زنگ زدگی میلگرد، دلایل و راه‌های برطرف کردن آن

میلگرد استفاده شده برای ساختمان‌سازی باید عاری از زنگ‌زدگی باشد. در رویه آرماتوربندی میلگردها باید عاری از زنگ و پوسیدگی باشند و در فرآیند بتن‌ریزی، عاری از یخ، روغن و یا مواد زیان‌آور دیگری باشند. در مکان‌هایی که احتمال زنگ‌زدگی میلگرد وجود دارد، باید آرماتورها بر روی سکوهای بتنی و یا سکوهای مناسب قرار داده شوند و از تماس مستقیم آن‌ها با خاک‌هایی که احتمال داشتن املاح کلریدی و سولفاتی دارند، ممانعت به عمل آورده شود. در این مقاله قصد داریم به روش‌‎های برطرف کردن زنگ زدگی میلگرد بپردازیم. با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید. 

در برخی موارد، آمارتورها دارای زنگ‌زدگی یکنواخت هستند که باید با استفاده از روش برس‌زنی، فرچه‌کشی و یا ماسه‌پاشی زنگ‌زدایی شوند. زنگ‌زدایی نازک و یکنواخت به حالتی گفته می‌شود که آسیبی به آج‌ها یا تغییر قطر در آرماتورها تشخیص داده نشود. زمانی که میزان زنگ زدگی میلگرد زیاد باشد، برای زنگ زدایی باید از روش ماسه‌پاشی یا آب با فشار زیاد، استفاده شود. در این موارد، استفاده از روش برس زنی یا فرچه کشی مجاز نیست. پس از زنگ زدایی باید کاهش قطر آرماتورها را بررسی کرد. در مواردی که میلگردها دارای خوردگی از نوع حفره‌ای است، دیگر این میلگرد قابل استفاده برای ساختمان‌سازی نیست. خوردگی‌هایی که از نوع کلریدی بوده ابتدا به آج آسیب می‌زنند و تشخیص آن‌ها با مشاهده نظری امکان‌پذیر خواهد بود.

زنگ زدگی میلگرد سبب کاهش چسبندگی بتن به فولاد می‌شود. در آیین‌نامه بتن ایران در مورد زنگ‌زدگی آمده است:

• میلگرد نباید در معرض هیچ گونه آلودگی با اثر زیان‌آور بر چسبندگی به میلگرد از قبیل روغن، گل و سایر پوشش‌های غیرفلزی قرار گیرند.
• در صورتی که میلگرد دچار پوسیدگی و زنگ زدگی عمیق شده باشد، مصرف آرماتور در بتن بلامانع است.
• میلگردهای فولادی باید در محوطه‌های تمیز و عاری از رطوبت انبار کرد تا مانع زنگ زدگی و کثیف شدن سطح آن نشود.

در حمل و انبار کردن میلگردها نیز باید دقت‌های لازم به عمل آید، که دچار خمیدگی در خارج از سطح نشود و نباید مستقیما روی زمین انبار شوند. انبار کردن آرماتورها در فضای باز باعث زنگ زدگی آن‌ها در بیشتر موارد می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد تا سال 1920 یک لایه نازک زنگ یا پوسته اکسیدی محکم به جای اثرات زیان‌آور بروی چسبندگی فولاد و بتن، عملا باعث بهبود خواص چسبندگی فولاد می‌شود.

عوامل زنگ زدگی میلگرد

یکی از عوامل متعددی که خریداران فولاد با آن مواجه می‌شوند، زنگ زدگی میلگرد است. فولاد بدون محافظ، مستعد خوردگی و زنگ زدگی است، اما زمانیکه در بتن قرار می‌گیرد، از عوامل خاصی برای محافظت از زنگ زدگی استفاده می‌کنند. آب و آلاینده‌ها معمولا نمی‌توانند از طریق بتن به فولاد راه پیدا کنند، بنابراین بتن یکی از عوامل جلوگیری از زنگ زدگی میلگرد است.

یکی از منابع اصلی زنگ زدگی میلگرد، نمک است. اگر میلگردها در معرض نمک دریایی یا یون‌های جاده‌ایی قرار بگیرند. این یون‌های کلرید می‌توانند از طریق بتن راه خود را باز کنند و باعث زنگ زدگی میلگرد شوند و در زمان خوردگی فولاد اکسید آهن ایجاد می‌کنند که باعث منبسط شدن میلگرد در بتن می‌شود. زمانیکه میلگرد در بتن منبسط می‌شود، تنش‌هایی ایجاد می‌کند که از دلایل اصلی خراب شدن میلگرد است.

بعضی از تولیدکنندگان میلگرد در جهان از روش ترمکس برای تولید میلگرد استفاده می‌کنند که این موضوع باعث بالا رفتن طول عمر میلگرد و بیشتر شدن استقامت محصول می‌شود که یک لایه اکسید در ساختار درونی میلگرد ایجاد می‌کند. میلگرد ذوب آهن اصفهان از روش ترمکس تولید نمی‌شوند و جهت بالا بردن مقاومت و استحکام میلگرد از کربن و منگنز استفاده می‌کنند که باعث تشکیل لایه اکسید در سطح و همچنین شکل‌پذیری کمتر آن می‌شود.

عوامل موثر بر زنگ زدگی میلگرد و نحوه جلوگیری از آن

انواع روش رفع زنگ زدگی میلگرد

برای از بین بردن زنگ آهن روش‌های عملی و کاربردی زیادی وجود دارد. روش‌هایی همچون سندبلاست، شات بلاست، واتر جت، لیزر، الکترولیز و امثال آن‌ها برای از بین بردن زنگ آهن مناسب ماست.

• سندبلاست آهن
• شات بلاست
• زنگ‌زدایی با واترجت
• لیزر زنگ آهن
• اسیدشویی زنگ آهن

زمانیکه قطعه‌ای از آهن، آلیاژ آهن یا فولاد در معرض آب و اکسیژن قرار می‌گیرد؛ واکنشی به نام اکسیداسیون رخ می‌دهد. ظاهر این خوردگی یک پوشش پوسته پوسته قرمز- قهوه‌ای است و معمولا به عنوان زنگ آهن نامیده می‌شود. رطوبت و درجه حرارت با اکسیژن ترکیب شده و باعث زنگ زدگی می‌شود. همه فلزات به نوعی متسعد خوردگی هستند. اما اصطلاح "زنگ" فقط در مورد آهن، آلیاژهای آهن و فولاد استفاده می‌شود.

فلزاتی شامل آلومینیوم، برنج، برنز، فولاد گالوانیزه و فولاد ضد زنگ، مس، تیتانیوم و فلزات نجیب مانند طلا، نقره و پلاتین زنگ نمی‌زنند. آن‌ها می‌توانند دچار خوردگی، لکه یا لک شدن شوند، اما زنگ نمی‌زنند. روش‌های بیشماری برای از بین بردن زنگ زدگی، اکسیدها و خوردگی‌ها وجود دارد. در برخی از روش‌ها از محصولات تمیزکننده خانگی، فویل آلومینیوم و اسید استفاده می‌شود و برخی ابزارهای دیگر هستند تا زنگ‌زدگی را آسان و بدون آشفتگی از بین ببرد.

زنگ زدایی میلگرد با روش سند بلاست

یکی از ایده‌آل‌ترین روش‌های تمیز کردن سطوح از زنگ زدگی سندبلاست یا سایش سطح با ذرات ماسه است. یک فشار بسیار بالا مواد ساینده را به سمت سطح مورد نظر هدایت می‌کند، در نتیجه سطح از هرگونه گرد و غبار، روغن لکه و آلودگی پاک خواهد شد. در این روش شتاب هوا و مواد ساینده بسته به ضخامت لایه کنترل می‌شوند. سند بلاست روشی است خالی از مواد شیمیایی و امکان دسترسی به مناطق دورتر در هنگام تمیزکاری را ایجاد می‌کند.

زنگ زدایی میلگرد با روش شات بلاست

شات بلاست از نظر عملکردی شبیه سندبلاست است، اما تفاوت آن‌ها در جزئیات ذرات ساینده است. در این روش برای از بین بردن زنگ زدگی سطح میلگرد از ساچمه‌های فلزی استفاده می‌کنند. این ساچمه‌های فلزی از طریق گریز از مرکز دستگاه با فشار به سمت سطح پرتاب می‌شوند. این روش، بسیار مخرب و تهاجمی است، زیرا ذرات ساینده در این روش ساچمه‌های فلزی هستند.

زنگ زدایی میلگرد با روش واترجت

در روش واترجت، آب با فشار بالا برای تمیز کردن زنگ‌زدگی میلگرد مورد استفاده قرار می‌گیرد. واترجت از یک نازل بسیار قوی تشکیل شده که انرژی فشاری را به انرژی جنبشی و مکانیکی تبدیل می‌کند و باعث زدوده شدن لایه زنگ زده از روی فلز آهن می‌گردد. مزیت این روش نسبت به روش قبل این است که سرعت انجام زنگ‌بری بسیار بالا می‌باشد و بیشترین سطح کیفیت را دارد. در زمان استفاده از واترجت معمولی، فقط و فقط از آب استفاده می‌کنند و اثری از مواد شیمیایی وجود نخواهد داد.

زنگ زدایی میلگرد با روش لیزر

جدیدترین و بروزترین روش زنگ‌زدایی میلگرد استفاده از لیزر است. این روش با کمترین مصرف انرژی می‌تواند طیف وسیعی از سطوح زنگ زده را پاکسازی کند. پاکسازی لیزر اینگونه عمل می‌کند که پرتو‌هایی با توان بالا به محل‌های زنگ زده تابیده و باعث از بین رفتن هرگونه خوردگی و فرسودگی ناشی از زنگ‌زدگی می‌شوند.

زنگ‌زدایی میلگرد به روش اسیدشویی

یکی از محبوب‌ترین روش‌های حذف زنگ آهن، اسیدشویی است که در این روش اسید اگزالیک به ازای هر گالن آب به میزان یک الی سه قاشق غذاخوری مورد استفاده قرار می‌گیرد. میلگرد مورد نظر در آن قرار می‌گیرد و یک واکنش شیمیایی روی محصول رخ می‌دهد و مانع زنگ‌زدگی محصول در طول مصرف می‌شود.

کلام آخر

در این مقاله به بررسی عوامل زنگ زدگی و روش‌های زنگ زدایی میلگرد پرداختیم. همانطور که می‌دانید کیفیت میلگرد از اهمیت زیادی در استحکام و مقاومت سازه برخوردار است. بر همین اساس، لازم است در زمان خرید انواع محصولات فولادی و به ویژه میلگرد به کیفیت آن توجه داشته باشید. شرکت مدیران آهن زاینده رود یکی از تامین کنندگان و عرضه کنندگان انواع میلگرد در بازار آهن است. شما عزیزان می‌توانید همه روزه برای خرید انواع میلگرد از طریق شماره تلفن 03134155 با کارشناسان ما در تماس باشید.

خرید میلگرد از مدیران آهن