آشنایی با انواع خم میلگرد | خاموت، رکابی، سنجاقی، ادکا و سیتکا

تاریخ انتشار: ۱۶ اسفند ۱۴۰۱
تاریخ به روز رسانی: ۲۴ آذر ۱۴۰۳

مدت مطالعه: دقیقه
نویسنده: تیم محتوای مدیران آهن

خم میلگرد با توجه به نیازهای خاص سازه&zwnj;ای، طراحی و اجرا می&zwnj;شود. میلگرد خاموت، میلگرد سنجاقی، میلگرد راستا یا سیتکا، میلگرد ادکا یا اوتکا، میلگرد خرک، میلگرد رکابی، میلگرد ممان منفی، میلگرد عصایی و میلگرد انتظار از جمله پرکاربردترین انواع خم میلگرد هستند که وظایف خاصی مانند تقویت اتصالات، تنظیم فاصله بین آرماتورها، یا افزایش مقاومت سازه در برابر نیروهای کششی و فشاری را بر عهده دارند. به کارگیری انواع محصولات فولادی حاصل از فرایند خمکاری، می&zwnj;تواند استحکام و یکپارچگی سازه&zwnj;های بتنی را به طور چشمگیری افزایش دهد.

در صنعت ساخت و ساز، استفاده از میلگردهای خمیده بخش مهمی از فرآیند تقویت بتن را تشکیل می&zwnj;دهد. این نوع مقاطع فولادی به طور خاص در بتن مسلح برای انتقال و توزیع بهتر نیروها، افزایش مقاومت در برابر فشار و کشش، و جلوگیری از شکست&zwnj;های ناشی از بارهای مختلف مورد استفاده قرار می&zwnj;گیرند. بسته به نوع پروژه و نیازهای مهندسی، میلگردها به اشکال مختلف خم می&zwnj;شوند که هر یک نقش خاصی در تقویت سازه دارند. انواع خم میلگرد مانند خاموت، خرک، رایتا، رکابی و دیگر اشکال، همگی با هدف بهبود عملکرد سازه&zwnj;ها در برابر نیروهای مختلف طراحی شده&zwnj;اند و در ایجاد سازه&zwnj;های پایدار و مقاوم نقش مهمی ایفا می&zwnj;کنند. در این مقاله قصد داریم به معرفی انواع خم میلگرد بپردازیم و شما را با روش های خمکاری میلگرد بیشتر آشنا کنیم. با مدیران آهن همراه شوید. ما در تیم مدیران آهن زاینده رود با بهره گیری از فناوری&zwnj;های پیشرفته و نیروی انسانی ماهر و کارآزموده، خدمات تخصصی برش، خم و فرمینگ انواع مقاطع فولادی را برای شما بر عهده گرفته ایم. شما می توانید برای تحقق نتایج مطلوب در پروژه&zwnj;های صنعتی و ساختمانی خود با اطمینان کامل روی تخصص و تجربه ما حساب کنید. مشاوران و کارشناسان مجرب ما همواره در کنارتان هستند و راهنمایی های لازم را به شما ارائه خواهند کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر از طریق لینکی که در ادامه مشاهده می کنید با ما در تماس باشید! <a class="content-inner-call-box" title="تماس با مدیران آهن" href="tel:03134155">تماس با مدیران آهن</a> <h2 id="content-value-1">منظور از خمکاری میلگرد چیست؟</h2> خمکاری میلگرد به فرآیندی گفته می&zwnj;شود که در آن میلگردهای فولادی به اشکال مختلف با زاویه&zwnj;های مختلف خم می&zwnj;شوند تا به طور مؤثر در سازه&zwnj;های بتنی مورد استفاده قرار گیرند. این عملیات برای تطابق میلگردها با طرح&zwnj;های مهندسی و تأمین نیازهای خاص پروژه&zwnj;های ساختمانی انجام می&zwnj;شود. خمکاری میلگرد باعث افزایش قدرت تحمل بار، بهبود توزیع نیروها و تقویت سازه در برابر کشش، فشار و برش می&zwnj;شود. این فرایند در انواع مختلف مانند خم 90 درجه، خم 135 درجه یا خم&zwnj;های پیچیده&zwnj;تر انجام می&zwnj;شود و به نوع سازه، میزان مقاومت مورد نیاز و شرایط اجرایی بستگی دارد. آیا می دانید ضرورت خمکاری میلگرد چیست؟ خم کاری میلگرد به چند دلیل انجام می شود: توزیع بهتر نیروها: خمکاری میلگرد باعث می&zwnj;شود تا میلگردها به&zwnj;طور مؤثرتری در سازه قرار گرفته و نیروهای وارد شده به سازه را به شکل یکنواخت&zwnj;تری توزیع کنند، که این امر موجب افزایش استحکام و پایداری سازه می&zwnj;شود. انطباق با طراحی سازه: هر سازه دارای نیازهای خاصی است و برای پیاده&zwnj;سازی طرح&zwnj;های مهندسی، ممکن است نیاز به خم کردن میلگردها در زوایای مختلف یا به شکل&zwnj;های خاص باشد تا با ابعاد و شکل هندسی بتن هماهنگ شوند. افزایش مقاومت سازه: خمکاری میلگرد در بخش&zwnj;های خاصی از سازه که فشار یا کشش بیشتری را تجربه می&zwnj;کنند، به تقویت و افزایش مقاومت سازه کمک می&zwnj;کند و از ترک خوردن یا شکست آن جلوگیری می&zwnj;کند. بنابراین، خمکاری میلگرد یک فرایند حیاتی است که به بهبود عملکرد سازه، تطابق آن با طراحی و تضمین پایداری و ایمنی بلند مدت کمک می&zwnj;کند. پیشنهاد مطالعه: <a href="https://www.modiranahan.com/blog/rebar-bending-process" rel="nofollow">آشنایی با فرایند خمکاری میلگرد</a> <img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="انواع خم میلگرد چیست" src="https://api.modiranparts.com/uploads/content/1733997213.jpg" alt="انواع خم میلگرد چیست" width="800" height="600" /> <h2 id="content-value-2">انواع خم میلگرد</h2> این محصول فولادی اصولا به صورت شاخه ای و به طول 12 متر تولید می شود. انواع میلگرد کاربردهای متعددی دارد. آیا می دانید این محصول فولادی لازم است تحت عملیات خاصی قرار گیرد تا بتواند برای کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار گیرد؟ برای مثال از طریق فرایند خمکاری می توان میلگرد را به اشکال مختلف در آورد و در بخش هایی از سازه مورد استفاده قرار داد. انواع خم میلگرد عبارتند از: <ul style="text-align: justify;"> <li style="font-weight: 400;" aria-level="1">میلگرد خاموت</li> <li style="font-weight: 400;" aria-level="1">میلگرد سنجاقی</li> <li style="font-weight: 400;" aria-level="1">میلگرد راستا یا سیتکا</li> <li style="font-weight: 400;" aria-level="1">میلگرد ادکا یا اوتکا</li> <li style="font-weight: 400;" aria-level="1">میلگرد خرک</li> <li style="font-weight: 400;" aria-level="1">میلگرد رکابی</li> <li style="font-weight: 400;" aria-level="1">میلگرد ممان منفی</li> <li style="font-weight: 400;" aria-level="1">میلگرد عصایی</li> <li style="font-weight: 400;" aria-level="1">میلگرد انتظار</li> </ul> هر کدام از میلگردهای یاد شده دارای شکل ظاهری، کارایی و مشخصات خاص خود هستند و محل استفاده از آن ها در سازه های بتنی توسط مهندسان طراح تعیین می گردد. در ادامه با انواع این میلگردها بیشتر آشنا خواهید شد. <h3>میلگرد خاموت</h3> خاموت&zwnj; نوعی مقطع فولادی است که از طریق فرایندهای برشکاری و خمکاری در اشکال مختلف (عمدتاً مستطیل یا مربعی) تولید می شوند و به عنوان آرماتورهای عرضی درون تیرها، ستون&zwnj;ها و دال&zwnj;های بتنی قرار می&zwnj;گیرند. <a href="https://www.modiranahan.com/blog/stirrup-rebar-applications">خاموت ها</a> مقاومت سازه را در برابر نیروهای برشی و پیچشی افزایش می دهند. وظیفه اصلی آن ها جلوگیری از ترک &zwnj;خوردگی بتن در اثر فشار و  تأمین استحکام و پایداری بیشتر سازه&zwnj;های بتنی است. <img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="آشنایی با انواع خم میلگرد" src="https://api.modiranparts.com/uploads/content/1733997279.jpg" alt="آشنایی با انواع خم میلگرد" width="800" height="600" /> <h3>میلگرد سنجاقی</h3> یکی دیگر از مهم ترین اجزاء ساختمانی در آرماتوربندی سازه های بتنی، <a href="https://www.modiranahan.com/blog/what-is-cut-bend-rebar">میلگرد سنجاقی</a> است. به دلیل فرم خمیده و حالت این نوع میلگردها، تحت عنوان قلاب دوخت یا دوخت ستون نیز شناخته می شوند. قلاب دوخت باعث افزایش مقاومت ستون و تقویت عملکرد آن ها در برابر نیروهای جانبی می شود. علاوه بر این از ستون ها در برابر نیروهای وارده ناشی از زلزله و سایر حوادث طبیعی محافظت می کند. طراحی و محل قرارگیری این مقاطع فولادی در ساختار سازه بر اساس محاسبات دقیق و مطابق با نقشه&zwnj;های مهندسی تعیین می شود تا عملکرد بهینه آن ها در برابر بارها و نیروهای مختلف تضمین شود. جالب است بدانید میلگرد سنجاقی با نام سنجاقکی نیز شناخته می شود. <img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="خم میلگرد سنجاقی" src="https://api.modiranparts.com/uploads/content/1733997316.jpg" alt="خم میلگرد سنجاقی" width="800" height="600" /> <h3>میلگرد راستا یا سیتکا</h3> میلگرد راستا که تحت عنوان سیتکا نیز شناخته می شود، نوعی از این مقاطع فولادی است که از طریق فرایند خمکاری تولید می شود. این نوع مقاطع فولادی در دو انتهای خود دارای خم 90 درجه است که باعث افزایش چسبندگی و اتصال بهتر آن به بتن می&zwnj;شود. میلگرد راستا به &zwnj;طور خاص برای تقویت بخش&zwnj;هایی از سازه&zwnj; که تحت تاثیر بارهای کششی و فشاری قرار دارند، طراحی شده است. از این مقاطع فولادی بیشتر در فونداسیون&zwnj;ها، دیوارهای بتنی، راه&zwnj; پله&zwnj;ها و سایر قسمت&zwnj;های بتنی که نیاز به استحکام کششی بالایی دارند، استفاده می شود. <img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="خم میلگرد راستا" src="https://api.modiranparts.com/uploads/content/1733997346.jpg" alt="خم میلگرد راستا" width="800" height="600" /> <h3>میلگرد ادکا</h3> یکی دیگر از  انواع خم میلگرد، ادکا است که به آن اتکا یا اوتکا نیز گفته می شود. از این مقاطع فولادی برای اتصال تیر به تیرچه استفاده می شود. اما آیا می دانید دلیل استفاده از این نوع مقطع فولادی در محل اتصال تیر و تیرچه چیست؟ از آنجا که معمولا این محل اتصال ضعیف است و احتمال لغزش تیرچه از روی تیر بسیار زیاد است، در محل اتصال این دو از <a href="https://www.modiranahan.com/blog/steel-j-pin">میلگرد ادکا</a> استفاده می شود. میلگرد ادکا از لحاظ شکل ظاهری از سه قسمت تشکیل شده است که عبارتند از بخش میانی که حالت مورب دارد و دو سر آن که حالت خم شدگی دارد. <img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="خم میلگرد ادکا" src="https://api.modiranparts.com/uploads/content/1733997378.jpg" alt="خم میلگرد ادکا" width="800" height="600" /> <h3>میلگرد خرک</h3> یکی دیگر از انواع خم میلگرد، میلگرد خرک است. میلگرد خرک کاربرد سازه ای ندارد و صرفا برای پایدار سازی مش فوقانی فونداسیون به کار می رود. از میلگرد خرک برای ایجاد فاصله بین دو شبکه افقی متوالی داخل قالب استفاده می&zwnj;شود. این میلگرد به&zwnj;ویژه در بتن&zwnj;ریزی&zwnj;های کف و فونداسیون کاربرد دارد و به حفظ فاصله استاندارد بین شبکه&zwnj;های میلگرد کمک می&zwnj;کند. یک طرف میلگرد خرک روی مش تحتانی فونداسیون قرار می گیرد و قسمت بالایی آن نیز به مش فوقانی متصل می شود و به این ترتیب فاصله بین مش فوقانی و تحتانی حفظ می شود. <img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="خم میلگرد خرک" src="https://api.modiranparts.com/uploads/content/1733997407.jpg" alt="خم میلگرد خرک" width="800" height="600" /> <h3 style="text-align: justify;">میلگرد رکابی</h3> یکی دیگر از انواع خم میلگرد، رکابی است. در این روش از طریق فرایند خم کاری مقطع فولادی را به حالت U شکل در می آورند که دو سر آن قلاب مانند است. مهم ترین کاربرد میلگرد رکابی، ایجاد فاصله بین دو شبکه میلگرد است. در بتن ریزی دیوارها و دال ها، برای ثابت نگه داشتن آرماتورهای طولی در امتداد یکدیگر، از میلگرد رکابی استفاده می شود. علاوه بر این در شبکه بندی مش برای ایجاد فاضله بین دو شبکه مش از این نوع مقاطع فولادی استفاده می شود. <img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="خم میلگرد رکابی" src="https://api.modiranparts.com/uploads/content/1733997468.jpg" alt="خم میلگرد رکابی" width="800" height="600" /> <h3>میلگرد ممان منفی</h3> میلگرد ممان منفی به نوعی میلگرد در سازه&zwnj;های بتنی اطلاق می&zwnj;شود که برای تحمل بارهای منفی (ممان منفی) در مکان&zwnj;هایی چون نیمه &zwnj;بالایی تیرها و دال&zwnj;ها استفاده می&zwnj;شود. این نوع مقاطع فولادی غالباً سقف و در نزدیکی تکیه&zwnj;گاه&zwnj;ها قرار می&zwnj;گیرد و وظیفه اصلی آن مقابله با ممان منفی (لنگر منفی؛ زمانی که بخش بالایی سازه تحت کشش و بخش پایینی آن تحت فشار قرار گیرد) به وجود آمده به &zwnj;دلیل بارگذاری نامتقارن یا افت تیر در ناحیه تکیه&zwnj;گاه&zwnj;ها است. استفاده صحیح از میلگرد ممان منفی در طراحی سازه&zwnj;ها بسیار حائز اهمیت است، زیرا عدم توجه به این مسئله می&zwnj;تواند منجر به ترک&zwnj; خوردگی و آسیب &zwnj;دیدگی سازه شود. <img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="خم میلگرد ممان منفی" src="https://api.modiranparts.com/uploads/content/1733997468.jpg" alt="خم میلگرد ممان منفی" width="800" height="600" /> <h3>میلگرد عصایی</h3> <a href="https://www.modiranahan.com/blog/what-is-steel-j-pin" rel="nofollow">میلگرد عصایی</a> نوعی میلگرد است که به شکل خمیده و شبیه به عصا ساخته می&zwnj;شود. این میلگرد معمولاً در نقاط خاصی از سازه&zwnj;های بتنی برای تقویت و استحکام بیشتر استفاده می&zwnj;شود. خمیدگی میلگرد عصایی به گونه&zwnj;ای است که می&zwnj;تواند به&zwnj; راحتی در دال&zwnj;ها، فونداسیون&zwnj;ها یا مناطق دیگری که نیاز به تقویت دارند، قرار گیرد. این نوع میلگرد به &zwnj;ویژه در نقاطی که بارهای خاصی به سازه وارد می&zwnj;شود و یا نیاز به تنظیم فاصله بین آرماتورها وجود دارد، کاربرد دارد. میلگرد عصایی با ایجاد استحکام و پایداری بیشتر در بتن، مقاومت آن را در برابر نیروهای مختلف افزایش می&zwnj;دهد و از ترک&zwnj;خوردگی یا شکست در سازه جلوگیری می&zwnj;کند. <img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="خم میلگرد عصایی" src="https://api.modiranparts.com/uploads/content/1733997497.jpg" alt="خم میلگرد عصایی" width="800" height="600" /> <h3>میلگرد انتظار</h3> <a href="https://www.modiranahan.com/blog/what-is-dowel-bar" rel="nofollow">میلگرد انتظار</a> به &zwnj;طور موقت در قسمت&zwnj;هایی از سازه بتنی قرار داده می&zwnj;شود تا در مراحل بعدی ساخت، میلگردهای دیگر به آن متصل شوند. این میلگرد معمولاً در محل&zwnj;هایی نصب می&zwnj;شود که قرار است قسمت&zwnj;های جدید بتن&zwnj;ریزی در آینده به آن اضافه شوند، مانند درزهای سرد یا اتصال بخش&zwnj;های مختلف سازه. میلگردهای انتظار به&zwnj;منظور ایجاد اتصالات مناسب بین قسمت&zwnj;های مختلف بتن و تقویت پیوستگی سازه در برابر نیروهای مختلف طراحی می&zwnj;شوند. این میلگردها به&zwnj;ویژه در فونداسیون&zwnj;ها، دیوارهای بتنی و سایر نقاطی که نیاز به اتصال و تقویت دارند، کاربرد دارند و برای اطمینان از استحکام و یکپارچگی سازه ضروری هستند. در تولید میلگرد انتظار معمولاً از فرآیند خمکاری استفاده می&zwnj;شود. میلگرد انتظار به گونه&zwnj;ای طراحی می&zwnj;شود که در انتهای آن به &zwnj;طور معمول خمیدگی&zwnj;هایی ایجاد شود تا بتوان آن را در نقاط مورد نظر برای اتصال به میلگردهای دیگر به&zwnj; کار برد. این خمیدگی&zwnj;ها معمولاً به &zwnj;صورت قلاب&zwnj;های خاصی در انتهای میلگرد ایجاد می&zwnj;شوند تا اتصال مناسبی بین بخش&zwnj;های مختلف سازه برقرار شود. <img style="display: block; margin-left: auto; margin-right: auto;" title="خم میلگرد انتظار" src="https://api.modiranparts.com/uploads/content/1733997530.jpg" alt="خم میلگرد انتظار" width="800" height="600" /> <h2 id="content-value-3">اصول خمکاری میلگرد چیست؟</h2> به مجموعه قواعد و روش&zwnj;هایی که برای ایجاد خم با زوایای دقیق و استاندارد در میلگردها به &zwnj;منظور استفاده در سازه&zwnj;های بتنی به کار می رود، اصول خمکاری گفته می شود. این فرآیند برای تغییر شکل میلگردهای فولادی با هدف تطبیق آن ها با نیازهای خاص سازه&zwnj;ای مانند ایجاد اتصال&zwnj;ها یا تنظیم فاصله بین آرماتورها انجام می&zwnj;شود. اصول خمکاری میلگرد عبارتند از: <ul style="text-align: justify;"> <li>انتخاب صحیح  نوع میلگرد:  پیش از خمکاری، باید میلگرد مناسب برای خم کاری( از لحاظ نوع و قطر) انتخاب شود.</li> <li>استفاده از دستگاه خم&zwnj;کاری مناسب: خمکاری میلگرد معمولاً با استفاده از دستگاه&zwnj;های خم&zwnj;کاری صنعتی صورت می&zwnj;گیرد که قابلیت اعمال نیروی کافی برای خم کردن میلگرد با دقت بالا را دارند. این دستگاه&zwnj;ها می&zwnj;توانند میلگردها را به زاویه&zwnj;های مختلف خم کنند. لازم به ذکر است که خمکاری به صورت دستی نیز امکان پذیر است.</li> <li>زاویه و شعاع خم: هنگام خمکاری، باید به زاویه خم و شعاع خم میلگرد توجه ویژه&zwnj;ای داشت. خم&zwnj;کردن میلگرد با شعاع خیلی کوچک می&zwnj;تواند باعث ترک خوردن یا کاهش استحکام آن شود. به &zwnj;طور کلی، شعاع خم از مقدار معینی نمی تواند کمتر باشد که این بسته به استانداردهای طراحی متفاوت است.</li> <li>عدم آسیب به سطح میلگرد: خمکاری باید به گونه ای انجام شود که به سطح مقطع فولادی آسیب نرساند. آسیب&zwnj;هایی مانند ترک&zwnj; خوردگی یا شکستگی می&zwnj;تواند باعث کاهش استحکام میلگرد شود.</li> </ul> <h2 id="content-value-4">کلام پایانی: آشنایی با انواع خم میلگرد</h2> انواع خم میلگرد با هدف مقاوم سازی و افزایش استحکام سازه انجام می شود و فرایند خمکاری نقش مهمی در تقویت و استحکام سازه&zwnj;ها ایفا می&zwnj;کند. خمکاری میلگرد به &zwnj;عنوان یک فرآیند کلیدی در تولید انواع مختلف از این مقطع فولادی (در فرم های مختلف)، با استفاده از روش&zwnj;های استاندارد و تجهیزات مناسب انجام می&zwnj;شود تا میلگردها به شکلی دقیق و متناسب با نیازهای مهندسی در محل&zwnj;های مختلف سازه قرار گیرند. این فرآیند، که معمولاً به روش سرد انجام می&zwnj;شود، باعث ایجاد خم&zwnj;های خاص در میلگرد می&zwnj;شود که به&zwnj; طور مستقیم بر عملکرد سازه در برابر بارهای مختلف تأثیر می&zwnj;گذارد. با توجه به اهمیت رعایت اصول خمکاری و انتخاب روش&zwnj;ها و تجهیزات مناسب، استفاده صحیح از انواع خم میلگرد می&zwnj;تواند موجب بهبود کیفیت و دوام سازه&zwnj;های بتنی شود.

اشتراک در: