p>
<ul>
<li>بتن: بتن، به عنوان ماده ای مرکب، با مقاومت فشاری بالا و قابلیت شکل ‌پذیری خوب، یکی از اصلی ترین مصالحی است که در ساخت اکثر فونداسیون‌ ها مورد استفاده قرار می گیرد. بتن می ‌تواند به صورت ساده (بدون آرماتور) برای فونداسیون‌ های تحت بار فشاری خالص یا مسلح (با استفاده از میلگرد) برای افزایش مقاومت کششی و خمشی در ساخت فونداسیون مورد استفاده قرار گیرد. عیار بتن (میزان سیمان در واحد حجم بتن) و طرح اختلاط آن بر اساس الزامات طراحی و شرایط محیطی مشخص می شود.</li>
<li>میلگرد: میلگردهای فولادی، به منظور افزایش مقاومت کششی بتن در اجرای فونداسیون به کار می ‌روند. آرایش، قطر و تعداد میلگردها بر اساس تحلیل نیروها و لنگرهای وارده بر فونداسیون تعیین شده و مطابق با نقشه ‌های اجرایی درون قالب بتن قرار می‌گیرند.</li>
<li>سنگ: در برخی موارد خاص، به ویژه در ساخت فونداسیون‌ های سنگی برای ساختمان ‌های یک طبقه یا دیوارهای محوطه ساختمان، در مناطق کوهستانی که سنگ به وفور یافت می ‌شود، از سنگ‌ های طبیعی با مقاومت مناسب استفاده می‌گردد. در این نوع فونداسیون ‌ها، سنگ‌ ها با ملات سیمانی یا آهکی به یکدیگر متصل می‌ شوند.</li>
<li>آجر: استفاده از آجر در ساخت فونداسیون‌ های امروزی محدود شده است و معمولاً برای ساختمان ‌های کوچک با بارهای کم و در شرایط خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد. به این دلیل که مقاومت فشاری آجر نسبت به بتن کمتر بوده و در برابر رطوبت نیز آسیب‌ پذیرتر است.</li>
<li>فلزات: فلزات، به ویژه فولاد، در ساخت فونداسیون‌ های فولادی (مانند شمع‌) یا برای تقویت فونداسیون ‌های بتنی (مانند استفاده از ورق ‌های فولادی یا الیاف فلزی) کاربرد دارند. مقاومت کششی و فشاری بالای فولاد، آن را به گزینه ای ایده آل مناسب برای تحمل بارهای سنگین و شرایط خاص تبدیل می‌کند.</li>
</ul>
<p><img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="مصالح مورد استفاده در پی ساختمان" src="https://api.modiranparts.com/uploads/content/1747219822.jpg" alt="مصالح مورد استفاده در پی ساختمان" width="800" height="600" /></p>
<h2 id="content-value-4"><span style="font-size: 18px;">ابعاد فونداسیون بر چه اساسی انتخاب می شود؟</span></h2>
<p>تعیین ابعاد دقیق فونداسیون، امری تخصصی، مهندسی و بسیار حائز اهمیت است که به عوامل متعددی بستگی دارد و نمی‌ توان مقداری ثابت برای آن ارائه نمود. مهم ‌ترین عوامل تعیین ‌کننده ابعاد فونداسیون عبارتند از:</p>
<h3><span style="font-size: 16px;">نوع ساختمان و کاربری آن</span></h3>
<p>ساختمان ‌های تک ‌طبقه با بارهای سبک ‌تر، نیازمند فونداسیون ‌های کوچک تر نسبت به ساختمان‌ های چند طبقه یا سازه‌ های صنعتی با بارهای سنگین‌ تر هستند. نوع کاربری ساختمان (مسکونی، اداری، تجاری، صنعتی) نیز بر میزان بارهای بهره ‌برداری و در نتیجه ابعاد فونداسیون تأثیرگذار است.</p>
<h3><span style="font-size: 16px;">جنس و نوع خاک</span></h3>
<p>ویژگی‌ های مکانیکی خاک محل پروژه نیز یکی از عوامل تعیین کننده ی ابعاد پی ساختمان است، از جمله ظرفیت باربری، میزان نشست ‌پذیری، زاویه اصطکاک داخلی و وزن مخصوص. این عوامل نقش حیاتی در تعیین ابعاد فونداسیون ایفا می‌کنند. خاک ‌های سست و با ظرفیت باربری پایین، نیازمند فونداسیون ‌های بزرگ تر با سطح تماس بیشتر با زمین هستند تا بتوانند بارهای وارده را به طور ایمن تحمل کنند. لازم به ذکر است، انواع مختلف خاک مانند خاک رس و ... هر یک رفتار متفاوتی در برابر بارگذاری از خود نشان می ‌دهند. به همین دلیل یکی از اقدامات لازم قبل از پی ریز ساختمان، شناسایی نوع و جنس خاک است.</p>
<h3><span style="font-size: 16px;">بار وارد بر فونداسیون</span></h3>
<p>میزان بارهای مرده (وزن ثابت اجزای ساختمان) و بارهای زنده (بارهای متغیر ناشی از بهره ‌برداری، برف، باد و زلزله) که از سازه به فونداسیون منتقل می ‌شوند، عامل تعیین ‌کننده ‌ای در ابعاد فونداسیون هستند. هر چه میزان بار بیشتر باشد، سطح تماس فونداسیون با زمین باید بزرگ تر باشد تا تنش وارد بر خاک از حد مجاز تجاوز نکند.</p>
<h3><span style="font-size: 16px;">نوع فونداسیون</span></h3>
<p>نوع فونداسیون انتخابی (منفرد، نواری، گسترده، شمعی و ...) نیز به طور مستقیم تعیین کننده ی ابعاد فونداسیون است. برای مثال، یک ساختمان با بار مشخص ممکن است با استفاده از چندین فونداسیون منفرد با ابعاد معین یا یک فونداسیون گسترده با سطح مشخص بنا شود.</p>
<h3><span style="font-size: 16px;">قوانین و ضوابط آیین‌ نامه ‌ای</span></h3>
<p>آیین ‌نامه‌ های ساختمانی و استانداردهای مهندسی (مانند آیین ‌نامه بتن ایران "آبا" و آیین نامه های دیگر نظیر ACI برای سازه ‌های بتنی) الزامات و محدودیت‌ هایی را برای طراحی و ابعاد فونداسیون ‌ها تعیین می‌کنند که می بایست در محاسبات لحاظ شوند. این ضوابط به منظور تضمین ایمنی و پایداری سازه ‌ها تدوین شده ‌اند.</p>
<p><img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="مراحل اجرای فونداسیون چیست" src="https://api.modiranparts.com/uploads/content/1747220353.jpg" alt="مراحل اجرای فونداسیون چیست" width="800" height="600" /></p>
<h2 id="content-value-5"><span style="font-size: 18px;">مراحل اجرای فونداسیون چیست؟</span></h2>
<p>در این بخش از مقاله قصد داریم به معرفی گام ‌هایی برای ساخت شالوده ‌ای مطمئن بپردازیم. چرا که اجرای صحیح و دقیق فونداسیون، از اهمیت بسزایی برخوردار است و نیازمند رعایت اصول و قوانین مربوطه، به صورت کاملا دقیق و مشخص است. مراحل کلی اجرای فونداسیون به شرح زیر است.</p>
<h3><span style="font-size: 16px;">مطالعات ژئوتکنیک</span></h3>
<p>اولین و مهم‌ ترین گام در طراحی و اجرای فونداسیون، انجام مطالعات ژئوتکنیکی است. این مطالعات شامل بررسی نوع و ویژگی‌ های خاک محل پروژه (مانند دانه ‌بندی، تراکم، رطوبت، مقاومت برشی و ظرفیت باربری) از طریق آزمایش‌ های صحرایی و آزمایشگاهی است. نتایج این مطالعات، مبنای اصلی برای تعیین نوع مناسب فونداسیون و طراحی ابعاد آن قرار می‌گیرد.</p>
<h3><span style="font-size: 16px;">طراحی فونداسیون</span></h3>
<p>بر اساس نتایج به دست آمده از مطالعات ژئوتکنیکی، بارهای وارده از سازه بر پی ساختمان و الزامات آیین ‌نامه ‌ای، مهندسان اقدام به طراحی فونداسیون می‌کنند. در این مرحله، نوع، ابعاد، عمق استقرار فونداسیون و جزئیات تسلیح (در صورت نیاز) تعیین شده و نقشه ‌های اجرایی مربوطه تهیه می‌گردد.</p>
<h3><span style="font-size: 16px;">آماده‌ سازی محل</span></h3>
<p>پس از طراحی، نوبت به آماده ‌سازی محل اجرای فونداسیون می ‌رسد. این مرحله شامل خاک ‌برداری (حذف لایه‌ های نامناسب خاک سطحی تا رسیدن به عمق مورد نظر)، تسطیح زمین یا هموار سازی و تراکم بستر فونداسیون (در صورت نیاز) و علامت‌گذاری دقیق محل اجرای فونداسیون بر اساس نقشه ‌های اجرایی است.</p>
<h3><span style="font-size: 16px;">اجرای بتن مگر</span></h3>
<p>قبل از اجرای فونداسیون اصلی، معمولاً یک لایه نازک از بتن با عیار پایین (بتن مگر) به ضخامت حدود 10 تا 15 سانتی ‌متر روی بستر آماده شده ریخته می ‌شود. هدف از اجرای بتن مگر، ایجاد سطحی صاف، تراز و تمیز برای قرار دادن آرماتورها و قالب ‌بندی فونداسیون اصلی، همچنین جلوگیری از تماس مستقیم بتن اصلی با خاک و جذب آب آن است.</p>
<p><img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="آرماتوربندی پی ساختمان" src="https://api.modiranparts.com/uploads/content/1747220561.jpg" alt="آرماتوربندی پی ساختمان" width="800" height="600" /></p>
<h3><span style="font-size: 16px;">آرماتوربندی</span></h3>
<p>در فونداسیون ‌های مسلح، پس از اجرای بتن مگر، بر اساس نقشه‌ های اجرایی، میلگردهای فولادی با قطر و آرایش مشخص در محل‌ های تعیین شده قرار گرفته یا اصطلاحا کارگذاری می ‌شوند. آرماتوربندی باید با دقت و طبق جزئیات نقشه انجام شود تا مقاومت کششی و خمشی مورد نیاز فونداسیون تأمین گردد. برای ثابت نگه داشتن میلگردها در موقعیت درست و ایجاد پوشش بتنی مناسب، از اسپیسرها (فاصله ‌گذار)، بست ‌های فلزی و خاموت ها استفاده می ‌شود.</p>
<h3><span style="font-size: 16px;">قالب‌ بندی</span></h3>
<p>در این مرحله به منظور شکل ‌دهی به بتن، قالب ‌هایی با ابعاد و شکل مورد نظر، بر اساس نقشه‌ های اجرایی، اطراف محل آرماتوربندی نصب می‌ شوند. جنس قالب ‌ها می ‌تواند از چوب، فلز یا پلاستیک باشد. قالب‌ ها باید به گونه ‌ای طراحی و اجرا شوند که در برابر فشار ناشی از بتن تازه مقاومت کافی داشته باشند و از نشت شیره بتن جلوگیری کنند.</p>
<h3><span style="font-size: 16px;">بتن ‌ریزی</span></h3>
<p>پس از اتمام آرماتوربندی و قالب ‌بندی، عملیات بتن ‌ریزی آغاز می ‌شود و بتن با عیار و اسلامپ (میزان روان بودن بتن) مشخص شده، درون قالب ‌ها ریخته می ‌شود. حین بتن ‌ریزی، از ویبراتورهای مکانیکی برای حذف حباب‌ های هوا و تراکم مناسب بتن استفاده می‌گردد تا از ایجاد حفره و ضعف در ساختار فونداسیون جلوگیری شود. بتن‌ ریزی باید به صورت پیوسته و لایه ‌لایه و با فاصله زمانی مناسب انجام شود تا از ایجاد درز سرد (ناپیوستگی بین لایه ‌های بتن) جلوگیری گردد.</p>
<h3><span style="font-size: 16px;">عمل‌ آوری بتن</span></h3>
<p>پس از بتن ‌ریزی، مرحله عمل ‌آوری بتن آغاز می ‌شود که از اهمیت بسیار زیادی در ایجاد مقاومت مطلوب در بتن و جلوگیری از ترک خوردگی آن برخوردار است. عمل ‌آوری شامل حفظ رطوبت و دمای مناسب بتن برای مدت زمان معین (معمولاً چند روز تا چند هفته) است. روش ‌های مختلفی برای عمل‌آوری بتن وجود دارد، از جمله آب‌ پاشی مداوم، استفاده از مواد مخصوص برای عمل ‌آوری شیمیایی و ... .</p>
<h2 id="content-value-6"><span style="font-size: 18px;">فونداسیون یا پی ساختمان، از مهم ترین بخش های سازه</span></h2>
<p>در این نوشتار مطالبی در خصوص فونداسیون، شالوده یا پی ساختمانی مطرح شد. همچنین شما را با مراحل اجرای فونداسیون آشنا کردیم. به علاوه، اهمیت این بخش پایه ای و بنیادین را متذکر شدیم و نقش آن را در پایداری و استحکام سازه ها عنوان نمودیم. اکنون بار دیگر بر اهمیت بنیادین فونداسیون در ساخت و ساز تأکید می ‌نماییم و معتقدیم انتخاب صحیح نوع فونداسیون، استفاده از مصالح مرغوب و مطابق با استانداردهای فنی، و اجرای دقیق و اصولی آن تحت نظارت مهندسین مجرب، از عوامل کلیدی در تضمین ایمنی، پایداری، دوام و طول عمر مفید ساختمان ‌ها محسوب می ‌شوند. لازم به ذکر است توجه به ملاحظات زیست‌ محیطی در اجرای فونداسیون، از جمله مدیریت صحیح پسماندها و حفظ منابع طبیعی، از اهمیت فزاینده‌ ای برخوردار است و می‌ بایست در مراحل طراحی و اجرای پی ساختمانی مورد توجه قرار گیرد. به این ترتیب می توان با اتخاذ رویکردی مهندسی و مسئولانه در ساخت فونداسیون، بستری مطمئن و پایدار برای بنای سازه‌ های ایمن و بادوام فراهم نمود.</p>
<p>از همراهی همیشگی تان صمیمانه سپاسگزاریم!</p>
