کاشت میلگرد چیست؟ استانداردهای کاشت میلگرد

کاشت میلگرد به عملیات سوراخ کردن بتن و قرار دادن میلگرد درون آن گفته می‌شود.  در واقع از کاشت میلگرد همچون آرماتوربندی و بتن‌ریزی جهت تقویت بتن، اصلاح ابعادی و یا افزودن عضو جدید به سازه بتنی موجود استفاده می‌شود. این فرآیند در کلیه مقاطع بتنی با ضخامت‌های مختلف قابل اجرا است. در این مقاله قصد داریم به بررسی استاندارد کاشت میلگرد بپردازیم. با ما همراه باشید.

مقدمه ای بر ضوابط و استاندارد کاشت میلگرد

همانطور که اشاره کردیم، فرآیند کاشت میلگرد در کلیه مقاطع بتنی با ضخامت‌های مختلف قابل اجرا است. به عنوان مثال، اگر در باربری بخشی از سازه، ضعفی وجود داشته باشد که نیاز به تقویت موضعی آن باشد، در اکثر مواقع، امکان تخریب و بازسازی وجود ندارد، از همین رو با کاشت میلگرد و افزودن بخش جدید به آن، می‌توان ظرفیت باربری را به میزان قابل توجهی افزایش داد.

کاربرد کاشت میلگرد در بتن چیست؟

کاشت میلگرد در بتن از کاربردهای مختلفی برخوردار است. در زیر به برخی از کاربردهای کاشت میلگرد در بتن می‌پردازیم:

• تقویت ستون‌ها در سازه‌های بتنی و فونداسیون
• نصب صفحات فلزی به منظور اجرای نما در سازه
• مقاوم‌سازی ساختمان به روش ژاکت بتنی Jacketing
• اتصال تجهیزات تاسیسات ساختمان به ستون و سقف‌ها (مانند کانال‌های هوا و داکت‌های برق)
• نصب صفحات اتصال به منظور ساخت تیر یا ستون جدید
• اضافه نمودن بخش‌های جدید مانند سقف، دیوار برشی، تیر و ستون به سازه‌های اجرا شده

مراحل کاشت میلگرد در بتن

کاشت میلگرد در بتن طی مراحلی مختلفی اجرا می‌شود. در زیر به مراحل کاشت میلگرد در بتن اشاره خواهیم کرد:

• سوراخکاری بتن به وسیله دریل یا دستگاه مغزه‌گیر
• پاکسازی سوراخ بتن با دمنده هوا
• پاکسازی جداره‌ها با فرچه
• تکرار پاکسازی جداره و دمیدن هوا
• تزریق چسب و نگهدارنده درون سوراخ
• نصب میلگرد در بتن
• صبوری جهت چسبیدن میلگرد با توجه به نوع میلگرد

دستگاه مغزه‌گیر، دستگاهی است که بتن را برش می‌دهد و قسمتی که قرار است میلگرد در آن قرار بگیرید را به صورت یک استوانه تو خالی از درون بتن خارج می‌سازد.

استانداردهای کاشت میلگرد کدامند؟

به منظور در نظر گرفتن استاندارد کاشت میلگرد در ستون، فونداسیون و بتن، لازم است نکاتی را مدنظر قرار دهیم. در ادامه به ضوابط کاشت میلگرد خواهیم پرداخت. قبل از اجرای کاشت میلگرد بهتر است محدودیت های موجود در پروژه را بررسی کرد تا از بروز وقفه و اشتباهات اجرایی جلوگیری شود. پارامترهای اصلی برای کاشت استاندارد باید مورد بررسی قرار بگیرید:

• تطبیق مقاومت سازه موجود با محاسبات
• روش های حفاری مورد نیاز
• جهت اتصال سازه (سر بالا، افقی و عمودی)
• دمای محیط و بتن هنگام کاشت
• نوع و شرایط بتن (ترک خورده، کربنیزه)
• محدودیت های دسترسی و هندسی
• تعیین محل قرارگیری میلگرد در بتن مسلح

کاشت میلگرد در ستون

کاشت میلگرد در ستون می‌تواند به منظور امتداد ستون در سازه موجود، اتصال تیر بتنی به ستون، کاشت میلگرد در ستون جهت اجرای شمشیری راه پله، اتصال المان جدید سازه‌ای به ستون و یا دسترسی به اهداف دیگر صورت بگیرد.

عوامل تاثیرگذار در کاشت میلگرد می‌‍توان به حداقل فاصله موجود بین میلگردها و موقعیت قرارگیری تمام میلگردها داخل خاموت و حفظ کاور بتن و یا پوشش بتنی اشاره نمود. کاشت میلگرد در ستون به علت محدودیت فضای کاشت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است زیرا در صورت بروز هرگونه خطای اجرایی می‌توان عملکرد سازه‌ای ستون موجود را تحت تاثیر قرار دهد.

کاشت میلگرد در فونداسیون

کاشت میلگرد در فونداسیون به منظور یکپارچه سازی فونداسیون های موجود، افزایش ارتفاع فونداسیون به جهت باربری هرچه بهتر و یا اصلاح ابعادی فونداسیون از یک و یا چند وجه و یا موارد دیگر از این دسته انجام بپذیرد.

بهترین روش سوراخکاری برای کاشت میلگرد در فونداسیون استفاده از سیستم دریلینگ می باشد، استفاده از سیستم کرگیری به دلیل برش آرماتورهای مدفون در مقطع توصیه نمی گردد، زیرا این فرآیند می تواند خساراتی را به لحاظ باربری و ایمنی برای پروژه بوجود آورد.

قبل از هر اقدامی جهت کاشت میلگرد در فونداسیون باید با توجه به نوع باربری و در نظر گرفتن تمام محدودیت ها مربوط به کاشت میلگرد، سایز میلگرد مورد نظر برای کاشت میلگرد در فونداسیون مشخص شود، سپس عمق کاشت میلگرد نیز محاسبه شده و فرآیند اجرا صورت می پذیرد.

کاشت میلگرد در بتن

کاشت میلگرد در بتن به منظور ایجاد ارتباطی پیوسته بین عناصر بتنی جدید با سازه موجود استفاده می شود که هم برای مقاوم‌سازی سازه ها و هم برای توسعه سازه های قدیمی کاربرد دارد و شامل طیف گسترده از پروژه های ساختمانی می باشد. نحوه کاشت میلگرد در بتن شامل مراحل سوراخکاری، تمیزکاری، تزریق چسب و نصب میلگرد است. در بسیاری از نمونه ها  پیوند بین اجزای کاشت میلگرد در بتن سخت شده، و از میلگرد موجود در بتن مسلح بیشتر است و این کاملا به کیفیت اجرا و کیفیت چسب کاشت بستگی دارد. در عناصر سازه ای همچون دال، ستون و دیوار به طور کلی ترجیح داده می شود که کاشت میلگردهای جدید داخل آرماتور بندی بتن مسلح انجام شود تا از خرد شدن بتن و برخورد با آرماتورها جلوگیری شود و هم از وجود پوشش بتنی کافی اطمینان حاصل شود.

محاسبات کاشت میلگرد

برای محاسبات کاشت میلگرد مواردی همچون، قطر میلگرد، تعداد میلگرد، فاصله کاشت هر میلگرد، عمق سوراخ و مقدار چسب مورد نیاز می باشد. برخی برند ها همچون هیلتی، اقدام به انتشار جداولی برای تعیین عمق کاشت و سایر میلگرد کرده اند که در صورت استفاده از محصولات آن برند، برای شرایط معمول، قابل اتکا هستند. به عنوان مثال برند هیلتی، مشخص کرده در صورت استفاده از چسب یا انکر شیمیایی Hilti HIT-RE 100 برای کاشت میلگرد سایز 14، باید سایز سوراخ ایجاد شده 18 میلی‌متر، عمق سوراخ 125 میلی‌متر و حجم چسب مصرفی 25 میلی لیتر باشد.

قطر میلگرد و عمق کاشت میلگرد در بتن را می‌توانید در جدول زیر مشاهده کنید:

دریل کاری بتن برای ایجاد سوراخ و کاشت میلگرد

دریل کاری بتن برای ایجاد سوراخ موردنیاز به 2 روش متداول انجام می‌گردد:

• دریل چکشی (برای بتن خشک و یا مرطوب)

معمول ترین انتخاب سوارخ در بتن با استفاده دریل چکشی می باشد. سوراخ حفره شده توسط دریل چکشی دیواره غیر یکنواخت دارد و سطح پیوند چسب و میلگرد را بالا می برد. برای حفره های عمیق و مسیر عبور آرماتورهای قدیمی استفاده از دریل چکشی مناسب نمی باشد.

• کرگیری

هنگام کاشت میلگرد در بتن اگر آرماتورهای موجود در بتن مانع باشند و امکان تغییر مسیر سوراخکاری نباشد باید از روش کرگیری و قطع آرماتوئر استفاده کرد که این روش حتما باید تحت نظر کارشناس و بازنگری مجدد محاسبات اجرا شود.

انتخاب نوع چسب کاشت میلگرد

سیستم های ترزیق چسب معمولا برای ثابت نگه داشتن آرماتور و بولت در بتن استفاده می شود. محصولات زودگیر عموما برای میلگردهایی تا قطر 25 میلی‌متر و عمق سوراخ تا 1.5 متر، با توجه به دمای محیط استفاده می شود. برای میلگردهای قطر بالاتر و عمق سوراخ بیشتر از چسب کاشت دیرگیر استفاده می شود.

نوع چسب انتخابی باید کاملا در هماهنگی با محاسبات سازه ای و محدودیت های محل اجرای پروژه باشد. به عنوان مثال انتخاب خمیر کاشت زودگیر برای کاشت میلگرد با عمق زیاد مناسب نبوده و قبل از اینکه میلگرد به انتهای سوراخ برخورد کند گرفتن چسب آغاز شده و واکسن گرمازایی پلیمر دما را بالاتر می برد و شرایط پیچیده ایجاد می کند که چسب کاشت به استحکام مورد نظر نمی رسد.

آیین نامه و استاندارد کاشت میلگرد در بتن

به منظور اجرای صحیح پروژه‌ی در یک سازه، نیاز به محاسبات مهندسی دقیق و بدست آرودن پارامترهایی همچون عمق سوراخ، اندازه گیری میلگرد، چسب مصرفی و ... است. از این رو برای استاندارد سازی فرآیند کاشت و جلوگیری از بروز خطای محاسباتی، آیین نامه ای وجود دارد که در آن شرایط و ضوابط کاشت میلگرد اشاره شده است.

آیین نامه بتن ایران به صورت مختصر "آبا" نامیده می شود. این آیین نامه ضوابطی را مشخص کرده که رعایت کامل مفاد آن از طرف مهندسان ساختمان و پیمانکاران، الزامی است.

برخی از مفاد آیین نامه کاشت میلگرد

بعضی از مفاد آیین نامه:

• حداقل تغییر شکل میلگرد انتخاب شده برای کاشت، نسبت به حالت اولیه در زمان گسیختگی میلگرد، باید از 8% بیشتر باشد.
• جهت ایجاد فضای مورد نیاز بین میلگردهای کاشت شده و درگیری بهتر آرماتور با چسب کاشت، حداقل فاصله کاشته شده نباید از 5 برابر قطر میلگرد کمتر باشد.
• حداقل تعداد میلگردهای کاشته شده در اعضای فشاری برای میلگردهای داخل خاموت مستطیلی، برابر 4 عدد است.
• برای جلوگیری از نفوذ رطوبت و یون های مهاجم به میلگرد و چسب تزریق شده، باید پوششی از نگ دانه های بتن، به عنوان محافظ وجود داشته باشد که به آن، پوشش بتنی یا کاور گفته می شود.
• در صورتی که هدف از کاشت میلگرد، ادامه دادن مقطع ستون باشد، نسبت سطح مقطع میلگردهای کاشته شده به سطح مقطع ستون موجود، باید بین 0.8 تا 0 درصد باشد.

کلام آخر 

در این مقاله به بررسی استاندارد کاشت میلگرد پرداختیم. در ادامه مراحل کاشت میلگرد در بتن، نحوه کاشت و محاسبات کاشت میلگرد را بررسی کردیم. شما عزیزان می‌توانید قیمت روز انواع میلگرد را از طریق ارتباط با کارشناسان مدیران آهن از طریق شماره تلفن 03134155 استعلام و برای خرید و دریافت مشاوره اقدام نمایید.

خرید میلگرد از مدیران آهن