نحوه ی تشخیص تیرآهن اصل از تقلبی

7  روش تشخیص تیرآهن تقلبی از اصلی

در بازار آهن آلات انواع تیرآهن وجود دارد که با کیفیت های مختلف عرضه می شوند، ولی سوال این است که ازکجا می فهمید که بدل است یا اصلی؟ در همین ابتدا باید بگوییم که منظور از تیرآهن تقلبی، کیفیت پایین آن است؛ زیرا تمامی تیرآهن ها بر اساس استانداردهای مجاز تولید می شوند. 

با این حال روش تشخیص تیرآهن تقلبی از اصلی به شما کمک می کند تا نسبت به هزینه ای که می کنید، محصول مرغوب تری تهیه کنید.

آسان ترین روش تشخیص تیرآهن تقلبی از اصلی

•  تشخیص از روی رنگ

آسان ترین روش تشخیص تیرآهن تقلبی از اصلی، نگاه کردن به ظاهر آن است. شما به راحتی می توانید قسمت های مختلف تیر از جمله جان را بررسی کنید. روی تیرآهن باید بدون هیچ گونه زنگ زدگی و حتی بریدگی باشد. هر گونه رنگ مات یا کدر نشان می دهند که تیر از کیفیت خوبی برخوردار نیست. برای همین، سطح تیرهای با کیفیت کاملا صاف و براق است.

 

نمونه تیرآهن بی کیفیت زنگ زده را همراه با تیرآهن مرغوب در شکل زیر مشاهده می کنید.

 

• علامت اختصاری تیرآهن

هر کارخانه زمانی که تیر را تولید می کند، یک علامت اختصاری روی آن حک می کند که بیانگر اصالت آن است. به عنوان مثال علامت اختصاری تیرآهن های ذوب آهن ESCO بوده که روی بال تیرآهن حک می شود مانند تصویر زیر.

برای راهنمایی بهتر، علامت های اختصاری تیرآهن کارخانه های تولید کننده را آورده ایم:

• کارخانه ناب تبریز: FNT

• کارخانه ماهان: pSM

• کارخانه ذوب آهن اصفهان: ESCO

• آریان فولاد: AS-CY

• کارخانه بناب: AGJU

• آریا ذوب: ARIA

 

• تشخیص از روی ظاهر (استاندارد)

تیرآهن های موجود در بازار از لحاظ استاندارد در 3 دسته کلی IPE (معمولی یا بال نیم پهن موازی)، INP (بال باریک شیب دار) و IPB (بال پهن موازی یا هاش) قرار می گیرند. نوع IPE که بسیار پر مصرف است، I شکل بوده و در ساختمان سازی بسیار استفاده می شود. در ادامه توضیح مختصری از این تیرها به شما ارائه می دهیم.

• تیرآهن IPE

این محصول فولادی دارای مقطع I شکل است و بالهای آن ضخامت یکسانی دارد. این تیرها طبق استاندارد اروپا تولید می شوند و در انواع سازه های فلزی کاربرد دارد. نمونه ای از این مقطع فولادی را در تصویر زیر مشاهده می کنید. 

 

• تیرآهن IPN

این تیر بر  اساس استانداردهای  آلمانی DIN1025-1  و استاندارد ملی به شماره 3277 تولید می شود. شما به راحتی می توانید با نگاه کردن به بالهای این تیر متوجه شوید که اصلی یا تقلبی است. تیرهای IPN دارای بالهای باریک هستند و هر چه از جان تیرآهن دور تر می شوند، یک شیب ملایم به پایین به خود می گیرند و باریک تر می شوند. در ایران کارخانه های ذوب آهن اصفهان، جهان فولاد غرب، فایکو و گروه ملی اهواز این محصول را تولید می کنند.

 

 

• تیرآهن IPB

این تیرها که در بازار به نام هاش معروف هستند، بالهای پهن تری نسبت به تیرهای معمولی دارند و طول جان و بال آنها تقریبا یکسان هستند . همانطور که در تصویر زیر می بینید، این مقطع فولادی شکل H هستند و برای همین به آنها هاش می گویند. 

 

تیرهای هاش به سه دسته کلی سبک یا HEA، سنگین یا HEB و فوق سنگین یا HEM دسته بندی می شوند. به این تیرها هاش اروپایی هم گفته می شود. همچنین برای اطلاعات بیشتر می توانید مقاله "انواع تیرآهن هاش اروپایی" را مطالعه کنید.

 

• محاسبه وزن

چهارمین روشی که می توانید برای تشخیص تیرآهن تقلبی از اصلی استفاده کنید، بدست آوردن وزن آن است. برای محاسبه وزن تیرآهن، کافیست ابعاد و چگالی آن را بدانید. اصولا تیرهای تولید شده، وزن های نزدیک به جدول اشتال تیرآهن دارند. با استفاده از فرمول زیر می توانید وزن آن را پیدا کنید و بفهمید که تیر اصل است یا تقلبی.

 وزن تیرآهن (از جدول اشتال) * طول مقطع (برحسب متر)= حجم تیرآهن

 

همچنین از جدول زیر می توانید برای تشخیص وزن تیرآهن تقلبی از اصلی کمک بگیرید.

 

 

•  توجه به پلاک تیرآهن

اصولا زمانی که تیرآهن ها تولید می شوند، یک پلاک یا برچسب روی آنها می گذارند که نشان دهنده کارخانه سازنده آن است. در واقع، پلاکی شناسنامه تیرآهن به شمار می رود. در ضمن باید بگوییم که اگر به صورت بندیلی خریداری کرده باشید، این پلاک را باید ببینید. بندیل همان بسته های تیرآهن  روی هم است که با یک سیم محکم قوی یا تسمه های فولادی بسته شده اند. 

 

در تصویر مشاهده می کنید که مارک ESCO ذوب آهن همراه با مشخصات محصول مانند شماره ذوب، مارک فولاد، نوع تیر، شماره بسته، طول و تاریخ تولید آن آمده است. پس، زمانی که این مقطع فولادی را به صورت بندیل می خرید، به پلاک آن هم توجه کنید.

 

• بسته بندی تیرآهن

گفتیم که تیرآهن معمولا به صورت بسته بندی یا بندیل بندی خرید و فروش می شود که وزن به خصوص خود را دارند. بندیل های تولیدی کارخانه ها اصولا  از 2 تا 5 تُن است. به عنوان مثال، وزن بندیل های تیرآهن ذوب آهن اصفهان حداکثر 5 تُن است. 

 

علاوه بر این،  با کمک جدول زیر می توانید تعداد شاخه تیر در هر بندیل و وزن آن را پیدا کنید.

 

 

• میزان جوش پذیری

تیری که مرغوب تولید شده باشد، قدرت جوشکاری بالایی دارد. اگر تیر را جوش دادید و متوجه شدید که به درستی جوش نمی خورد یا کیفیت آن پایین است،  نامرغوب خواهد بود. یکی از مشکلاتی که برخی از خریداران با آن مواجه هستند، همین میزان جوشکاری بوده که بعدها خطرات جبران ناپذیری به بار آورده است. 

 

 

کلام آخر

روش های بسیاری برای تشخیص تیرآهن تقلبی از اصلی وجود دارد. مهمترین نکته که هنگام خرید باید به آن توجه کنید، رنگ و شکل ظاهری آن است. همچنین با استفاده از پلاک هایی که به بندیل ها الصاق شده است، می توانید اصلی یا تقلبی بودن آن  را بررسی کنید. علاوه بر موارد گفته شده باید تیر را از مراکز و شرکت های معتبر و موثق خریداری نمایید.