تفاوت آرماتور طولی و عرضی

آرماتورهای طولی و عرضی هر دو برای افزایش مقاومت و استحکام سازه‌های بتنی به کار می‌روند. آرماتورهای طولی در امتداد عضو سازه ‌ای (مانند تیر یا ستون) قرار گرفته و وظیفه‌ ی تحمل نیروهای کششی و فشاری اصلی را بر عهده دارند. در مقابل، آرماتورهای عرضی که شامل خاموت، سنجاقک و رکابی هستند، به ‌صورت عمود یا مورب نسبت به آرماتورهای طولی قرار گرفته و برای کنترل تنش ‌های برشی، جلوگیری از ترک‌ خوردگی و افزایش استحکام برشی و پیچشی سازه به کار برده می‌شوند. ترکیب صحیح این دو نوع آرماتور، ایمنی و دوام سازه را تضمین می‌کند.

آرماتورهای فولادی بخش جدایی ‌ناپذیری از سازه‌ های بتنی هستند که نقش مهمی در افزایش استحکام، دوام و ایمنی ساختمان‌ ها ایفا می‌کنند. این محصولات فولادی بر اساس جهت‌گیری و نقش عملکردی خود به دو دسته‌ی اصلی آرماتورهای طولی و عرضی، همچنین خمشی و پیچشی تقسیم می‌شوند. هرکدام از این دو نوع آرماتورها، ویژگی‌ها، وظایف و مزایای خاص خود را دارند. در این مقاله تفاوت آرماتور طولی و عرضی را مورد بررسی قرار خواهیم داد. با مدیران آهن همراه شوید.

ما در تیم مدیران آهن زاینده‌ رود با بهره‌ گیری از به‌ روزترین تجهیزات و ماشین‌ آلات پیشرفته، خدمات فرمینگ، برش و خمکاری را با بالاترین کیفیت و دقت به مشتریان ارائه می‌ دهیم. تعهد ما به دقت، سرعت و رضایت مشتری، در کنار استفاده از فناوری‌ های نوین، ما را به یکی از برترین ارائه‌ دهندگان خدمات در این حوزه تبدیل کرده است. برای کسب اطلاعات بیشتر با ما در تماس باشید!

تماس با مدیران آهن زاینده رود

آرماتور چیست و چه تفاوتی با میلگرد دارد؟

همانطور که می دانید میلگرد نوعی محصول فولادی با سطح مقطع دایره ای شکل است که در سایزهای مختلف و با هدف استفاده در صنایع مختلف از جمله ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرد. این محصولات فولادی با هدف مسلح سازی بتن و برای افزایش مقاومت و استحکام بتن در ساخت سازه های مستحکم بتنی به کار برده می شوند. بر خلاف تصور بسیاری از افراد، آرماتور و میلگرد دو محصول فولادی متفاوت هستند. آرماتور در واقع همان میلگرد است که به واسطه فرایند برش، فرمینگ و خمکاری تغییر شکل یافته و با اهداف متفاوت تری نسبت به میلگرد مورد استفاده می شود. انواع مش های فولادی  و کابل های پیش تنیده با استفاده از آرماتورها ساخته می شوند. پیش تر گفتیم آرماتورها به چند دسته تقسیم بندی می شوند که مهم ترین و پرکاربردترین آن ها آرماتورهای طولی و عرضی است. در ادامه به معرفی این دو نوع آرماتور و تفاوت آرماتور طولی و عرضی پردا خته ایم.

آرماتور طولی چیست؟

آرماتورهای طولی به عنوان المان‌ های مقاومتی، در راستای اعضای سازه ‌ای مانند تیر، ستون و فونداسیون قرار گرفته و وظیفه اصلی آن ها تحمل تنش‌ های کششی و خمشی است. بتن، اگر چه دارای مقاومت فشاری مناسبی است، اما در برابر نیروهای کششی ضعیف عمل می‌کند. از این رو، آرماتورهای طولی در بتن تعبیه می‌شوند تا این ضعف را جبران کرده و ظرفیت باربری سازه را افزایش دهند.

آرماتور عرضی چیست؟

آرماتورهای عرضی معمولاً به صورت خاموت، رکابی یا مارپیچ در سازه های بتنی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این میلگردها عمود یا مورب بر آرماتورهای طولی قرار گرفته و نقش حیاتی در افزایش مقاومت برشی و پیچشی سازه دارند. همچنین، آرماتورهای عرضی از گسترش ترک‌ های ناشی از تنش ‌های برشی جلوگیری کرده و پایداری آرماتورهای طولی را حفظ می‌کنند.

رایج‌ترین نوع آرماتورهای عرضی عبارتند از:

• خاموت: مهم ‌ترین نوع آرماتورهای عرضی خاموت است که به‌صورت بسته یا باز در اطراف آرماتورهای طولی برای افزایش مقاومت برشی و جلوگیری از گسترش ترک ‌ها به کار می‌رود.
• سنجاقی: نوعی میلگرد کوتاه که به‌ صورت مایل یا عمود به آرماتورهای طولی متصل شده و برای تقویت اتصال بین میلگردهای طولی و خاموت‌ ها استفاده می‌ شود.
• رکابی: نوعی آرماتور U شکل است که برای نگهداری آرماتورهای طولی و ایجاد پیوستگی بیشتر در بخش ‌هایی مانند تیر و دال به کار می ‌رود.
• مارپیچ: آرماتورهایی که به ‌صورت مارپیچی دور ستون ‌های دایره ‌ای یا اعضای فشاری پیچیده می ‌شوند و موجب افزایش ظرفیت باربری و شکل ‌پذیری سازه می‌ شوند.

این آرماتورها بسته به نوع سازه و میزان نیروی وارده، انتخاب و اجرا می ‌شوند.

تفاوت‌ آرماتور طولی و عرضی چیست؟

آرماتورهای طولی و عرضی هرکدام نقش مهمی در افزایش مقاومت و پایداری سازه ایفا می کنند. آرماتورهای طولی به ‌صورت موازی با محور اصلی انواع عضو سازه ‌ای (مانند تیر یا ستون) قرار می‌گیرند و وظیفه ‌ی اصلی آن ها تحمل نیروهای کششی و فشاری اصلی وارد بر اعضای سازه ای است. در مقابل، آرماتورهای عرضی که معمولاً به ‌صورت خاموت یا سنجاقک اجرا می ‌شوند، برای مهار نیروهای برشی، جلوگیری از گسترش ترک‌ ها و افزایش استحکام برشی و پیچشی سازه به کار می ‌روند. ترکیب صحیح این دو نوع آرماتور، باعث بهبود عملکرد و دوام سازه‌های بتنی می ‌شود. در این بخش از مقاله به بررسی تفاوت آرماتور طولی و عرضی از جنبه های مختلف پرداخته ایم. همراه ما باشید.

تفاوت آرماتور طولی و عرضی از لحاظ جهت قرارگیری

• آرماتورهای طولی در راستای عضو سازه ‌ای قرار می‌گیرند و با محور اصلی عضو موازی هستند.
• آرماتورهای عرضی به ‌صورت عمود یا مورب نسبت به محور اصلی عضو اجرا می ‌شوند.

تفاوت آرماتور طولی و عرضی از لحاظ وظیفه و عملکرد اصلی

• آرماتورهای طولی، نیروهای کششی و خمشی وارد بر سازه را تحمل می کنند
• آرماتورهای عرضی، در برابر نیروهای برشی و پیچشی مقاومت کرده و از تخریب موضعی سازه جلوگیری می‌کنند.

تفاوت آرماتور طولی و عرضی از لحاظ میزان تأثیر بر ایمنی سازه

• آرماتورهای طولی، بر استحکام کلی و ظرفیت باربری سازه تأثیر مستقیم دارند.
• آرماتورهای عرضی، به پایداری کلی سازه کمک کرده و از شکست ناگهانی آن جلوگیری می‌کنند.

تفاوت آرماتور طولی و عرضی از لحاظ قطر میلگرد

• قطر آرماتورهای طولی بزرگ ‌تر از آرماتورهای عرضی است، به این دلیل که می بایست توان تحمل نیروهای خمشی و کششی بالا را داشته باشند.
• آرماتورهای عرضی قطر کمتری دارند، چرا که وظیفه اصلی آن ‌ها حفظ پایداری و کنترل ترک ‌هاست.

تفاوت آرماتور طولی و عرضی از لحاظ نحوه اجرا

• آرماتورهای طولی به ‌صورت مستقیم و کشیده در بتن قرار می‌گیرند.
• آرماتورهای عرضی به شکل خاموت، رکابی یا مارپیچ به دور آرماتورهای طولی بسته می ‌شوند.

اهمیت استفاده هم‌ زمان از آرماتور طولی و عرضی

تا این بخش از مقاله مطالبی را در مورد رایج ترین نوع آرماتورها و کاربرد هر کدام در سازه های بتنی عنوان کردیم. همچنین به ذکر تفاوت آرماتور طولی و عرضی از جنبه های مختلف پرداختیم. در این بخش خواهیم گفت که به چه دلیل لازم است همزمان از دو نوع آرماتور طولی و عرضی در سازه ها استفاده شود.

به طور کلی در طراحی سازه‌ های بتنی، ترکیب صحیح و اصولی آرماتورهای طولی و عرضی افزایش مقاومت، ایمنی و طول عمر سازه را تضمین می‌کند. عدم رعایت استانداردهای طراحی و اجرای نامناسب این آرماتورها ممکن است باعث کاهش استحکام سازه و افزایش احتمال وقوع آسیب‌ های جدی شود. بنابراین نه تنها می بایست از هر دو نوع آرماتور در ساخت سازه های بتنی استفاده شود، بلکه لازم است در طراحی و ساخت سازه ها با استفاده از این مقاطع فولادی استانداردهای لازم رعایت شود. مهم ترین دلایل استفاده از آرماتورهای طولی و عرضی عبارتند از:

جلوگیری از شکست سازه

بتن ذاتاً در برابر کشش ضعیف است، و آرماتورهای طولی این ضعف را برطرف می‌کنند. از سوی دیگر، شکست‌ های ناشی از نیروهای برشی و پیچشی معمولاً در نواحی بحرانی تیرها و ستون ‌ها رخ می‌دهند که به کمک آرماتورهای عرضی کنترل می ‌شوند.

کاهش تغییر شکل و جلوگیری از کمانش

در سازه ‌هایی که در معرض بارهای دینامیکی نظیر زلزله قرار دارند، استفاده صحیح از آرماتورهای طولی و عرضی از تغییر شکل بیش از حد و کمانش سازه های بتنی جلوگیری کرده و پایداری کلی سازه را افزایش می ‌دهد.

بهبود عملکرد سازه در شرایط بحرانی

هنگام وقوع زلزله یا اعمال بارهای سنگین، وجود آرماتورهای عرضی باعث مهار ترک ‌ها و جلوگیری از گسترش شکست ‌های ناگهانی می‌ شود. همچنین، آرماتورهای طولی وظیفه تحمل بارهای محوری و کششی را بر عهده دارند که نقش مهمی در حفظ یکپارچگی سازه ایفا می کنند.

در جدول زیر می توانید تفاوت های آرماتور طولی و عرضی را مشاهده کنید!

کلام پایانی: تفاوت آرماتور طولی و عرضی چیست؟

در این مقاله، از جنبه های مختلف تفاوت‌ آرماتورهای طولی و عرضی را مورد بررسی قرار دادیم و گفتیم آرماتورهای طولی در برابر نیروهای کششی و خمشی مقاومت می‌کنند و آرماتورهای عرضی با نیروهای برشی و پیچشی مقابله کرده و باعث پایداری بیشتر سازه می شوند. ترکیب صحیح این دو نوع آرماتور موجب افزایش استحکام و ایمنی سازه‌ های بتنی می‌ شود. بنابراین، در طراحی و اجرای سازه ‌های بتنی، انتخاب صحیح قطر، نحوه چیدمان و تعداد آرماتورهای طولی و عرضی بر اساس محاسبات مهندسی، تأثیر مستقیمی بر دوام و مقاومت ساختمان خواهد داشت.