بررسی تفاوت ورق سیاه و ورق روغنی از جنبه های مختلف
تاریخ به روز رسانی: ۲۳ بهمن ۱۴۰۳
نویسنده: تیم محتوای مدیران آهن
ورق سیاه و ورق روغنی جز متداول ترین محصولات فولادی بازار آهن محسوب می شوند. شناسایی تفاوت ورق سیاه با ورق روغنی در حوزه های مختلف، مسئله بسیار مهمی برای مصرف‌کنندگان و خریداران این دو نوع ورق به شمار می‌رود. ورق سیاه تحت فرآیند نورد گرم و ورق روغنی با استفاده از فرآیند نورد سرد تولید می‌شود. آگاهی از تفاوت های این دو ورق پیش از خرید، از اهمیت بسیاری برای مصرف‌کنندگان این مقاطع فولادی برخوردار است. سطح خارجی ورق سیاه در اثر وجود اکسیداسیون و زنگ زدگی به حالت مات درآمده و همانند ورق روغنی و ورق گالوانیزه براق نیست. لذا، قیمت ورق روغنی به دلیل انجام فرآیندهای بیشتر در تولید آن، از قیمت ورق سیاه بیشتر است. در این مقاله قصد داریم به بررسی تفاوت ورق سیاه و ورق روغنی از لحاظ جنس، متریال، کیفیت و قیمت بپردازیم.
اگر بخواهیم این دو نوع ورق فولادی را از لحاظ کیفیت با یکدیگر مقایسه کنیم باید بگوییم ورق سیاه دارای سطحی نسبتا خشن است، اما ورق روغنی از سطحی صاف و باکیفیت برخوردار است. همانطور که می‌دانید در تولید میلگرد، میلگردهایی که از طریق نورد سرد تولید می‌شوند، میزان سختی بالاتری دارند و میلگردهایی که با نورد گرم تولید می‌شوند، دارای سختی پایین‌تری هستند. این ارتباط در تولید ورق، معکوس است. میزان کربن در ورق سیاه بیشتر از ورق روغنی است. ورق سرد یا روغنی به دلیل فرآیند آنیلینگ که در تولید آن انجام می‌شود، بافتی نرم‌تر دارد. در نتیجه، کیفیت ورق سیاه در مقایسه با ورق روغنی بیشتر است. در ادامه به بررسی تفاوت ورق سیاه و ورق روغنی از جنبه های مختلف می پردازیم. با مدیران آهن همراه باشید.
تفاوت ورق سیاه و ورق روغنی از لحاظ سایز
ورق سیاه، تلرانس ابعادی زیادی دارد. از ضخامت 2 میلی‌متر تا 15 میلی‌متر برای حالت رول و از ضخامت 16 میلی‌متر به بالا، برای تولید فابریک (ورق برش خورده در کارخانه) استفاده می‌شود. این در حالی است که ورق روغنی دامنه ضخامتی 0.3 تا 3 میلی‌متر را پوشش می‌دهد. عرض ورق روغنی 1 و 1.25 متر و ورق سیاه 1، 1.25، 1.5 و 2 متر است.
تفاوت ورق سیاه با ورق روغنی از لحاظ قیمت
قیمت ورق‌هایی که از طریق فرآیند نورد سرد تولید می‌شوند، مانند ورق روغنی و ورق گالوانیزه به علت اینکه فرآیند تولید آن‌ها نسبت به ورق سیاه، پیچیده تر است، گران تر هستند. شما عزیزان می توانید با مراجعه به سایت مدیران آهن از قیمت ورق سیاه و قیمت ورق روغنی مطلع شوید.
قیمت ورق سیاه در کارخانه‌های مختلف اعم از ورق سیاه فولاد مبارکه، ورق سیاه کاویان، ورق سیاه اکسین، ورق سیاه قطعات، ورق سیاه گیلان و ورق سیاه سبا با یکدیگر متفاوت است. قیمت ورق روغنی کارخانه‌های مختلف نیز مانند ورق روغنی فولاد مبارکه، ورق روغنی فولاد غرب و ورق روغنی هفت الماس نیز با یکدیگر متفاوت هستند.
پیشنهاد مطالعه: تفاوت قیمت ورق سیاه و روغنی
تفاوت ورق سیاه و ورق روغنی در مزایا
ورق گرم در مقایسه با ورق سرد، انعطاف‌پذیری بیشتری دارد و همین امر موجب شده تا ورق سیاه، قابلیت فرم‌دهی بالایی داشته باشد، اما ورق روغنی دارای ابعادی دقیق‌تر از ورق سیاه است. در حقیقت می‌توان گفت تولید با روش نورد سرد سبب تولید ابعاد نهایی دقیق‌تری در ورق یا هر یک از محصولات فولادی می‌شود.
مزایای ورق سیاه کدامند؟
از مهم ترین مزایای ورق سیاه می‌توان به انعطاف‌پذیری آن اشاره کرد. این ورق به دلیل برخورداری از این خاصیت، معمولا کاربرد فراوانی در صنعت دارد. تفاوت ورق سیاه و ورق روغنی در قیمت به این صورت است که قیمت ورق سیاه در مقایسه با قیمت ورق روغنی به صرفه‌تر و فرآیند تولید و برشکاری آن در بازه زمانی سریع‌تری انجام می‌شود.
معایب ورق سیاه کدامند؟
مهمترین نکته که از دید بسیاری از صنعت‌گران مهم است، عدم صیقلی بودن سطح ورق سیاه است که یک عیب بزرگ محسوب می‌شود. ورق سیاه به دلیل تولید تحت فرآیند نورد گرم، نسبت به ورق‌های تولید شده از نورد سرد، استحکام کمتری دارد و در نتیجه ماندگاری آن چندان مطلوب نیست و زنگ‌زدگی در آن زیاد است. سطح ورق سیاه، خشن و زبر است، بنابراین در برخورد با دست یا سطح بدن، موجب آسیب می‌گردد.
پیشنهاد مطالعه: مشخصات ورق سیاه
مزایای ورق روغنی در صنعت
ظاهر ورق روغنی، زیبا و شفاف است، به همین منظور در بسیاری از قسمت‌های سطحی تولید قطعات از ورق روغنی استفاده می‌شود. در زیر به برخی از مزایای ورق روغنی اشاره خواهیم کرد:
- ورق روغنی دارای مقاومتی بالا در برابر فشار و آسیب زیاد است.
- مقاوم در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی است.
- ورق روغنی در سایز و ابعاد مختلف تولید می‌شود.
معایب ورق روغنی در صنعت
قیمت ورق روغنی بسیار بالا و این مهمترین مشکل این نوع ورق است. با توجه به اینکه سطح ورق روغنی بسیار صاف است، انجام عملیات روی این نوع ورق اعم از برش یا فرم‌دهی، اندکی سخت است و زمان زیادی می‌طلبد.
پیشنهاد مطالعه: مشخصات ورق روغنی
تفاوت ورق سیاه و ورق روغنی در ظاهر
ورق سیاه در مقایسه با ورق روغنی ظاهر جالبی ندارد و فقط در مواردی که استحکام، کیفیت و ویژگی مکانیکی محصول مهم است، مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما ورق روغنی در مواردی که شکل ورق حائز اهمیت باشد، مناسب است.
تفاوت ورق سیاه و ورق روغنی در فرآیند تولید
در این بخش از مقاله قصد داریم به بررسی تفاوت این دو نوع ورق فولادی از لحاظ فرایند تولید بپردازیم.
خط تولید ورق سیاه
در خط تولید ورق سیاه، ابتدا شمش فولادی با آنالیز شیمیایی متناسب با محصول نهایی از کوره‌ها به سمت خط تولید حرکت می‌نماید. در گام بعدی، اکسیدی ضخیم که بروی تختال تشکیل شده، زدوده می‌شود و اسلب را توسط دستگاه پرس تا ضخامت و عرض مشخص فشرده می‌کنند. این مرحله، را سایزینگ اسلب می‌نامند. بعد از اینکه تختال، نازک شد، به صورت کویل پیچیده می‌شود. سپس کلاف باز شده و ابتدا و انتهای آن توسط گیوتین جداسازی می‌شود. بعد از مرحله خنک‌سازی، ورق‌های تولید شده به صورت رول جمع و سرانجام بسته‌بندی می‌شوند. در نهایت، نام برند یا نام کارخانه تولیدکننده و اطلاعات ورق روی آن چاپ می‌شود.
خط تولید ورق روغنی
پس از عملیات نورد گرم در تولید ورق سیاه، فرآیند نورد سرد آغاز می‌شود. در این عملیات، ابتدا اسیدشویی ورق سیاه صورت می‌گیرد تا سطح ورق از هر گونه اسید زدوده شود. سپس کریستال‌های شکل‌دهنده فولاد به حالت دفرمه تغییرشکل می‌یابند. کاهش ضخامت با افزایش سختی محصول بوده و فرم‌دهی ورق را مشکل می‌کند. در این مرحله، پروسه آنیل کردن آغاز می‌شود. پروسه آنیل، شامل یک مرحله گرمادهی است که نتیجه آن، افزایش انعطاف‌پذیری ورق خواهد بود.
تفاوت ورق سیاه و ورق روغنی در کاربرد
ورق سرد برای تولید مبلمان فلزی، صنعت خودروسازی، لوازم خانگی و تولید محصولات فولادی دیگر نظیر لوله، پروفیل و غیره استفاده می‌شود. در مقابل، ورق سیاه یا ورق گرم برای تولید گاردریل، تجهیزات ترافیکی، کشتی سازی، تجهیزاتی دریایی، ساخت تانک و مخازن ذخیره سازی مشتقات نفتی، ساخت سوله، تولید مقاطعی نظیر نبشی، ناودانی و غیره کاربرد دارد.
تفاوت ششم: آنالیز شیمیایی و خواص فیزیکی
به طور کلی ورق های روغنی و سیاه در گریدهای مختلفی تولید می شوند. به عنوان نمونه سه گرید متداول ورق سیاه بر اساس استاندارد DIN 17100 گریدهای ST 37-2، ST 44-2 و ST 52-3 هستند. ورق سرد نیز در سه گرید ST 12، ST 13 و ST 14 بر اساس استاندارد DIN 1623 تولید می شود.
آنالیز شیمیایی و مشخصات ورق سرد
در جداول زیر می تواند ترکیب شیمیایی و خواص مکانیکی ورق سرد را بر اساس استاندارد DIN مشاهده کنید.
|
ورق سرد طبق استاندارد DIN 1623 |
||||||
|
ترکیب شیمایی |
سختی |
درصد افزایش طول EL% |
استحکام کششی نهائی Max (Mpa) |
استحکام تسلیم Max (Mpa) |
گرید |
|
|
N |
C |
|||||
|
0.007 |
0.1 |
65 |
28 |
270 to 410 |
280 |
ST 12 |
|
0.007 |
0.1 |
57 |
32 |
270 to 370 |
250 |
ST 13 |
|
- |
0.08 |
50 |
36 |
270 to 350 |
220 |
ST 14 |
آنالیز شیمیایی و مشخصات ورق گرم
در جداول زیر می تواند ترکیب شیمیایی و خواص مکانیکی ورق سرد را بر اساس استاندارد DIN مشاهده کنید.
|
ورق گرم طبق استاندارد DIN 17100 |
||||||
|
ترکیب شیمایی |
درصد افزایش طول EL% |
استحکام کششی نهائی Max (Mpa) |
استحکام تسلیم Max (Mpa) |
گرید |
||
|
P |
Si |
C |
||||
|
0.5 |
0.5 |
0.17 |
12-16 |
360-510 |
235 |
ST 37-2 |
|
0.4 |
0.4 |
0.2 |
14-22 |
430-510 |
275 |
ST 44-2 |
|
0.4 |
0.4 |
0.2 |
14-22 |
510-680 |
355 |
ST 52-3 |
همانطور که در جدول فوق مشاهده می کنید مقدار کربن موجود در ورق سیاه از ورق روغنی بیشتر است که همین مساله باعث افزایش استحکام آن می شود ولی از طرفی انعطاف آن را کاهش می دهد. درصد افزایش طول ورق سرد بیشتر است که باعث می شود فرم پذیری بهتری نسبت به ورق سیاه داشته باشد.
استحکام کششی نهائی و استحکام تسلیم ورق سیاه در مقایسه با ورق روغنی به طور متوسط بالاتر است.
تولیدکنندگان ورق سیاه و ورق روغنی در ایران
از جمله برترین کارخانه‌های تولیدکننده ورق سیاه و روغنی در ایران می‌توان به کارخانه‌های زیر اشاره کرد:
- شرکت فولاد مبارکه اصفهان
- کارخانه فولاد اکسین خوزستان
- مجتمع فولاد گیلان
- شرکت ورق خودرو شهرکرد
- شرکت صنایع هفت الماس
- شرکت فولاد امیرکبیر کاشان
- کارخانه تاراز چهارمحال و بختیاری
خرید مستقیم ورق از کارخانه چه شرایطی دارد؟
برای بسیاری از افراد این سؤال مطرح است که آیا می‌توان ورق را به طور مستقیم از کارخانه خریداری کرد یا خیر؟ برای پاسخ به این سؤال باید گفت، تولیدکنندگان برتر ورق فولادی همانند کارخانه فولاد مبارکه اصفهان، فولاد اکسین و فولاد کاویان شرایط متفاوتی را برای فروش محصولات خود دارند. برخی از این کارخانه‌های تولیدکننده، همانند فولاد مبارکه امکان فروش مستقیم را برای خریداران فراهم آورده‌اند ولی این قابلیت برای مشتریان تولیدکننده‌هایی همانند فولاد کاویان وجود ندارد. برای اطلاعات بیشتر این نکته را راجب به خرید از کارخانه اکسین بدانید که مشتری باید توانایی خرید اسلب و مقدار تناژ سالیانه حدود 1000 تن داشته باشد. در غیر اینصورت، مشتری نمی‌تواند به طور مستقیم از کارخانه خرید کند.
کلام آخر: ورق سیاه و ورق روغنی چه تفاوت های دارند
در این مقاله با تفاوت ورق سیاه و ورق روغنی در حوزه‌های مختلف به طور مفصل آشنا شدید. در ادامه به معرفی تولیدکنندگان ورق سیاه و ورق روغنی پرداختیم. به طور کلی، دریافتیم که تفاوت این دو نوع ورق فولادی از لحاظ قیمت به این صورت است که قیمت ورق روغنی به دلیل نحوه تولید آن از قیمت ورق سیاه، بالاتر است. شرکت مدیران آهن زاینده رود، از تامین کنندگان و عرضه‌کنندگان ورق روغنی و سیاه با بهترین قیمت بازار است. علاوه بر این، همه روزه قیمت انواع ورق سیاه و ورق روغنی را در این سایت پس از اعلام کارخانه منتشر می‌شود. شما عزیزان می‌توانید جهت دریافت مشاوره رایگان، خرید و استعلام قیمت انواع ورق فولادی، همه‌روزه به سایت مدیران آهن مراجعه کنید و یا با شماره تلفن 03134155 با کارشناسان ما در تماس باشید.