ورق استیل ۳۱۶ نگیر چیست؟ مشخصات و کاربردها
تاریخ به روز رسانی: ۱۴ آبان ۱۴۰۳
نویسنده: تیم محتوای مدیران آهن
استیلها دستهای از آلیاژهای آهن به شمار میروند که حاوی عنصر کروم به میزان حداقل 10.5 درصد هستند. ورقهای استیل مزایایی بسیاری دارند که مهمترین آنها، مقاومت در برابر خوردگی و زنگزدگی است. تقریبا تمام انواع استیل در برابر خوردگی مقاوم هستند، اما برخی از گریدها مانند ورق استیل 316، مقاومت بیشتری در برابر خوردگی به ویژه در محیطهای اسیدی و خورنده از خود نشان میدهد. ورق استیل 316، حاوی مقادیری مولیبدن است که باعث ارتقای مشخصات این گرید از استیل شده است. البته وجود مولیبدن باعث افزایش قیمت ورق استیل 316 نیز شده است. با توجه به اینکه ورق استیل 316 از مشخصات خاص و قیمت بالایی بر خوردار است، از آن در مصارف ویژه استفاده میگردد.
مقدمه ای بر ورق استیل 316 نگیر
استنلس استیل (Stainless Steel) که در ایران به طور مختصر به آن استیل نیز گفته میشود، نامی کلی برای دستهای از آلیاژهای فولاد است که نسبت به خوردگی، مقاومت بالایی دارند و حداقل حاوی 10.5 درصد عنصر کروم هستند. علت مقاومت به خوردگی در استیل، وجود فلز کروم است. کروم در واکنش با اکسیژن، یک ترکیب طبیعی تشکیل میدهد که روی سطح استیل را میپوشاند. این ترکیب از تماس فلز با عوامل خورنده مانند رطوبت و اکسیژن جلوگیری میکند و به این ترتیب، مانع از خوردگی استیل میشود.
هر چند ترکیب اکسید کروم تشکیل شده بر روی استیل، بسیار نازک است اما قدرت محافظت آن بسیار بالاست. از ویژگیهای این ترکیب آن است که به شدت خودترمیمکننده است. به این معنا که در حضور اکسیژن چنانچه سطح استیل دچار آسیب، خراش یا ضربه شود، لایه اکسید کروم به سرعت ترمیم میشود.
علاوه بر کروم، عناصر دیگری نیز میتوانند به استیل اضافه شوند که هر کدام باعث ایجاد ویژگیهایی خاص در استیل میشوند. بر اساس همین ویژگیها و عناصر تشکیلدهنده استیلها، میتوان آن استیل را به 5 دسته زیر تقسیمبندی کرد:
- آستنیتی
- فریتی
- داپلکس
- مارتنزیتی
- رسوب سخت
در 95 درصد از کاربردها، از استیلهای آستنیتی و فریتی استفاده میشود.
ورق استیل ۳۱۶ نگیر چیست؟
همانطور که گفته شد اضافه شدن عناصر آلیاژی مختلف به استیل باعث تغییر ویژگیهای فیزیکی و ساختار شیمیایی آن میشود. از جمله ویژگیهای متفاوت در میان انواع مختلف استیل، قابلیت جذب آنها به آهنرباست. منظور از استیل بگیر، استیلی است که خاصیت مغناطیسی دارد و به آهنربا جذب میشود. استیل نگیر نیز نوعی دیگر از استیل است که خاصیت جذب آهنربایی ندارد.
استیل 316 در دسته استیل های نگیر قرار دارد. این نوع استیل، در دسته استیلهای آستنیتی قرار میگیرد که به دلیل داشتن 2 تا 3 درصد مولیبدن شناخته شده است. افزودن مولیبدن باعث شده تا استیل 316 مقاومت بالاتری نسبت به خوردگی در مقابل سایر گریدها داشته باشد. علاوه بر این، استیل 316 در برابر حرارت نیز مقاومتر است. این گرید از استیل در محیطهای اسیدی بکار برده میشود. در واقع استیل 316، برای کار در محیطهایی که نیاز به حفاظت قوی در برابر خوردگی دارند، طراحی شده است. به طور عمده، از استیل 316 برای ساخت قطعات کوره، مانیفولدهای تخلیه گاز، تجهیزات عکاسی و داروسازی و همچنین قسمتهایی از موتورهای جت استفاده میشود. به طور کلی میتوان گفت از استیل 316 برای کاربردهای خاص و از گریدهای 303 و 6304 برای کاربردهای عادی استفاده میشود.
انواع ورق استیل ۳۱۶ نگیر
استیل 316 دارای دو نسخه دیگر نیز هست که با نامهای استیل 316L و 316H شناخته میشوند. گرید 316L، مقدار کربن کمتری در مقایسه با استیل 316 دارد و در برابر حساسیتزایی (Sensitisation)، مقاومتر است. از این گرید به طور گسترده در اجزایی که نیاز به جوشکاری دارند، استفاده میشود. اما گرید 316H، کربن بیشتری دارد و در حرارتهای بالا مورد استفاده قرار میگیرد.
مشخصات ورق استیل ۳۱۶
میزان عناصر تشکیلدهنده انواع ورق استیل 316 با یکدیگر متفاوت هستند. مشخصات گریدهای مختلف استیل 316 را میتوانید در جدول زیر مشاهده کنید:
گرید |
- |
C |
Mn |
Si |
P |
S |
Cr |
Mo |
Ni |
N |
316 |
Min |
- |
- |
- |
0 |
- |
16.0 |
2.00 |
10.0 |
- |
Max |
0.08 |
2.0 |
0.75 |
0.045 |
0.03 |
18.0 |
3.00 |
14.0 |
0.10 |
|
316L |
Min |
- |
- |
- |
- |
- |
16.0 |
2.00 |
10.0 |
- |
Max |
0.03 |
2.0 |
0.75 |
0.045 |
0.03 |
18.0 |
3.00 |
14.0 |
0.10 |
|
316H |
Min |
0.04 |
0.04 |
0 |
- |
- |
16.0 |
2.00 |
10.0 |
- |
max |
0.10 |
0.10 |
0.75 |
0.045 |
0.03 |
18.0 |
3.00 |
14.0 |
- |
جدول شماره 1 – عناصر گریدهای مختلف استیل 316 نگیر
مشخصات مکانیکی استیل 316 نگیر
گریدهای مختلف استیل 316 از مشخصات مکانیکی متفاوتی برخوردارند. در جدول زیر میزان استحکام تنشی، مقاومت تسلیم، افزایش طول و سختی انواع گریدهای این نوع استیل را گرد آوری کردهایم:
گرید |
استحکام تنشی (MPa) min |
مقاومت تسلیم (MPa) min |
افزایش طول (% in 50 mm) min |
سختی |
|
راک ول (HR B) max |
برینل (HB) max |
||||
316 |
515 |
205 |
40 |
95 |
217 |
316L |
485 |
170 |
40 |
95 |
217 |
316H |
515 |
205 |
40 |
95 |
217 |
جدول شماره 2 – مشخصات مکانیکی استیل 316
مشخصات فیزیکی استیل 316 نگیر
جالب است بدانید که مشخصات فیزیکی انواع گریدهای استیل 316 نگیر نیز با یکدیگر متفاوتند. در جدول زیر، سه گرید این نوع استیل را با یکدیگر مقایسه کردهایم:
گرید |
چگالی(kg/m3) |
مدول الاستیسیته (GPa) |
Mean Co-eff of ضریب انبساط گرمایی (µm/m/°C) |
هدایتپذیری حرارتی (W/m.K) |
دمای ویژه 0-100 °C (J/kg.K) |
هدایت الکتریکی (nΩ.m) |
|||
0-100 °C |
0-315 °C |
0-538 °C |
At 100 °C |
At 500 °C |
|||||
316/L/H |
8000 |
193 |
15.9 |
16.2 |
17.5 |
16.3 |
21.5 |
500 |
740 |
جدول شماره 3 – مشخصات فیزیکی استیل 316
مقایسه مشخصات گریدهای مختلف استیل 316 نگیر
برای راحتی شما عزیزان، مشخصات گریدهای مختلف استیل 316 نگیر را در جدول زیر مقایسه کردهایم:
گرید |
UNS No |
بریتانیایی قدیم |
یورونرم |
سوئدی SS |
ژاپنی JIS |
||
BS |
En |
No |
Name |
||||
316 |
S31600 |
316S31 |
58H, 58J |
1.4401 |
X5CrNiMo17-12-2 |
2347 |
SUS 316 |
316L |
S31603 |
316S11 |
- |
1.4404 |
X2CrNiMo17-12-2 |
2348 |
SUS 316L |
316H |
S31609 |
316S51 |
- |
- |
- |
- |
- |
جدول شماره 4 – مقایسه مشخصات گریدها
مزایای استیل 316 نگیر
استنلس استیل یا فولاد ضدزنگ از مزایای ویژهای برخوردار است که محصولات تولید شده از آن را برای کاربردهای خاص، منحصر به فرد میکند. از مزایای استیل 316 نگیر میتوان به طور مختصر به موارد زیر اشاره کرد:
مقاومت به خوردگی
تمام انواع استیل نسبت به خوردگی مقاوم هستند. استیلهایی با آلیاژ کمتر در فضای اتمسفر، مقاومت خوبی دارند و استیلهای پرآلیاژ نیز به خوبی در محیطهای اسیدی، محلولهای قلیایی و محیطهای کلریدی، در برابر خوردگی مقاومت میکنند.
مقاومت در برابر دماهای بالا و پایین
برخی از انواع استیل میتوانند دماهای بسیار بالا را تحمل کنند. در حالی که برخی دیگر، میتوانند سختی خود را در دماهای پایین به خوبی حفظ کنند.
راحتی در ساخت
بیشتر استیلها به راحتی میتوانند مورد عملیات برش، جوشکاری، فرمدهی و ماشینکاری قرار بگیرند.
استحکام بالا
عملیات سختکاری سرد بر روی ورق استیل میتواند سبب کاهش ضخامت، وزن و قیمت آن شود و همچنین عملیات حرارتی بر روی ورق استیل سبب افزایش مقاومت و استحکام بالای آن خواهد شد.
ظاهری زیبا
ورقهای استیل به به دلیل سطح براق، از ظاهری زیبا برخوردارند که استفاده از آنها را در کارهای دکوراتیو و تزئینی، ممکن ساخته است.
ویژگی های بهداشتی
قابلیت آسان تمیز شدن استیل سبب شده تا این نوع ورق به عنوان گزینه اول برای مصارف مختلف در بیمارستان، آشپزخانه و تجهیزات داروسازی انتخاب شود.
طول عمر استیل
ورقهای استیل با توجه به مقاومت و استحکام بالا از طول عمر زیادی برخوردارند.
کاربرد ورق استیل ۳۱۶ نگیر
با توجه به قیمت بالای این محصول و خواص منحصر به فرد آن، تنها در کاربردهای از ورق استیل 316 استفاده میشود. در زیر به برخی از کاربردهای این نوع ورق اشاره کردهایم:
- فرآیندهای شیمیایی و پتروشیمیایی ( لولههای فشار، مخازن، مبدلهای حرارتی، سیستمهای لولهکشی، فلنجها، فیتینگها، شیرها و پمپها)
- فرآیندهای غذایی و نوشیدنی
- صنایع دریایی
- تجهیزات داروسازی و درمانی
- تولید انرژی هستهای
- پتروشیمی و پالایشگاهها
- تجهیزات آبی
قیمت و خرید ورق استیل 316
همانطور که پیش از این اشاره کردیم، ورق استیل 316 با توجه به ویژگیهای خاص آن، از قیمت بالایی نسبت به سایر انواع ورق در بازار، برخوردار است. وجود نیکل بیشتر در استیل 316 و همچنین اضافه شدن مولیبدن در آن، باعث شده است تا ورق استیل 316 در مقایسه با استیل 304، قیمت بالاتری داشته باشد. به طور متوسط، قیمت ورق استیل 316، حدود 40 درصد بالاتر از ورق استیل 304 است.
با توجه به تلورانس قیمت انواع ورقهای موجود در بازار و نوسانات قیمت این محصول همسو با نرخ دلار، مواد اولیه، برند کارخانه تولیدکننده و سایر عوامل اثرگذار بر قیمت ورق، برای استعلام قیمت ورق استیل 316 از یک مرجع معتبر اقدام کنید. شما عزیزان میتوانید به منظور خرید انواع ورق استیل و به ویژه ورق استیل 316 نگیر از طریق مجموعه مدیران آهن، اقدام و با شماره تلفن 03134155 تماس حاصل فرمایید.