مشخصات فولاد ASTM A105

فولاد ASTM A105 متداول ترین گرید فولاد کربنی ست که برای ساخت اجزای لوله کشی مانند فلنج و فیتینگ لوله های قطر کوچک به کار برده می شود. این نوع فولاد کربنی برای کار در سیستم های با دمای محیط و دمای بالا مناسب است.

فولاد A105

برخی از تجهیزاتی که با فولاد A105 ساخته می شود عبارت است از:

• فلنج ها
• بدنه ی ولوها
• فیتینگ ها مانند زانویی، کوپلینگ و ...
• اجزای لوله های تحت فشار مانند نازل ها، گلویی نازل و ...
• براساس طراحی خریدار

تصویر شماره ۱ - تجهیزات ساخته شده با A105

البته محدودیتهایی نیز برای این استاندارد وجود دارد. وزن فورجینگ ساخته شده با ماده A105 نباید از ۴۵۴۰ کیلوگرم بیشتر شود. برای وزن های بیشتر از ۴۵۴۰ کیلوگرم باید از ASTM A266 استفاده کرد.

آنچه در این مقاله مطالعه خواهید کرد:

• مشخصات ASTM A105
• اجزای شیمیایی ASTM A105
• ویژگی های مکانیکی فولاد ASTM A105

مشخصات ASTM A105

برای عملیات فورجینگ تنها از فولاد کربنی آرام یا کشته شده استفاده می شود. این نوع فولاد می تواند به شکل شمش یا میله باشد.

میله ها سپس به طول مورد نیاز برش داده می شوند. 

در تصویر زیر برخی از محصولاتی که به وسیله ی فولاد A105 ساخته شده است را می توانید ملاحظه کنید. محصولاتی مانند زانویی، فیتینگ، گلویی نازل و ... که در صنایع مختلف مانند صنعت نفت و گاز، پتروشیمی، سایت های قدرت و غیره به کار برده می شود.

تصویر شماره 2 - تجهیزات ساخته شده با A105

عملیات حرارتی برای بیشتر محصولات ساخته شده با ASTM A105 به جز موارد زیر به کار برده می شود:

• فلنج های کلاس ۱۵۰ و کلاس ۳۰۰
• اجزای لوله کشی NPS4 و کمتر با فشار کلاس ۳۰۰ یا کمتر

عملیات حرارتی زیر نیز می تواند انجام شود

• آنیلینگ: 

در آنیلینگ ماده باید به صورت یکنواخت گرم شده و به دمایی بالاتر از دامنه ی استحاله (Transformation Range) سپس برای مدت مشخصی در این دما باقی بماند و بعد به آهستگی سرد شده تا به دمای کمتر از دامنه ی استحاله برسد. 

• نرمال سازی:

ماده به صورت یکتواخت تا بیشتر از دامنه ی استحاله گرم شده و سپس در دمای اتاق و در هوا سرد می شود. 

• نرمال سازی و تمپرینگ:
• کوئنچینگ و تمپرینگ:

در این روش ماده ابتدا کاملا آستنیته شده و پس از آن فورا در یک میدوم مایع سرد می شود. فیتینگ ها دوباره تا حداقل دمای 590 درجه سانتیگراد گرم شده و در هوا سرد می شوند. 

اجزای شیمیایی ASTM A105

درصد عناصر موجود در فولاد A105 در جدول زیر آورده شده است.

• مجموع مقدار مس، نیکل، کروم، مولیبدیوم و وانادیوم نباید از 1 درصد بیشتر شود.
• مجموع مقدار کروم و مولیبدیوم نباید از 0.32 درصد بیشتر شود.

ویژگی های مکانیکی فولاد ASTM A105

برای سنجش میزان استحکام و چکش خواری ماده، تست تنش و سختی بر روی نمونه هایی که در طول عملیات حرارتی از محصول نهایی جدا شده اند اجرا می شود. 

مقدار قابل قبول نتایج تست های مکانیکی به صورت زیر می باشد.