فلنج چیست | کاربرد و انواع فلنج

فلنچ Flange قطعه یا صفحه دیسکی شکلی می باشد که بروی آن سوارخ هایی تعبیه شده است که معمولا به صورت جفتی و به کمک پیچ و مهره یا گسکت دو قطعه را به یکدیگر متصل میکنند. در واقع فلنج ها از پرکاربردترین اتصال دهنده لوله، شیرآلات و قطعات به یکدیگر هستند.

فلنج یا Flange قطعه ای دایره ای شکل است که چندین سوراخ دارد. این سوراخ های جای وصل شدن پیچ  و مهره است. با استفاده از فلنج می توان انواع اتصالات را به هم وصل کرد. تقریبا هر قطعه فلزی که اطرافتان می بینید، بخشی از آن فلنج دارد. مثلا،همین کاسه ترمزهای پراید از فلنج درست شده اند.  

در واقع، به جای اینکه از جوشکاری استفاده شود که بسیار آسیب پذیر است، فلنج را به کار می برند که هم اتصال قوی دارد و هم می توان به راحتی آنها را جدا کرد. فلنج ها انواع مختلفی دارد که در این مقاله تک تک آنها را بررسی می کنیم.

انواع فلنج

1. فلنج گلودار

رایج ترین نوع فلنج، فلنج  گلودار است که به یک سر آن یک توپی مخروطی وصل شده است مانند تصویر زیر.

این نوع فلنج معمولاً برای کاربردهای با فشار بالا و دماهای بالا استفاده می شود. در این حالت، به یک جریان نامحدود سیال شده توسط سیستم لوله کشی نیاز است. برای همین از فلنج استفاده می شود که در برابر این فشار  مقاومت کافی داشته باشد. 

وقتی افت فشار در لوله وجود داشته باشد، امکان آسیب به وسایلی مانند آبگرمکن وجود دارد. زیرا ممکن است هنگام رسیدن آب به لوله های آبگرمکن، لوله ها هوا بگیرند و بخشی از دیافراگم آن پاره شود. در اینجا در سر انشعابات آبی از فلنج استفاده می کنند تا آب به خوبی هدایت شود. 

توپی مخروطی، امکان توزیع یکنواخت تنش مکانیکی بین لوله و فلنج گلودار را فراهم می کند. در ضمن می توان با استفاده از اشعه های رادیوگرافی برای تشخیص نشتی های احتمالی و عیوب جوش سیستم لوله کشی استفاده نمود.

ابعاد فلنج گلو دار از ½ اینچ شروع می شود و تا 24 اینچ هم ادامه دارد. فلنج های گلودار را می توان را بر اساس کلاس فشاری که دارند به کلاس های 150، 300، 400، 600، 900، 1500 و 2500 دسته بندی کرد.

گلوی این قطعه فلزی را می توان با استفاده از جوشکاری پودری V شکل به لوله وصل کرد و سر دیگر آن با پیچ و مهره به لوله بعدی متصل می شود. 

فلنج گردن جوش با یک جوش لب به لب V شکل با نفوذ کامل به لوله متصل می شود. ابعاد و وزن فلنج های گردن جوش ASME در این مقاله نشان داده شده است.

در جدول های زیر، ابعاد و مشخصات کلاس 150 این محصول را به عنوان نمونه مشاهده می کنید. 

راهنمای جدول

• NPS یا سایز اسمی

• ID: قطر داخلی

• OD: قطر بیرونی

• BC: فاصله بین دو مرکز سوراخ ها

• RC: پیشانی برآمده

• H1: ….

• H: ….

• T: ضخامت پیشانی برآمده

• T1: 

• T2: ضخامت پیشانی صاف

• B: اندازه سوراخ پیچ

• No: تعداد پیچ ها

مشخصات فلنج گلودار کلاس 150 ( استاندارد ASME B16.5)

NPS ID OD BC  R RF H H1 T T1 T2 B No

1/2″ 0.62″ 3.50″ 2.38″ 1.38″ .063″ 1.19″ 0.84″ 1.88″ .38″ 1.82″ .62″ 4

3/4″ 0.82″ 3.88″ 2.75″ 1.69″ .063″ 1.50″ 1.05″ 2.06″ .44″ 2.00″ .62″ 4

1″ 1.05″ 4.25″ 3.12″ 2.00″ .063″ 1.94″ 1.32″ 2.19″ .50″ 2.13″ .62″ 4

1-1/4″ 1.38″ 4.62″ 3.50″ 2.50″ .063″ 2.31″ 1.66″ 2.25″ .56″ 2.19″ .62″ 4

1-1/2″ 1.61″ 5.00″ 3.88″ 2.88″ .063″ 2.56″ 1.90″ 2.44″ .62″ 2.38″ .62″ 4

2″ 2.07″ 6.00″ 4.75″ 3.62″ .063″ 3.06″ 2.38″ 2.50″ .69″ 2.44″ .75″ 4

2-1/2″ 2.47″ 7.00″ 5.50″ 4.12″ .063″ 3.56″ 2.88″ 2.75″ .82″ 2.69″ .75″ 4

3″ 3.07″ 7.50″ 6.00″ 5.00″ .063″ 4.25″ 3.50″ 2.75″ .88″ 2.69″ .75″ 4

3-1/2″ 3.55″ 8.50″ 7.00″ 5.50″ .063″ 4.81″ 4.00″ 2.81″ .88″ 2.75″ .75″ 8

4″ 4.03″ 9.00″ 7.50″ 6.19″ .063″ 5.31″ 4.50″ 3.00″ .88″ 2.94″ .75″ 8

5″ 5.05″ 10.00″ 8.50″ 7.31″ .063″ 6.44″ 5.56″ 3.50″ .88″ 3.44″ .88″ 8

6″ 6.07″ 11.00″ 9.50″ 8.50″ .063″ 7.56″ 6.63″ 3.50″ .94″ 3.44″ .88″ 8

8″ 7.98″ 13.50″ 11.75″ 10.62″ .063″ 9.69″ 8.63″ 4.00″ 1.06″ 3.94″ .88″ 8

10″ 10.02″ 16.00″ 14.25″ 12.75″ .063″ 12.00″ 10.75″ 4.00″ 1.13″ 3.94″ 1.00″ 12

12″ 12.00″ 19.00″ 17.00″ 15.00″ .063″ 14.38″ 12.75″ 4.50″ 1.19″ 4.44″ 1.00″ 12

14″ 13.25″ 21.00″ 18.75″ 16.25″ .063″ 15.75″ 14.00″ 5.00″ 1.32″ 4.94″ 1.12″ 12

16″ 15.25″ 23.50″ 21.25″ 18.50″ .063″ 18.00″ 16.00″ 5.00″ 1.38″ 4.94″ 1.12″ 16

18″ 17.25″ 25.00″ 22.75″ 21.00″ .063″ 19.88″ 18.00″ 5.50″ 1.50″ 5.44″ 1.25″ 16

20″ 19.25″ 27.50″ 25.00″ 23.00″ .063″ 22.00″ 20.00″ 5.69″ 1.63″ 5.63″ 1.25″ 20

22″ 21.25″ 29.50″ 27.25″ 25.25″ .063″ 24.25″ 22.00″ 5.88″ 1.75″ 5.82″ 1.38″ 20

24″ 23.25″ 32.00″ 29.50″ 27.25″ .063″ 26.12″ 24.00″ 6.00″ 1.82″ 5.94″ 1.38″ 20

2. فلنج اسلیپون

فلنج اسلیپان برای اتصال دو لوله به یکدیگر به کار می رود. سایز دهانه فلنج از قطر خارجی لوله بیشتر است؛ زیرا قرار است لوله به داخل آن برود. فلنج های اسلیپیون را "مخروطی" هم می نامند. این فلنج ها با بولت و پیچ به لوله وصل می شوند و به روش Fillet welding آن را جوشکاری می کنند.

ابعاد این محصول مانند فلنج گلودار از ½ تا 24 اینچ است. 

در جدول زیر، مشخصات ابعادی کلاس 150 و 300 این فلنج را بر اساس استاندارد ASME B16.5 مشاهده می کنید.

مشخصات فنی فلنج اسلیپون کلاس 150

سایز         قطر داخلی قطر بیرونی دایره پیچ  پیشانی برآمده پیشانی برآمده     H H1       قطر پیشانی برآمده  T1  پیشانی صاف تعداد سوراخ

1/2″ 0.88″ 3.50″ 2.38″ 1.38″ .063″ 1.19″ .62″ .38″ .56″ .62″         4

3/4″ 1.09″ 3.88″ 2.75″ 1.69″ .063″ 1.50″ .62″ .44″ .56″ .62″   4

1″ 1.36″ 4.25″ 3.12″ 2.00″ .063″ 1.94″ .69″ .50″ .63″ .62″         4

1-1/4″ 1.70″ 4.62″ 3.50″ 2.50″ .063″ 2.31″ .81″ .56″ .75″ .62″         4

1-1/2″ 1.97″ 5.00″ 3.88″ 2.88″ .063″ 2.56″ .88″ .62″ .82″ .62″         4

2″ 2.44″ 6.00″ 4.75″ 3.62″ .063″ 3.06″ 1.00″ .69″ .94″ .75″         4

2-1/2″ 2.94″ 7.00″ 5.50″ 4.12″ .063″ 3.56″ 1.12″ .82″ 1.06″ .75″         4

3″ 3.57″ 7.50″ 6.00″ 5.00″ .063″ 4.25″ 1.19″ .88″ 1.13″ .75″         4

3-1/2″ 4.07″ 8.50″ 7.00″ 5.50″ .063″ 4.81″ 1.25″ .88″ 1.19″ .75″         8

4″ 4.57″ 9.00″ 7.50″ 6.19″ .063″ 5.31″ 1.31″ .88″ 1.25″ .75″         8

5″ 5.66″ 10.00″ 8.50″ 7.31″ .063″ 6.44″ 1.44″ .88″ 1.38″ .88″         8

6″ 6.72″ 11.00″ 9.50″ 8.50″ .063″ 7.56″ 1.56″ .94″ 1.50″ .88″         8

8″ 8.72″ 13.50″ 11.75″ 10.62″ .063″ 9.69″ 1.75″ 1.06″ 1.69″ .88″   8

10″ 10.88″ 16.00″ 14.25″ 12.75″ .063″ 12.00″ 1.94″ 1.13″ 1.88″ 1.00″   12

12″ 12.88″ 19.00″ 17.00″ 15.00″ .063″ 14.38″ 2.19″ 1.19″ 2.13″ 1.00″   12

14″ 14.14″ 21.00″ 18.75″ 16.25″ .063″ 15.75″ 2.25″ 1.32″ 2.19″ 1.12″     12

16″ 16.16″ 23.50″ 21.25″ 18.50″ .063″ 18.00″ 2.50″ 1.38″ 2.44″ 1.12″     16

18″ 18.18″ 25.00″ 22.75″ 21.00″ .063″ 19.88″ 2.69″ 1.50″ 2.63″ 1.25″     16

20″ 20.20″ 27.50″ 25.00″ 23.00″ .063″ 22.00″ 2.88″ 1.63″ 2.83″ 1.25″       20

22″ 22.22″ 29.50″ 27.25″ 25.25″ .063″ 24.25″ 3.13″ 1.75″ 3.07″ 1.38″       20

24″ 24.25″ 32.00″ 29.50″ 27.25″ .063″ 26.12″ 3.25″ 1.82″ 3.19″ 1.38″       20

مشخصات فنی فلنج اسلیپون کلاس 300

سایز       قطر داخلی قطر بیرونی دایره پیچ  پیشانی برآمده پیشانی برآمده     H H1       قطر پیشانی برآمده  T1  پیشانی صاف تعداد سوراخ

1/2″ 0.88″ 3.75″ 2.62″ 1.38″ .063″ 1.50″ 0.88″ 0.50″ 0.82″ 0.62″ 4

3/4″ 1.09″ 4.62″ 3.25″ 1.69″ .063″ 1.88″ 1.00″ .056″ 0.94″ 0.75″ 4

1″ 1.36″ 4.88″ 3.50″ 2.00″ .063″ 2.12″ 1.06″ 0.63″ 1.00″ 0.75″ 4

1-1/4″ 1.70″ 5.25″ 3.88″ 2.50″ .063″ 2.50″ 1.06″ 0.69″ 1.00″ 0.75″ 4

1-1/2″ 1.95″ 6.12″ 4.50″ 2.88″ .063″ 2.75″ 1.19″ 0.75″ 1.13″ 0.88″ 4

2″ 2.44″ 6.50″ 5.00″ 3.62″ .063″ 3.31″ 1.31″ 0.82″ 1.25″ 0.75″ 8

2-1/2″ 2.94″ 7.50″ 5.88″ 4.12″ .063″ 3.94″ 1.50″ 0.94″ 1.44″ 0.88″ 8

3″ 3.57″ 8.25″ 6.62″ 5.00″ .063″ 4.62″ 1.69″ 1.06″ 1.63″ 0.88″ 8

3-1/2″ 4.07″ 9.00″ 7.25″ 5.50″ .063″ 5.25″ 1.75″ 1.13″ 1.69″ 0.88″ 8

4″ 4.57″ 10.00″ 7.88″ 6.19″ .063″ 5.75″ 1.88″ 1.19″ 1.82″ 0.88″ 8

5″ 5.66″ 11.00″ 9.25″ 7.31″ .063″ 7.00″ 2.00″ 1.32″ 1.94″ 0.88″ 8

3. فلنج روزه دار

این فلنج ها مانند پیچ رزوه دار هستند و برای اتصالات قوی تر استفاده می شوند. این فلنج ها هم در کلاس های 150 تا 2500 تولید می شوند. این فلنج در لوله کشی های با سایز پایین در فشارهای کم و زیاد کاربرد دارد مانند سیستم های لوله کشی آب. علاوه بر این، از این قطعه فلزی برای مناطقی که احتمال انفجار زیاد است استفاده می شود مانند ایستگاه های فشار گاز.

جدول مشخصات فلنج رزوه دار کلاس 150 بر اساس استاندارد ASME B16.5/47

سایز قطر داخلی قطر بیرونی دایره پیچ  پیشانی برآمده پیشانی برآمده     H H1       قطر پیشانی برآمده  T1  پیشانی صاف تعداد سوراخ

1/2″ 0.93″ 3.50″ 2.38″ 1.38″ .063″ 1.19″ .62″ .38″ .56″ .62″ 4

3/4″ 1.14″ 3.88″ 2.75″ 1.69″ .063″ 1.50″ .62″ .44″ .56″ .62″ 4

1″ 1.41″ 4.25″ 3.12″ 2.00″ .063″ 1.94″ .69″ .50″ .63″ .62″ 4

1-1/4″ 1.75″ 4.62″ 3.50″ 2.50″ .063″ 2.31″ .81″ .56″ .75″ .62″ 4

1-1/2″ 1.99″ 5.00″ 3.88″ 2.88″ .063″ 2.56″ .88″ .62″ .82″ .62″ 4

2″ 2.50″ 6.00″ 4.75″ 3.62″ .063″ 3.06″ 1.00″ .69″ .94″ .75″ 4

2-1/2″ 3.00″ 7.00″ 5.50″ 4.12″ .063″ 3.56″ 1.12″ .82″ 1.06″ .75″ 4

3″ 3.63″ 7.50″ 6.00″ 5.00″ .063″ 4.25″ 1.19″ .88″ 1.13″ .75″ 4

3-1/2″ 4.13″ 8.50″ 7.00″ 5.50″ .063″ 4.81″ 1.25″ .88″ 1.19″ .75″ 8

4″ 4.63″ 9.00″ 7.50″ 6.19″ .063″ 5.31″ 1.31″ .88″ 1.25″ .75″ 8

5″ 5.69″ 10.00″ 8.50″ 7.31″ .063″ 6.44″ 1.44″ .88″ 1.38″ .88″ 8

6″ 6.75″ 11.00″ 9.50″ 8.50″ .063″ 7.56″ 1.56″ .94″ 1.50″ .88″ 8

8″ 8.75″ 13.50″ 11.75″ 10.62″ .063″ 9.69″ 1.75″ 1.06″ 1.69″ .88″ 8

10″ 10.88″ 16.00″ 14.25″ 12.75″ .063″ 12.00″ 1.94″ 1.13″ 1.88″ 1.00″ 12

12″ 12.94″ 19.00″ 17.00″ 15.00″ .063″ 14.38″ 2.19″ 1.19″ 2.13″ 1.00″ 12

14″ 14.19″ 21.00″ 18.75″ 16.25″ .063″ 15.75″ 2.25″ 1.32″ 2.19″ 1.12″ 12

16″ 16.19″ 23.50″ 21.25″ 18.50″ .063″ 18.00″ 2.50″ 1.38″ 2.44″ 1.12″ 16

18″ 18.19″ 25.00″ 22.75″ 21.00″ .063″ 19.88″ 2.69″ 1.50″ 2.63″ 1.25″ 16

20″ 20.19″ 27.50″ 25.00″ 23.00″ .063″ 22.00″ 2.88″ 1.63″ 2.83″ 1.25″ 20

22″ 22.19″ 29.50″ 27.25″ 25.25″ .063″ 24.25″ 3.13″ 1.75″ 3.07″ 1.38″ 20

24″ 24.19″ 32.00″ 29.50″ 27.25″ .063″ 26.12″ 3.25″ 1.82″ 3.19″ 1.38″ 20

جدول مشخصات فلنج رزوه دار کلاس 300 

سایز قطر داخلی قطر بیرونی دایره پیچ  پیشانی برآمده پیشانی برآمده     H H1       قطر پیشانی برآمده  T1  پیشانی صاف تعداد سوراخ

1/2″ 0.93″ 3.75″ 2.62″ 1.38″ .063″ 1.50″ 0.88″ 0.50″ 0.82″ 0.62″ 4

3/4″ 1.14″ 4.62″ 3.25″ 1.69″ .063″ 1.88″ 1.00″ .056″ 0.94″ 0.75″ 4

1″ 1.41″ 4.88″ 3.50″ 2.00″ .063″ 2.12″ 1.06″ 0.63″ 1.00″ 0.75″ 4

1-1/4″ 1.75″ 5.25″ 3.88″ 2.50″ .063″ 2.50″ 1.06″ 0.69″ 1.00″ 0.75″ 4

1-1/2″ 1.99″ 6.12″ 4.50″ 2.88″ .063″ 2.75″ 1.19″ 0.75″ 1.13″ 0.88″ 4

2″ 2.50″ 6.50″ 5.00″ 3.62″ .063″ 3.31″ 1.31″ 0.82″ 1.25″ 0.75″ 8

2-1/2″ 3.00″ 7.50″ 5.88″ 4.12″ .063″ 3.94″ 1.50″ 0.94″ 1.44″ 0.88″ 8

3″ 3.63″ 8.25″ 6.62″ 5.00″ .063″ 4.62″ 1.69″ 1.06″ 1.63″ 0.88″ 8

3-1/2″ 4.13″ 9.00″ 7.25″ 5.50″ .063″ 5.25″ 1.75″ 1.13″ 1.69″ 0.88″ 8

4″ 4.63″ 10.00″ 7.88″ 6.19″ .063″ 5.75″ 1.88″ 1.19″ 1.82″ 0.88″ 8

5″ 5.69″ 11.00″ 9.25″ 7.31″ .063″ 7.00″ 2.00″ 1.32″ 1.94″ 0.88″ 8

6″ 6.75″ 12.50″ 10.62″ 8.50″ .063″ 8.12″ 2.06″ 1.38″ 2.00″ 0.88″ 12

8″ 8.75″ 15.00″ 13.00″ 10.62″ .063″ 10.25″ 2.44″ 1.56″ 2.38″ 1.00″ 12

10″ 10.88″ 17.50″ 15.25″ 12.75″ .063″ 12.62″ 2.62″ 1.82″ 2.56″ 1.12″ 16

12″ 12.94″ 20.50″ 17.75″ 15.00″ .063″ 14.75″ 2.88″ 1.94″ 2.82″ 1.25″ 16

14″ 14.19″ 23.00″ 20.25″ 16.25″ .063″ 16.75″ 3.00″ 2.06″ 2.94″ 1.25″ 20

16″ 16.19″ 25.50″ 22.50″ 18.50″ .063″ 19.00″ 3.25″ 2.19″ 3.19″ 1.38″ 20

18″ 18.19″ 28.00″ 24.75″ 21.00″ .063″ 21.00″ 3.50″ 2.32″ 3.44″ 1.38″ 24

20″ 20.19″ 30.50″ 27.00″ 23.00″ .063″ 23.12″ 3.75″ 2.44″ 3.69″ 1.38″ 24

22″ 22.19″ 33.00″ 29.25″ 25.25″ .063″ 25.25″ 4.00″ 2.57″ 3.94″ 1.63″ 24

24″ 24.19″ 36.00″ 32.00″ 27.25″ .063″ 27.62″ 4.19″ 2.69″ 4.13″ 1.62″ 24

4. فلنج ساکت ولد (Socket weld)

فلنج ساکت ولد یک سر آن برای اتصال انواع لوله های حساس با فشار بالا استفاده می شود. این فلنج ها یک محفظه دارند که لوله در آن قرار می گیرد و قابلیت جوشکاری از داخل و خارج را دارند. این فلنج ها برای سیستم های لوله کشی با فشار بالا کاربرد دارد و سیالات بسیار خورنده را نمی تواند انتقال دهد.

مقاومت استاتیکی آنها مثل فلنج های اسلیپون است ولی استحکام خستگی آنها زیاد است؛ زیرا به جای دو جوش گوشه (فیلت جوش)، یک جوش گوشه دارد. سایز فلنج های ساکت ولد مانند بقیه فلنج ها از ½ اینچ تا 24 اینچ است. در جدول زیر مشخصات فنی و کلاس 150 این قطعه فلزی را می بینید.

سایز قطر داخلی قطر بیرونی دایره پیچ  پیشانی برآمده پیشانی برآمده     H H1       قطر پیشانی برآمده  T1  پیشانی صاف تعداد سوراخ

1/2″ 0.93″ 3.50″ 2.38″ 1.38″ .063″ 1.19″ .62″ .38″ .56″ .62″ 4

3/4″ 1.14″ 3.88″ 2.75″ 1.69″ .063″ 1.50″ .62″ .44″ .56″ .62″ 4

1″ 1.41″ 4.25″ 3.12″ 2.00″ .063″ 1.94″ .69″ .50″ .63″ .62″ 4

1-1/4″ 1.75″ 4.62″ 3.50″ 2.50″ .063″ 2.31″ .81″ .56″ .75″ .62″ 4

1-1/2″ 1.99″ 5.00″ 3.88″ 2.88″ .063″ 2.56″ .88″ .62″ .82″ .62″ 4

2″ 2.50″ 6.00″ 4.75″ 3.62″ .063″ 3.06″ 1.00″ .69″ .94″ .75″ 4

2-1/2″ 3.00″ 7.00″ 5.50″ 4.12″ .063″ 3.56″ 1.12″ .82″ 1.06″ .75″ 4

3″ 3.63″ 7.50″ 6.00″ 5.00″ .063″ 4.25″ 1.19″ .88″ 1.13″ .75″ 4

3-1/2″ 4.13″ 8.50″ 7.00″ 5.50″ .063″ 4.81″ 1.25″ .88″ 1.19″ .75″ 8

4″ 4.63″ 9.00″ 7.50″ 6.19″ .063″ 5.31″ 1.31″ .88″ 1.25″ .75″ 8

5″ 5.69″ 10.00″ 8.50″ 7.31″ .063″ 6.44″ 1.44″ .88″ 1.38″ .88″ 8

6″ 6.75″ 11.00″ 9.50″ 8.50″ .063″ 7.56″ 1.56″ .94″ 1.50″ .88″ 8

8″ 8.75″ 13.50″ 11.75″ 10.62″ .063″ 9.69″ 1.75″ 1.06″ 1.69″ .88″ 8

10″ 10.88″ 16.00″ 14.25″ 12.75″ .063″ 12.00″ 1.94″ 1.13″ 1.88″ 1.00″ 12

12″ 12.94″ 19.00″ 17.00″ 15.00″ .063″ 14.38″ 2.19″ 1.19″ 2.13″ 1.00″ 12

14″ 14.19″ 21.00″ 18.75″ 16.25″ .063″ 15.75″ 2.25″ 1.32″ 2.19″ 1.12″ 12

16″ 16.19″ 23.50″ 21.25″ 18.50″ .063″ 18.00″ 2.50″ 1.38″ 2.44″ 1.12″ 16

18″ 18.19″ 25.00″ 22.75″ 21.00″ .063″ 19.88″ 2.69″ 1.50″ 2.63″ 1.25″ 16

20″ 20.19″ 27.50″ 25.00″ 23.00″ .063″ 22.00″ 2.88″ 1.63″ 2.83″ 1.25″ 20

22″ 22.19″ 29.50″ 27.25″ 25.25″ .063″ 24.25″ 3.13″ 1.75″ 3.07″ 1.38″ 20

24″ 24.19″ 32.00″ 29.50″ 27.25″ .063″ 26.12″ 3.25″ 1.82″ 3.19″ 1.38″ 20

5. فلنج لپ جوینت یا کف رینگ

این قطعات فلزی، پیشانی صافی دارند و یک ته کوب یا Stud end دارد که در انتهای آن نصب شده است. این محصول از نظر شکل شبیه فلنج اسلیپون هستند با این تفاوت که دهانه اصلی آن یک لبه گرد شده (Fillet) دارد تا به راحتی ته کوب داخل آن برود. در شکل زیر مثلا می بینید که ته کوب بوسیله این لبه های گرد شده، وارد فلنج می شود. 

استفاده از فلنج در کنار ته کوب باعث افزایش مقاومت سیستم های لوله کشی و کاهش هزینه های پروژه می شود. جنس این محصول می تواند از استیل، آلومینیوم، فولاد کربنی با گریدهای مختلف باشد. در ضمن، گرید فلنج می تواند پایین تر از گرید ته کوب باشد. این خود مزیتی حساب می شود به دو دلیل:

اول اینکه هزینه کل اتصالات خط لوله کشی را کمتر می کند.

دوم اینکه عملیات پیچ کاری را راحت تر می کند.

مشخصات فلنج لپ جوینت (بر اساس استاندارد ASME B16.5)

NPS ID OD BC H T1 T2 RA B N

1/2″ 0.88″ 3.50″ 2.38″ 1.19″ .44″ .62″ .12″ .62″ 4

3/4″ 1.09″ 3.88″ 2.75″ 1.50″ .50″ .62″ .12″ .62″ 4

1″ 1.36″ 4.25″ 3.12″ 1.94″ .56″ .69″ .12″ .62″ 4

1-1/4″ 1.70″ 4.62″ 3.50″ 2.31″ .62″ .81″ .19″ .62″ 4

1-1/2″ 1.97″ 5.00″ 3.88″ 2.56″ .69″ .88″ .25″ .62″ 4

2″ 2.44″ 6.00″ 4.75″ 3.06″ .75″ 1.00″ .31″ .75″ 4

2-1/2″ 2.94″ 7.00″ 5.50″ 3.56″ .88″ 1.12″ .31″ .75″ 4

3″ 3.57″ 7.50″ 6.00″ 4.25″ .94″ 1.19″ .38″ .75″ 4

3-1/2″ 4.07″ 8.50″ 7.00″ 4.81″ .94″ 1.25″ .38″ .75″ 8

4″ 4.57″ 9.00″ 7.50″ 5.31″ .94″ 1.31″ .44″ .75″ 8

5″ 5.66″ 10.00″ 8.50″ 6.44″ .94″ 1.44″ .44″ .88″ 8

6″ 6.72″ 11.00″ 9.50″ 7.56″ 1.00″ 1.56″ .50″ .88″ 8

8″ 8.72″ 13.50″ 11.75″ 9.69″ 1.12″ 1.75″ .50″ .88″ 8

10″ 10.88″ 16.00″ 14.25″ 12.00″ 1.19″ 1.94″ .50″ 1.00″ 12

12″ 12.88″ 19.00″ 17.00″ 14.38″ 1.25″ 2.19″ .50″ 1.00″ 12

14″ 14.14″ 21.00″ 18.75″ 15.75″ 1.38″ 3.12″ .50″ 1.12″ 12

16″ 16.16″ 23.50″ 21.25″ 18.00″ 1.44″ 3.44″ .50″ 1.12″ 16

18″ 18.18″ 25.00″ 22.75″ 19.88″ 1.56″ 3.81″ .50″ 1.25″ 16

20″ 20.20″ 27.50″ 25.00″ 22.00″ 1.69″ 4.06″ .50″ 1.25″ 20

22″ 22.22″ 29.50″ 27.25″ 24.25″ 1.81″ 4.25″ .50″ 1.38″ 20

24″ 24.25″ 32.00″ 29.50″ 26.12″ 1.88″ 4.38″ .50″ 1.38″ 20

6. فلنج کور

بر خلاف تمامی فلنج هایی که تا به حال توضیح دادیم، فلنج های کور دهانه وسطی ندارند، برای همین کور نامیده می شوند. بنابراین، برای بستن انتهای خطوط لوله استفاده می شود مانند شیر فلکه. فلنج کور در برابر تنش های مکانیکی و نیروهای پیچکاری تحمل کافی دارند. همچنین، این فلنج های کور لوله کشی را آسان تر می کنند.

فلنج کور هم در کلاس های 150 تا 2500 تولید می شود. این فلنج در 3 دسته RF، FF و RTJ قرار می گیرد و طبق استاندارد ASME B16.5 است.

جدول مشخصات فلنج کور کلاس 150

NPS OD BC R RF T T2 B No

1/2″ 3.50″ 2.38″ 1.38″ .063″ .44″ .38″ .62″ 4

3/4″ 3.88″ 2.75″ 1.69″ .063″ .50″ .44″ .62″ 4

1″ 4.25″ 3.12″ 2.00″ .063″ .56″ .50″ .62″ 4

1-1/4″ 4.62″ 3.50″ 2.50″ .063″ .62″ .56″ .62″ 4

1-1/2″ 5.00″ 3.88″ 2.88″ .063″ .68″ .62″ .62″ 4

2″ 6.00″ 4.75″ 3.62″ .063″ .75″ .69″ .75″ 4

2-1/2″ 7.00″ 5.50″ 4.12″ .063″ .88″ .82″ .75″ 4

3″ 7.50″ 6.00″ 5.00″ .063″ .94″ .88″ .75″ 4

3-1/2″ 8.50″ 7.00″ 5.50″ .063″ .94″ .88″ .75″ 8

4″ 9.00″ 7.50″ 6.19″ .063″ .94″ .88″ .75″ 8

5″ 10.00″ 8.50″ 7.31″ .063″ .94″ .88″ .88″ 8

6″ 11.00″ 9.50″ 8.50″ .063″ 1.00″ .94″ .88″ 8

8″ 13.50″ 11.75″ 10.62″ .063″ 1.12″ 1.06″ .88″ 8

10″ 16.00″ 14.25″ 12.75″ .063″ 1.19″ 1.13″ 1.00″ 12

12″ 19.00″ 17.00″ 15.00″ .063″ 1.25″ 1.19″ 1.00″ 12

14″ 21.00″ 18.75″ 16.25″ .063″ 1.38″ 1.32″ 1.12″ 12

16″ 23.50″ 21.25″ 18.50″ .063″ 1.44″ 1.38″ 1.12″ 16

18″ 25.00″ 22.75″ 21.00″ .063″ 1.56″ 1.50″ 1.25″ 16

20″ 27.50″ 25.00″ 23.00″ .063″ 1.69″ 1.63″ 1.25″ 20

22″ 29.50″ 27.25″ 25.25″ .063″ 1.81″ 1.75″ 1.38″ 20

24″ 32.00″ 29.50″ 27.25″ .063″ 1.88″ 1.82″ 1.38″ 20

جدول مشخصات فلنج کور کلاس 300

NPS OD BC R RF T T2 B No

1/2″ 3.75″ 2.62″ 1.38″ .063″ 0.56″ 0.50″ 0.62″ 4

3/4″ 4.62″ 3.25″ 1.69″ .063″ 0.62″ .056″ 0.75″ 4

1″ 4.88″ 3.50″ 2.00″ .063″ 0.69″ 0.63″ 0.75″ 4

1-1/4″ 5.25″ 3.88″ 2.50″ .063″ 0.75″ 0.69″ 0.75″ 4

1-1/2″ 6.12″ 4.50″ 2.88″ .063″ 0.81″ 0.75″ 0.88″ 4

2″ 6.50″ 5.00″ 3.62″ .063″ 0.88″ 0.82″ 0.75″ 8

2-1/2″ 7.50″ 5.88″ 4.12″ .063″ 1.00″ 0.94″ 0.88″ 8

3″ 8.25″ 6.62″ 5.00″ .063″ 1.12″ 1.06″ 0.88″ 8

3-1/2″ 9.00″ 7.25″ 5.50″ .063″ 1.19″ 1.13″ 0.88″ 8

4″ 10.00″ 7.88″ 6.19″ .063″ 1.25″ 1.19″ 0.88″ 8

5″ 11.00″ 9.25″ 7.31″ .063″ 1.38″ 1.32″ 0.88″ 8

6″ 12.50″ 10.62″ 8.50″ .063″ 1.44″ 1.38″ 0.88″ 12

8″ 15.00″ 13.00″ 10.62″ .063″ 1.62″ 1.56″ 1.00″ 12

10″ 17.50″ 15.25″ 12.75″ .063″ 1.88″ 1.82″ 1.12″ 16

12″ 20.50″ 17.75″ 15.00″ .063″ 2.00″ 1.94″ 1.25″ 16

14″ 23.00″ 20.25″ 16.25″ .063″ 2.12″ 2.06″ 1.25″ 20

16″ 25.50″ 22.50″ 18.50″ .063″ 2.25″ 2.19″ 1.38″ 20

18″ 28.00″ 24.75″ 21.00″ .063″ 2.38″ 2.32″ 1.38″ 24

20″ 30.50″ 27.00″ 23.00″ .063″ 2.50″ 2.44″ 1.38″ 24

22″ 33.00″ 29.25″ 25.25″ .063″ 2.63″ 2.57″ 1.63″ 24

24″ 36.00″ 32.00″ 27.25″ .063″ 2.75″ 2.69″ 1.62″ 24

7. نیپو فلنج

نیپو فلنج برای انشعاب زنی خطوط لوله با زاویه 90 درجه استفاده می شود. این محصول از فولاد فورج شده بدست آمده و مقاومت خوبی دارد. همچنین، این قطعه از فولاد ASTM 105 کربنی(برای فشار بالا)، ASTM 350 (مصارف فشار پایین)، ASTM A182 (گریدهای استیل مانند دوبلکس و سوپر دوبلکس) و آلیاژهای نیکلی تولید می شود. 

جدول ابعاد نیپو فلنج

8. فلنج های حلقه ای چرخان (Swivel flange)

فلنج های حلقه ای دارای سوراخ های بیشتری است و جای بیشتری برای پیچ  و اتصالات دارد. از این محصول برای نصب خطوط لوله با قطر زیاد، خطوط لوله زیر دریا و لوله کشی در آب های کم عمق و محیط های مشابه استفاده می شود. این فلنج ها برای صنایع نفت، گاز، هیدروکربن ها، آب، مواد شیمیایی و سایر سیالات مورد نیاز در پتروشیمی کاربرد دارد.

در مورد خطوط لوله با قطر بزرگ، لوله در یک انتها با یک فلنج گلودار  و یک فلنج چرخشی در انتهای دیگر نصب می شود. اپراتورهای خط با چرخاندن فلنج گردان روی لوله به سادگی می تواند سوراخ های پیچ را کاملا تراز کند.

استانداردهایی که برای این محصول به کار می رود شامل ASME/ANSI، DIN، BS، EN، ISO  هستند. البته رایج ترین استاندارد برای کاربردهای پتروشیمی ANSI/ASME B16.5 یا ASME B16.47 هستند.

9. فلنج  کاهنده

فلنج های کاهنده برای کاهش قطر لوله به کار می رود. این قطعه فلزی دو صفحه یا دیسک دارد که روی دو سر آن نصب شده است. دهانه لوله اصلی این توانایی را دارد که بتواند سیالات را از لوله های با سایز کوچکتر به بالاتر انتقال دهد. در صورتیکه جهت جریان سیال برعکس شود، ممکن است در جریان آب یا گاز تلاطم ایجاد شود.

همانطور که در شکل زیر نشان می بینید، فلنج کاهنده به طور کلی از 3 قسمت ساخته شده است: 1- پیشانی ، 2i - ضخامت 3 - توپی فلنج. سایزهای این فلنج از ¾ اینچ شروع می شود و تا 16 اینچ ادامه دارد. 

یک نوع دیگر از فلنج کاهنده وجود دارد که روزه دار است و برای لوله های با اندازه های مختلف با فشار بالا استفاده می شود. قطر اسمس آن از ½ تا 300 اینچ هم می رود.

جدول ابعاد و مشخصات فلنج کاهنده ساده

جدول ابعاد فلنج کاهنده رزوه دار کلاس 150

کلام آخر

فلنج از اتصالات مهم فلزی هستند که برای انشعابات انواع سیستم های لوله کشی آب، گاز و نفت کاربرد دارند. برخی از آنها کاهنده هستند و برخی از آنها برای اتصال لوله ها به یکدیگر کاربرد دارند و سایزهای آنها معمولا از ½ تا 24 اینچ است. جنس این فلنج ها اکثرا از فولاد کربنی است ولی نوع استیل آن هم وجود دارد ولی بیشتر برای لوله های با فشار پایین استفاده می شود.