تفاوت بین تیرآهن و تیرورق در چیست؟
تاریخ به روز رسانی: ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۴
نویسنده: تیم محتوای مدیران آهن
بدیهی است، تیر به عنوان یکی از اجزای اصلی سیستمهای باربر، نقش بسیار مهمی در عملکرد سازه ایفا میکند. تیرآهن و تیر ورق دو مورد از پر کاربردترین نوع از تیرها هستند که با توجه به نیازهای مهندسی در سازه استفاده میشوند. تیرآهن معمولاً در سازههای معمول برای بارهای نسبی کاربرد دارد و تیر ورق به دلیل طراحی ویژه، در پروژههای پیچیدهتر با بارهای غیر متعارف استفاده میشود. در این مقاله از مدیران آهن به تفاوتهای بین تیرآهن و تیر ورق پرداخته میشود. پس اگر مایل به کسب اطلاعات در مورد تفاوتهای تیرآهن و تیر ورق هستید این مقاله را تا پایان مطالعه کنید.
در پروژههای عمرانی و سازههای فلزی، انتخاب بین تیرآهن و تیر ورق میتواند تأثیر قابل توجهی در عملکرد سازه و هزینهها داشته باشد. هریک از این دو نوع تیر، ویژگیهای منحصر به فردی دارند که با توجه به شرایط پروژه از آنها استفاده میشود. ولی در کل تیرآهن برای سازههای معمولی به کار میرود و تیر ورق با طراحی سفارشی خود، میتواند بارهای غیرمتعارف و خیلی سنگین را تحمل کند پس برای سازههای سنگین کاربردی تر است. در ادامه ابتدا به معرفی این دو محصول پرداخته و سپس تفاوت های تیرآهن و تیر ورق از جهات مختلف بررسی میکنیم.
تیرآهن چیست؟
تیرآهن یا BEAM، یکی از رایجترین مصالح مورد استفاده در ساخت سازههای مختلف است که به شکل حرف لاتین I و یا H تولید میشود. این محصول مقاومت بالایی در برابر خمیدگی و فشارهای عمودی وارده دارد. انواع مختلفی از تیرآهن بال پهن و بال باریک روزانه در سایزهای مختلفی تولید و روانه بازار میشود که هر کدام طبق شرایط سازه و نظریات مهندسی خریداری و استفاده میشوند.
تیر ورق چیست؟
تیر ورق، در واقع تیرچهای است که از متصل شدن سه ورق بهم تولید میگردد این محصول برای تحمل فشارهای بسیار بالا، طراحی و تولید میشود. دو عدد از ورقها به عنوان بال تیر و یک عدد نقش جان تیر را ایفا میکنند. این مقطع به شکل I انگلیسی طراحی شده است. اما عاملی که کیفیت تیر ورق را تعیین میکند، کیفیت فولاد به کاررفته در تولید آن است. فراموش نکنید این محصول زمانی استفاده میشود که بارهای وارده در سازه زیاد و شرایط پروژه حساس باشد از همین رو با نهایت دقت و کیفیت تولید میگردد. برای اطلاع از قیمت امروز تیرآهن و تیر ورق با شماره شرکت تماس بگیرید.
معرفی تیر و ورق و تمام اجزای آن
9 تفاوت مهم تیرآهن و تیر ورق
در ادامه تفاوت های بین تیرآهن و تیرورق به منظور شناخت بهتر شما از این دو محصول آورده شده است.
تفاوت در روش تولید
تیرآهن به صورت کاملاً استاندارد توسط تولیدکنندههای مختلفی، از طریق ذوب کردن مواد اولیه و قالبگیری به شکل I و H تولید و پس از آن به صورت خطی برش داده شده و آماده عرضه به بازار میشود. تولید تیرآهن به دلیل وجود تجهیزات پیشرفته و استانداردسازی دقیق، سریعتر و از هزینه کمتری برخوردار است.
برای تولید تیر ورق، ورقهای فولادی با ابعاد و ضخامتهای تعیین شده برش خورده و به یکدیگر جوش داده میشوند از همین رو نیاز به تخصص جوشکاری، طراحی و اجرا دارد. پس تولید تیر ورق زمان برتر از تیرآهن است و در عین حال هزینه بیشتری دارد.
تفاوت در کاربردها
تیرآهن معمولاً به دلیل میزان مقاومتی که دارد در پروژههای ساختمانی همانند ساخت پل، سازههای صنعتی، انبارها و غیره استفاده میشود. از طرفی قیمت مقرون به صرفه و ویژگیهای فنی مناسب، آن را در پروژههای تجاری و مسکونی کاربردی کرده است.
در مقابل تیر ورق به دلیل طراحی خاص، در پروژههای حساس و سنگین همانند ساخت پلهای بزرگ، برجهای بلندمرتبه، سازههای صنعتی فوق سنگین و غیره استفاده میشود. در پروژههایی که به مقاومت و انعطافپذیری بالا نیاز باشد، این محصول کاربردی است.
تفاوت در توان باربری و مقاومت خمشی
گفته شد طراحی تیرآهن به صورت I یا H شکل است از همین رو در محور عمودی، مقاومت خمشی بالایی دارد پس میتواند بارهای عمودی را به خوبی تحمل کند از طرفی به دلیل استاندارد بودن ابعاد و توزیع یکنواخت جرم در مقطع، در برابر نیروهای خمشی هم خوب عمل میکند. ولی برای دهانههای طولانی و بارهای سنگین پیشنهاد نمیشود زیرا ابعاد ثابت آن محدودیتهایی برای تیرآهن ایجاد کرده است. در مقابل تیر ورق به دلیل سفارشی بودن اندازه ورقهای فولادی در فرآیند تولید، میتواند بارهای سنگین تر را تحمل کند. ورقهای جوش خورده بهم امکان توزیع تنشها را در تیر فراهم کردهاند که همین موضوع سبب افزایش مقاومت خمشی در تیر ورق میشود.
تفاوت در منعطف بودن طراحی
تولید تیرآهن طبق استانداردهای مشخصی انجام میگیرد که همین موضوع از انعطافپذیری در طراحی آن کم نموده است برای مثال در پروژههایی که بارهای غیرمعمول و سنگین وجود دارد ممکن است تیرآهن عملکرد درستی نداشته باشد بنابراین ملزم به استفاده از تیرهای تقویت شده یا تیر ورق هستیم.
در مقابل تیرآهن، تیر ورق وجود دارد که میتواند در ابعاد و ضخامتهای مختلف طراحی و تولید شود. در کل تیرآهن و تیرورق باید باتوجه به نیازهای سازه استفاده شوند.
تفات تیرآهن و تیر ورق در وزن
از اصلی ترین تفاوت های بین تیرآهن و تیر ورق میتوان به پارامتر وزن اشاره کرد. تیر ورق به دلیل استفاده از ورقهای فولادی ضخیم در تولید آن، وزن بیشتری دارد در حالی که تیرآهن از وزن کمتری برخوردار است.
تفاوت تیرآهن و تیر ورق در اندازه
تفاوت اصلی تیرآهن و تیر ورق در اندازه آنها است. حداکثر سایز تیرآهنها 12 متری است ولی تیر ورقها بالای 20 متر هم تولید میشوند. در کل هر دو عضو خمشی هستند و طوری ساخته میشوند که بتوانند نیروهای خمشی زیادی را تحمل کنند. با این حال، طراحی و سایز تیر ورق کمی پیچیدهتر است.
تفاوت تیرآهن و تیر ورق در هزینه تولید
به دلیل اینکه مواداولیه زیادی برای تولید این پروفیل فولادی به کار میرود، هزینه تولید آن بیشتر از تیرآهن میشود. علاوه بر این، تجهیزاتی که برای ساخت این محصول به کار میروند، تا حدی گران هستند.
تفاوت در هزینه های بارگیری
اصولا تیرآهن را با تریلی یا 18 چرخ حمل میکنند. با این حال، گاهی اوقات برای تیر ورق دیگر تریلی جواب نمیدهد. زیرا طول آن بیشتر از 20 متر است! برای حمل و نقل این تیر ورقها از کمر شکن استفاده می شود. پس سرعت باربری پایین و هزینههای حمل و نقل آن بالا میرود. در نتیجه هزینههای باربری هم میتواند به عنوان یکی از تفاوتهای بین تیرآهن و تیرورق شناخته شود.
تفاوت تیرآهن و تیر ورق در اجزاء تشکیل دهنده
هر دو بال و جان دارند. ولی تیر ورق یک عضو دیگر به نام استیفنر یا سخت کننده Stiffener هم دارد. برای اینکه تیر ورق محکمتر شود از پلیتهای فولادی تقویتی یا سخت کننده استفاده میکنند. این پلیتها را به صورت عمودی و افقی به جان تیرآهن جوش میدهند تا محکمتر شود.
عوامل مؤثر در انتخاب بین تیرورق و تیرآهن
برای انتخاب بین تیرآهن و تیرورق، پارامترهای زیادی وجود دارند که باید قبل از خرید، آنها را بررسی، سپس محصول را انتخاب و خریداری نماییم؛ نوع پروژه و بودجه تعیین شده، دو مورد از پارامترهایی است که بیشترین دخالت را در انتخاب بین تیرآهن و تیرورق دارند که در زیر توضیح داده شدهاند.
نوع و شرایط پروژه
یکی از عوامل مهم در انتخاب بین تیرآهن و تیر ورق، نوع پروژه است. برای مثال در پروژههای سبکتر بارهای وارده به طبع کمتر است پس نیازی به استفاده از تیر ورق نیست. لازم به ذکر است نظرات مهندسین سازه در انتخاب بین تیرآهن و تیرورق، از اهمیت بالایی برخوردار است.
بودجه تعیین شده برای پروژه
برای خرید مقاطع فولادی از جمله تیرآهن و تیر ورق باید به بودجه تعیین شده هم توجه داشت؛ برای برخی از کارفرماها هزینه تمام شده پروژه اهمیت زیادی دارد بنابراین تیرآهن در پروژههایی که محدودیت بودجه دارند مناسبتر است..
کلام آخر
تیرآهن و تیر ورق دو محصول فولادی هستند که برای تحمل بارهای وارده در سازه تولید میشوند؛ تیرآهن به دلیل ساختار استاندارد و تولید انبوه از مقاومت کمتری در برابر تحمل بارهای سنگین و غیرمتعارف دارد ولی برای ساخت سازههایی با بار نسبی و سبک، اقتصادی و به صرفه است. ولی تیر ورق در سازههایی که نیاز به مقاومت بالا و تحمل بارهای سنگین وجود دارد، حتما باید استفاده شود. بنابراین باید با توجه به پارامترهایی که در این مقاله به آن اشاره شد، بهترین و مناسب ترین محصول را برای پروژه انتخاب کنیم.