تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر

شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که ورق استیل بگیر و نگیر چه تفاوتی با هم دارند؟ آیا تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر در متریال مورد ساخت آن‌هاست؟ در واقع، ورق استیل می‌تواند خاصیت مغناطیسی داشته باشد، یعنی جذب آهنربا شود اما برخی از انواع ورق استیل نیز هستند که خاصیت مغناطیسی ندارند. در بازار برای بیان این مسئله از دو اصطلاح بگیر و نگیر استفاده می‌شود. در واقع، ورق استیل بگیر ورقی است که خاصیت مغناطیسی دارد و در مقابل ورق استیل نگیر، خاصیت مغناطیسی ندارد. بگیر یا نگیر بودن یک ورق به ساختار اتمی و ترکیبات آن وابسته است. در این مقاله، قصد داریم به طور مختصر به بررسی تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر بپردازیم. با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.

تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر

ورق‌های استیل به دلیل خاصیت ضدزنگ بودن و خوردگی، بسیار معروف هستند اما آن‌ها دارای یک ویژگی منحصر به فرد هستند که این ویژگی باعث جذب آن‌ها به آهنربا می‌شود. در زبان عامیانه، وقتی ورق استیل بگیر باشد، یعنی جذب آهنربا می‌شود. این ورق‌ها متعلق به سری 400 استنلس استیل یا فولاد ضدزنگ هستند. گروه دوم مربوط به استیل نگیر است که خاصیت آهنربایی ندارد. این ورق‌ها در خانواده سری 300 استیل قرار می‌گیرند.

هر یک از این ورق‌ها کاربردهای خود را دارند. مثلا از ورق استیل بگیر سری 430 برای ساخت چاقو استفاده می‌شود. برای اینکه ورق، خاصیت مغناطیسی داشته باشد، باید از شرایط خاصی برخوردار باشد. برای اینکه با تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر آشنا شوید، لازم است در ابتدا از ویژگی‌های فولاد ضدزنگ آگاه باشید.

اصلی‌ترین تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر در ترکیبات عناصر شیمیایی و نوع واکنش آن‌ها به میدان مغناطیسی است. استیل بگیر با افزایش مقدار کروم، در برابر آهنربا واکنش نشان داده و به آهنربا می‌چسبد، اما استیل نگیر با افزایش مقدار نیکل، مقاومت آن به خوردگی بالاتر رفته و همچنین آهنربا را به خود جذب نمی‌کند.

فولاد ضد زنگ یا استنلس استیل چیست؟

به عنوان یک آلیاژ، فولاد ضدزنگ از ترکیبی از فلزات ساخته شده است که تعادل آن آهن است، اما عنصر آلیاژی اصلی کروم است. فولاد ضدزنگ به دلیل عناصر موجود در داخل آن مانند آهن، کروم، سیلیکون، کربن، نیتروژن و منگنز، در برابر کدر شدن و زنگ‌زدگی مقاوم است. فولاد ضدزنگ باید از حداقل 10.5٪ کروم و حداکثر 1.2٪ کربن تشکیل شده باشد تا به عنوان فولاد ضدزنگ شناخته شود.

کروم (در ترکیب با نیکل) آلیاژی است که فولاد ضدزنگ را در برابر خوردگی مقاوم می‌کند. با اینکه فولاد ضدزنگ با این نام رایج است اما واقعا ضدزنگ نیست. زیرا کروم روی سطح آن تجمع می‌یابد که باعث می‌شود در مقایسه با فولاد معمولی بدون روکش کروم، برای مدت طولانی‌تری در برابر غیر فعال‌سازی یا Passivation دوام آورد. غیرفعال‌سازی فرآیند اعمال کروم به فولاد ضدزنگ، برای ایجاد و حفظ سطح براق و نقره‌ای فولاد است.

معیارهای بگیر یا نگیر بودن ورق استیل

گریدهای فولاد ضدزنگ یک عامل موثر در ایجاد خاصیت مغناطیسی در فولاد هستند، اما به طور کلی، برای اینکه آلیاژهای فولاد ضدزنگ از خاصیت مغناطیسی برخوردار باشند، لازم است واجد شرایط زیر باشند:

• آلیاژ باید حاوی آهن (Fe) باشد.
• ساختار کریستالی آلیاژ فولاد ضدزنگ باید در ساختار مارتنزیتی یا فریتی چیده شود.

همانطور که قبلاً اشاره کردیم، مقاومت در برابر خوردگی، تأثیری بر مغناطیس ندارد. در فولادهای ضدزنگ، مقاومت در برابر خوردگی به غلظت کروم (و گاهی اوقات مولیبدن) بستگی دارد. هرچه تعداد هر کدام بیشتر باشد، مقاومت در برابر خوردگی بهتر است. برای درک بهتر این موضوع، لازم است با انواع فولاد ضدزنگ آشنا شوید.

انواع فولاد ضد زنگ یا استیل کدامند؟

فولاد ضدزنگ در بیش از 57 نوع آلیاژ استاندارد و همچنین آلیاژهای سفارشی متعدد تولید شده توسط تولیدکنندگان فولاد ضدزنگ، موجود است که ترکیب هر نوع با یکدیگر متفاوت است. بر اساس خواص متالورژیکی و ریزساختار، فولادهای ضدزنگ را می‌توان به پنج دسته تقسیم‌بندی کرد:

• فولادهای زنگ‌نزن آستنیتی
• فولادهای ضدزنگ فریتی
• فولادهای ضدزنگ مارتنزیتی
• فولادهای ضدزنگ دوبلکس*
• فولادهای پیر سخت‌شده

توضیح (*): فولاد ضد‌زنگ دوبلکس، از ترکیب کریستال‌های آستنیتی و فریتی تشکیل شده است، بنابراین از خاصیت مغناطیسی برخوردار است و به طور کلی در برابر خوردگی، مقاومت بیشتری نسبت به فولادهای زنگ‌نزن آستنیتی سری 304 و 316 دارد.

فولادهای ضدزنگ فریتی

این فولادها عمدتاً به دلیل وجود فریت، ترکیبی از آهن و سایر عناصر، مغناطیسی هستند. کریستال‌های فریت و آهن، این نوع فولاد ضد‌زنگ را مغناطیسی می‌کند. همچنین برخی از فولادهای ضدزنگ با فریت، دارای کشش مغناطیسی ضعیفی هستند. فولاد ضدزنگ با گرید‌های  409، 430 و 439 نیز به عنوان فولاد ضد‌زنگ فریتی شناخته می‌شود.

 فولادهای ضدزنگ مارتنزیتی 

در صورت وجود آهن، ممکن است فولاد ضدزنگ مارتنزیتی دارای ساختار بلوری فرومغناطیسی باشد. مغناطیس فولاد مارتنزیتی به دلیل وجود عنصر آهن در ترکیبات آن است که جزء اصلی این ساختار به شمار می‌رود. استیل مارتنزیتی، دارای کربن‌های به دام افتاده در کریستال است که می‌تواند سخت شود. با این حال، مقاومت شیمیایی آن در مقایسه با فولادهای زنگ‌نزن آستنیتی کاهش یافته است.

 سه گرید از این فولاد ضدزنگ مارتنزیتی وجود دارد: 410، 420 و 440.

فولادهای زنگ‌نزن آستنیتی

 اکثر فولادهای زنگ‌نزن که در این دسته قرار می‌گیرند، به دلیل سطوح بالای آستنیت، غیرمغناطیسی هستند. علیرغم اینکه برخی از آلیاژها مانند گریدهای 304 و 316، آهن دارند، این مواد غیر فرومغناطیسی هستند. فولادهای زنگ‌نزن آستنیتی با استفاده از فرآیند حرارتی یا سخت‌‍کاری (مانند خمش) می‌توانند تا حدی مغناطیسی شوند و در برخی نواحی، فریت تشکیل دهند. در نتیجه، گریدهای آستنیتی مغناطیس خفیفی را در لبه‌‌ها نشان می‌‌دهند.

تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر؛ پاسخ به چند پرسش مهم در این حوزه

در پیرامون بحث تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر، سوالاتی ذهن مخاطب را به چالش می‌کشد که در ادامه به این پرسش‌ها پاسخ مناسب خواهیم داد.

چه چیزی فولاد ضدزنگ را مغناطیسی می‌کند؟

اول از هر چیزی، فولاد باید دارای مقادیر قابل‌توجهی آهن باشد و دارای ساختار بلوری مارتنزیتی یا فریتی باشد.

کدام فولادها ضدزنگ مغناطیسی و کدام غیرمغناطیسی هستند؟

در پاسخ به این پرسش، به چند نمونه از ورق مغناطیسی و غیرمغناطیسی در زیر اشاره کرده‌ایم:

• فولاد ضدزنگ فریتی گرید 430 

• فولاد زنگ‌نزن آستنیتی گرید 304، مغناطیسی نیست، اما ممکن است با توجه به اجرای فرآیندهای مختلفی بر روی آن‌ها مانند خم شدن، تغییر شکل دادن و غیره، کمی مغناطیسی شود.

• فولاد ضدزنگ آستنیتی گرید 316، مغناطیسی نیست.

چرا مغناطیس در فولادهای زنگ‌نزن اهمیت دارد؟

میدان‌های مغناطیسی، زمانی که روی یک ماده اعمال می‌شوند، می‌توانند بر عملکرد و هدف مورد نظر آن تأثیر بگذارد. آهنرباها می‌توانند در طول فرآیندهای ساخت و جوشکاری، عوارض ایجاد کنند (یک میدان مغناطیسی می‌تواند با جرقه جوش تداخل کند و سطح جوش کمتر مرتبی ایجاد کند.) هنگام استفاده از آهنربا، جریان‌های الکتریکی نیز می‌توانند رفتار متفاوتی داشته باشند.

برخی از فولادهای زنگ‌نزن به دلیل مقاومت در برابر خوردگی، مورد نظر هستند و همچنین می‌خواهند دارای میدان مغناطیسی باشند (مانند گرید‌های 420 و 430)، اما برخی دیگر به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و مغناطیسی نبودن (مانند 316) مورد نظر هستند. الزامات کاربرد تعیین می‌کند که کدام نوع فولاد ضد‌زنگ، مناسب‌تر است.

گریدهای رایج فولاد ضد‌زنگ کدامند؟

در این قسمت به برخی از گریدهای رایج فولاد ضدزنگ یا استنلس استیل خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

فولاد ضدزنگ سری 304: این نوع فولاد گاهی اوقات به عنوان SS304 نیز شناخته می‌شود و متداول‌ترین فلز ضدزنگ در هر دو کاربرد صنعتی و مصرفی است. آلیاژهای کروم و نیکل موجود در 304، آن را در برابر بسیاری از حملات خوردگی مقاوم می‌کند. علاوه بر این، به طور گسترده در طیف گسترده‌ای از صنایع استفاده می‌شود، زیرا نیازی به آنیل پس از جوش ندارد. (فرآیند گرمایش و خنک‌کننده مجدد که فلزات را از تنش ناشی از گرما رها می‌کند.) فولاد ضدزنگ 304 از 16 تا 24 درصد کروم و همچنین آلیاژهایی مانند نیکل، کربن و منگنز تشکیل شده است. استیل 304، مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی دارد، بنابراین برای اکثر کاربردهای غذایی مناسب است. با این حال، وجود کلریدها در سطوح غیرفعال می‌تواند باعث ایجاد حفره شود.

فولاد ضدزنگ 316: این نوع فولاد همان خواص فولاد ضدزنگ 304 را دارد، به جز با افزودن اندکی مولیبدن برای افزایش مقاومت در برابر کلریدها که آن را برای محصولاتی مانند فرآورده‌های گوشتی و غذاهای نمکی ملایم، مناسب‌تر می‌کند. در شیمی، فولاد ضدزنگ 316 شبیه به 304 است، اما حاوی مولیبدن نیز هست. به همین دلیل در برابر خوردگی بسیار بهتر مقاومت می‌کند. همانند فولاد ضدزنگ 304، در 316 نیز نیازی به آنیلینگ پس از جوش نیست.

فولاد ضدزنگ 316L: تفاوت قابل‌توجهی بین فولاد ضدزنگ 316L و 316 وجود ندارد. کربن، تنها تفاوت بین آن‌هاست. از آنجایی که 316L حاوی کربن کمتری است، نسبت به 316 در برابر خوردگی مقاوم‌تر است. برای 316L نیازی به بازپخت پس از جوش نیست.

با ورق استیل 316 نگیر آشنا شوید

چه چیزی ورق استیل را مغناطیسی می‌کند؟

حال که با فولاد ضدزنگ یا استنلس استیل آشنا شدید، برگردیم به مبحث مغناطیس و تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر. در مورد فولاد، مغناطیسی بودن یا نبودن آن به ریزساختار فولاد بستگی دارد. فولادهای ضدزنگ پایه، دارای ساختاری هستند که به آن ساختار "فریتی" می‌گویند، که آن‌ها را قادر می‌سازد، مغناطیسی باشند. محتوای کروم را به خاطر دارید؟ این افزودن کروم است که منجر به ساختار فریتی می‌شود. اضافه کردن کروم به علاوه افزودن کربن، فولاد را سخت می‌کند و آن را به عنوان یک فولاد مارتنزیتی واجد شرایط می‌کند. چاقوهای فولادی ضدزنگ، معمولاً مارتنزیتی هستند.

فولاد مارتنزیتی با رایج‌ترین فولادهای زنگ‌نزن متفاوت است که به آن‌ها آستنیتی می‌گویند. در فولاد آستنیتی، درصد کمتری از کروم وجود دارد و نیکل نیز وجود دارد. از نظر مغناطیس، افزودن نیکل است که فولاد را غیرمغناطیسی می‌کند.

چرا مغناطیس در فولادهای زنگ نزن مهم است؟

مغناطیس بر عملکرد و استفاده موردنظر از مواد در طول کاربردشان تأثیر می‌گذارد. در طول ساخت و فرآیندهای دیگر مانند جوشکاری، مواد مغناطیسی می‌توانند فرآیندهای انجام شده را پیچیده کنند. مواد مغناطیسی همچنین می‌توانند باعث شوند که جریان‌های الکتریکی رفتار متفاوتی داشته باشند.

تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر در قیمت

در زمان استارت یک پروژه و استفاده از ورق فولادی در آن، عامل قیمت، یک پارامتر تعیین‌کننده در انتخاب ورق است. با توجه به اینکه تفاوت قیمت ورق استیل بگیر و نگیر زیاد است، لازم است که در هنگام خرید، دقت لازم را در انتخاب آن داشته باشید تا از ضررهای مالی جلوگیری شود.

در بازار، معمولا ورق استیل بگیر، قیمت کمتری از ورق استیل نگیر دارد. اما دلیل این اختلاف قیمت ورق استیل بگیر و نگیر را می‌توان به حضور نیکل به عنوان عنصری گران‌قیمت در ترکیب فلزات نگیر دانست. استعلام روزانه قیمت هرکدام از این ورق‌های استیل، برای صنایع وابسته آن‌ها، بسیار حائز اهمیت است و وارداتی بودن این محصولات و تاثیرپذیری قیمت آن‌ها از نرخ ارز، این اهمیت را دوچندان می‌کند.

خرید ورق استیل بگیر و نگیر

سخن آخر

در این مطلب دریافتیم که ورق استیل بگیر و نگیر از چه متریالی تشکیل شده است. در ادامه با معرفی انواع ورق استیل، با تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر آشنا شدیم. سپس به چند پرسش مهم پیرامون تفاوت ورق استیل بگیر و نگیر، پاسخ دادیم. در نهایت نیز، تفاوت قیمت ورق استیل بگیر و نگیر را مورد بررسی قرار دادیم. حال در صورتی که از مصرف‌کنندگان ورق استیل بگیر و نگیر هستید، با توجه به اینکه اختلاف قیمت ورق استیل بگیر و نگیر زیاد است، لازم است به یک مرجع معتبر برای استعلام قیمت مراجعه نمایید.

شرکت مدیران آهن زاینده‌رود همه‌روزه قیمت ورق استیل بگیر و نگیر را در سایت خود منتشر می‌کند. علاوه بر این، شما عزیزان می‌توانید به صورت روزانه و با شماره‌گیری 03134155 برای استعلام قیمت و خرید ورق استیل بگیر و نگیر اقدام فرمایید.