ورق اسید شویی چیست؟ آشنایی با انواع و کاربردهای آن

تاریخ انتشار: ۱۶ فروردین ۱۴۰۲
تاریخ به روز رسانی: ۱۳ آبان ۱۴۰۳

مدت مطالعه: دقیقه
نویسنده: تیم محتوای مدیران آهن

ورق اسید شویی نوعی ورق فولادی است که طی فرآیند اسیدشویی، اکسید ها، زنگ‌زدگی‌ها و ناخالصی ‌های سطحی آن حذف شده است. این فرآیند با استفاده از محلول‌ های اسیدی مانند اسید کلریدریک یا اسید سولفوریک انجام می‌شود تا سطح ورق صاف، تمیز و براق شود. ورق‌های اسیدشویی به دلیل سطح یکنواخت و عاری از آلودگی، آماده استفاده در کاربردهای صنعتی مختلف از جمله خودرو سازی، لوله ‌سازی، تولید قطعات فلزی و پوشش‌دهی‌های محافظتی هستند.

آیا می دانید ورق اسید شویی چیست؟ ورق اسید شویی یکی از انواع متریال اولیه مهم در صنایع مختلف، به‌ ویژه در فرآیندهای تولید فولاد و آهن است که تحت فرآیندی خاص قرار می‌گیرد تا از آلودگی ها پاک شود. در حقیقت هدف از اسید شویی ورق حذف زنگ‌زدگی، آلودگی‌ها و لایه‌های اکسیدی از سطح فلز است. فرآیند اسیدشویی نه‌ تنها باعث افزایش کیفیت سطح ورق‌ها می‌شود، بلکه می‌تواند به بهبود چسبندگی پوشش‌ها و رنگ‌ها نیز کمک کند. در این مقاله به بررسی ویژگی‌ ها، کاربردها و فرآیند تولید ورق‌ های اسید شویی پرداخته ایم. با مدیران آهن همراه شوید.

استعلام قیمت روز انواع مقاطع فولادی، آلیاژی و استیل از طریق لینک زیر امکان پذیر است. به منظور ثبت سفارش و بهره مندی از خدمات مشاوره ای رایگان با ما در تماس باشید!

تماس با مدیران آهن

فرایند تولید ورق اسید شویی چیست و چه مراحلی دارد؟

ورق اسید شویی همانطور که نام آن پیداست، نوعی ورق است که تحت فرایند اسید شویی کلیه ی آلودگی ها و زنگ زدگی ها از سطح آن حذف می شود. پس از تولید ورق با استفاده از فرایند نورد گرم یا سرد، به منظور زدودن آثار زنگ زدگی و آلودگی های سطح ورق، اسید شویی ورق انجام می شود. در فرایند کلی اسید شویی، ورق فولادی را در یک وان بزرگ حاوی اسید به همراه محلول اسید کلرید هیدروژن (HCl) قرار می دهند تا کلیه ناخالصی های سطح آن بر طرف شود.

اسیدشویی ورق شامل چه مراحلی است؟

اسید شویی انواع ورق طی چند مرحله انجام می شود که در این بخش به ذکر آن ها پرداخته ایم. اما قبل از آن خوب است با ضرورت اسید شویی ورق آشنا شوید.

ضرورت اسید شویی ورق چیست؟

اسید شویی ورق به دلیل حذف کامل زنگ‌زدگی از سطح فولاد، امری ضروری است. همچنین باعث بهبود چسبندگی پوشش‌ها در ورق های فولادی پوشش دار می شود. در ادامه به برخی از دلایل و ضرورت‌ های اسید شویی ورق فولادی اشاره کرده ایم.

بهبود قابلیت جوشکاری ورق
افزایش عمر مفید محصولات
بهبود کیفیت و یکنواختی سطح ورق
افزایش چسبندگی و پوشش دهی بهتر ورق
تسهیل اجرای فرآیندهای بعدی از جمله نورد، فرم دهی و جوشکاری ورق

ورق اسی شویی

مراحل اسید شویی ورق فولادی (Pickling Process)

اسیدشویی ورق‌ه فولادی معمولاً در صنایع فولادسازی انجام می‌شود و شامل چندین مرحله است. در ادامه، مراحل اسیدشویی ورق فولادی را به طور کامل عنوان کرده ایم.

آماده‌سازی ورق برای اسیدشویی

باز کردن کویل: چنانچه ورق‌ها به صورت کویل (رول) باشند، ابتدا لازم است رول ورق باز شود.
تمیز کردن سطحی: برای جلوگیری از ایجاد آلودگی‌های ناخواسته، ممکن است لازم باشد سطح ورق‌ها از مواد روغنی، گرد و غبار و سایر آلاینده‌ها پاک شود. این تمیزکاری اولیه با استفاده از محلول‌های قلیایی یا آب انجام می‌شود.

غوطه‌ور کردن ورق در محلول اسیدی

قرار دادن ورق در محلول اسیدی: در این مرحله ورق‌ها در یک مخزن حاوی محلول اسیدی قرار می‌گیرند. این محلول معمولاً شامل اسید هیدروکلریک (HCl) یا اسید سولفوریک (H2SO4) است. به این ترتیب، اسید با لایه‌های اکسید آهن (زنگ‌زدگی) و سایر ناخالصی‌های تجمع یافته روی سطح ورق واکنش داده و آن‌ ها را به شکل نمک‌های محلول در آورد و از بین می برد.
توجه داشته باشید، مدت زمانی که لازم است ورق‌ها در محلول اسیدی بمانند، بسته به ضخامت لایه اکسیدی و نوع اسید متفاوت است. این زمان معمولاً بین چند دقیقه تا چند ده دقیقه متغیر است.
برای بهبود فرآیند اسیدشویی، دمای محلول اسیدی معمولاً در محدوده 40 تا 80 درجه سانتی‌گراد تنظیم می شود.

شستشوی با آب

بعد از اسیدشویی، ورق‌ها به سرعت در مخازن حاوی آب سرد شسته می‌شوند تا باقیمانده ‌های اسید از سطح آن‌ها پاک شود.
در برخی از مراحل، برای از بین بردن کامل اثرات اسید روی ورق، ممکن است به شستشو با آب گرم نیز نیاز باشد.

خنثی‌سازی (Neutralization)

در این مرحله، ورق‌ها در یک حمام حاوی محلول قلیایی (مانند سود سوزآور یا کربنات سدیم) قرار می‌گیرند تا هرگونه اسید باقی ‌مانده روی سطح ورق خنثی شود. این مرحله بسیار مهم است، زیرا اسید باقی‌ مانده می‌تواند باعث خوردگی شود. پس از آن ورق ها مجددا آبکشی می شوند.

خشک کردن

در این مرحله از اسید شویی، ورق‌ها معمولاً با جریان هوا خشک می‌شوند تا رطوبت باقی‌مانده از سطح آن‌ها تبخیر شود. در برخی از کارخانجات برای تسریع فرآیند خشک کردن ورق، از دستگاه‌های حرارتی استفاده می‌شود.

روغن‌کاری (Oiling)

پس از خشک شدن، سطح ورق‌ها معمولاً با یک لایه نازک روغن پوشانده می‌شود. این کار با هدف جلوگیری از زنگ‌زدگی مجدد در مدت زمان نگهداری ورق ها و حمل ‌و نقل انجام می‌شود.

بازرسی نهایی و بسته ‌بندی

در این مرحله، ورق‌ها برای بررسی کیفیت و حصول اطمینان از حذف کامل زنگ‌زدگی‌ها و رسوبات مورد بازرسی چشمی قرار می‌گیرند و سپس بسته بندی شده و آماده ی ارسال برای مشتری می شوند.

تولید ورق اسید شویی

نکات ایمنی اسید شویی ورق چیست؟

همانطور که گفتیم ورق ها اسید شویی می شوند تا کیفیت شان افزایش یابد. با وجود تمام مزیت های این نوع ورق ها لازم است فرایند اسید شویی با رعایت کامل نکات ایمنی انجام شود. دو توصیه ی ایمنی مهم که لازم است بدانید عبارتند از:

استفاده از تجهیزات محافظتی: به دلیل استفاده از اسیدهای قوی در فرایند اسید شویی ورق، افراد می بایست از لباس‌ها و تجهیزات محافظتی مناسب استفاده کنند.
استفاده از دستگاه تهویه مطبوع: اسیدها می‌توانند بخارات سمی تولید کنند، به همین دلیل به تهویه مناسب هوا در محیط کار نیاز است.

به این ترتیب با اجرای صحیح این مراحل، می‌توان ورق‌های فولادی تمیز و آماده را برای استفاده در مراحل بعد، در اختیار داشت.

آشنایی با انواع ورق اسیدشویی

اکنون که می دانید ورق اسید شویی چیست و با فرایند آن به طور کامل آشنا شدید، همچنین از ضرورت انجام این فرایند کاملا اطلاع دارید، شما را با انواع محصولات اسید شویی و استانداردهای مرتبط با آن نیز آشنا خواهیم کرد.

بر اساس استاندارد DIN 1614 ورق های اسید شویی به چهار گرید اصلی تقسیم بندی شده اند:

ورق اسید شویی StW22
ورق اسید شویی USt23
ورق اسید شویی RRStW23
ورق اسید شویی StW24

آنالیز شیمیایی این ورق در جدول زیر قابل مشاهده است:

گرید فولاد	شماره فولاد	درسد کربن	درصد منگنز	درصد فسفر	درصد گوگرد	درصد نیتروژن
St22	1.0320	0.10	0.45	0.035	0.035	0.007
USt23	1.0321	0.08	0.3	0.025	0.025	0.007
RRSt23	1.0359	0.10	0.45	0.030	0.030	-
St24	1.0327	0.08	0.40	0.025	0.025	-

جدول شماره 1 – آنالیز شیمیایی ورق اسید شویی استاندارد DIN1614

کاربرد این گرید ها بیشتر در ساخت قطعات فولادی غیر آلیاژی می باشد که با استفاده از قالب گیری و کشش سرد تولید می گردند. به عنوان مثال تولید دمپر لرزه گیر فلزی یکی از هزاران نوع کاربرد این نوع ورق می باشد.

بر اساس استاندارد BS EN 10111 ورق های اسید شویی به چهار گرید تقسیم می گردند:

ورق اسید شویی DD11
ورق اسید شویی DD12
ورق اسید شویی DD13
ورق اسید شویی DD14

این ورق ها نیز همانند ورق اسید شویی مطابق با استاندارد DIN می باشد و با بررسی آنالیز شیمیایی آنها که در جدول شماره 2 قابل مشاهده است می توان نزدیکی این گریدها را مشاهده نمود. در بعضی از موارد این ورق ها را معادل هم می دانند. به عنوان مثال معادل Stw22 را ورق DD11 می دانند.

گرید فولاد	شماره فولاد	ماکزیمم درصد کربن	ماکزیمم منگنز	ماکزیمم فسفر	ماکزیمم گوگرد
DD11	1.0332	0.12	0.60	0.045	0.045
DD12	1.0398	0.10	0.45	0.035	0.035
DD13	1.0335	0.08	0.40	0.030	0.030
DD14	1.0389	0.08	0.35	0.025	0.025

جدول شماره 2 – آنالیز شیمیایی ورق اسید شویی استاندارد BS EN 10111

موارد مصرف ورق اسید شویی

ورق‌ اسید شویی‌ به دلیل سطح تمیز و عاری از اکسید و زنگ‌زدگی، در صنایعی که نیاز به استفاده از ورق های فولادی صاف و یکنواخت وجود دارد، کاربرد گسترده‌ای دارند. این ورق‌ها به ویژه در ساخت قطعات خودرو، صنایع لوله‌سازی، تولید مخازن تحت فشار، پروفیل‌های ساختمانی و همچنین برای تولید لوازم خانگی مانند ماشین لباسشویی و یخچال استفاده می‌شوند. علاوه بر این، ورق‌ اسیدشویی به عنوان ماده اولیه برای گالوانیزاسیون یا اعمال پوشش‌های دیگر ورق به کار می‌روند، چرا که سطح تمیز آن‌ها چسبندگی بهتری برای پوشش‌ها فراهم می‌کند. برای مثال اسید شویی ورق سیاه به دلیل ویژگی های این نوع ورق و کاربردهای ورق سیاه بسیار رایج است.

کلام پایانی: ورق اسید شویی چیست؟

با توجه به ویژگی‌های ورق اسید شویی که عبارتند از سطحی تمیز، صاف و عاری از زنگ‌زدگی، این نوع ورق ها نقشی حیاتی در بسیاری از صنایع ایفا می‌کنند؛ از بهبود کیفیت و دوام قطعات خودرو گرفته تا استفاده در صنایع لوله‌سازی و ساخت مخازن. در این مقاله گفتیم ورق‌ اسیدشویی‌ چیست و چه کاربردهایی دارد. همچنین شما را با فرایند اسید شویی به طور کامل آشنا کردیم. به این ترتیب، با انجام صحیح مراحل اسیدشویی، می‌توان به کیفیت بالاتر و عمر طولانی‌تر محصولات نهایی دست یافت.

از توجه و همراهیتان صمیمانه سپاسگزاریم!

اشتراک در: