دسته بندی انواع ورق بر اساس جنس
تاریخ به روز رسانی: ۱۴ آبان ۱۴۰۳
نویسنده: تیم محتوای مدیران آهن
ورق فلزی یکی از مهمترین محصولات فلزی است که از کاربرد گستردهای در صنعت برخوردار است. هر محصول فلزی دارای مجموعهای از ویژگیهای منحصر به خود است که آشنایی با هر کدام از آن ویژگیها به شما در انتخاب و خرید هر یک از ورقهای فلزی کمک خواهد کرد. ورقهای فلزی را میتوان بر اساس پارامترهای مختلف به دستهبندیهای متفاوتی تقسیمبندی کرد. به عنوان مثال، ورق فولادی از استحکام و مقاومت بالایی برخوردار است که همین مسئله سبب شده از آن برای تولید محصولات فولادی دیگر مانند لولههای نفت و گاز استفاده شود. ورق آلومینیوم علاوه بر استحکام از وزن سبک نیز برخوردار است و به همین دلیل استفاده از آن در ساخت هواپیما رایج است. ورق برنجی هم به دلیل ویژگیهای منحصر به فرد خود در ساخت لوازم خانگی، صنعت برق، رادیاتور، ساخت لوازم تزئینی، ساخت پیچ و مهره و غیره استفاده میشود. سایر ورقهای فلزی نیز هر کدام مجموعهای از ویژگیهای منحصر به فرد را ارائه میدهند که آنها را برای کاربردی خاص مناسب میسازد. در این مقاله قصد داریم به دستهبندی انواع ورق فلزی از حیث جنس بپردازیم. با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.
دسته بندی ورق های فلزی از نظر جنس
ورق فلزی از محصولاتی است که طی فرآیند نورد گرم در کارخانه با ضخامتهای کم و عموما طول زیاد تولید و بازار آهن عرضه میشوند. با توجه به اینکه ورق از محصولات پایه برای تولید محصولات دیگر است و همچنین از کاربرد بسیار گستردهای در صنایع مهم و بزرگ برخوردار است، بر اساس پارامترهای مختلفی میتوان آن را تقسیمبندی کرد. دستهبندی ورقهای فولادی از لحاظ جنس، شکل، سایز، ضخامت، کاربرد، حالت عرضه و غیره متفاوت است. ورقهای فلزی را از حیث جنس میتوان به انواع مختلف زیر تقسیمبندی کرد:
- انواع ورق فولادی بدون پوشش
- انواع ورق فولادی پوشش دار
- انواع ورق غیر فولادی
هدف ما در این مقاله، بررسی انواع ورق از لحاظ جنس است. با ما برای آشنایی با انواع ورق فولادی بدون پوشش، پوششدار و انواع ورق غیرفولادی همراه باشید.
انواع ورق فولادی بدون پوشش
ورقها را در یک تقسیمبندی کلی میتوان به دو دسته ورقهای فولادی و غیرفولادی دستهبندی کرد. ورقهای فولادی نیز خود شامل دو دسته ورقهای پوششدار و غیر پوششی هستند. در این قسمت به انواع ورق فولادی بدون پوشش اشاره خواهیم کرد.
ورق سیاه
ورق سیاه یا ورق گرم نوعی ورق فولادی است که از طریق فرآیند نورد گرم تولید میشود. به همین دلیل، به عنوان ورق گرم یا Hot Rolled شناخته میشود. از طرف دیگر، چون ظاهری مات و سیاه دارد، به آن ورق سیاه نیز گفته میشود. ورق سیاه به نوعی، محصول پایه به حساب میآید که از آن برای ساخت انواع دیگر ورق مانند ورق روغنی و ورقهای آجدار و گالوانیزه استفاده میشود. از کاربردهای مهم ورق سیاه میتوان به استفاده از آن در ساخت مخازن ذخیره نفتی اشاره کرد.
ورق روغنی
ورق روغنی نوعی دیگر از ورقهای فولادی است که نتیجه انجام عملیات نورد سرد روی ورق سیاه است. فرآیند نورد سرد بر خلاف نورد گرم در دمای محیط انجام میشود و باعث ایجاد کیفیت سطح بالاتری در ورق میشود. ورقهای سرد به دلیل عملیات بیشتری که روی آنها انجام میشود، از قیمت بالاتری نسبت به ورق گرم برخوردارند. از کاربردهای ورق سرد میتوان به استفاده از آن در ساخت بدنه اتومبیل اشاره کرد.
ورق آجدار
اگر بر روی پل عابر پیاده قدم زده باشید، به احتمال زیاد نوعی از ورق را مشاهده کردهاید که دارای برجستگیهایی بر روی آن است. به این نوع ورق، ورق آجدار گفته میشود و از آن برای سخت پوششهای کف ساختمان، معابر یا کامیونها استفاده میشود. ورقهای آجدار از نظر شکل آج، ضخامت و ابعاد در انواع مختلفی تولید میشوند.
انواع ورق فولادی پوشش دار
برخی دیگر از ورقهای فولادی هستند که به دلیل مورد مصرف آنها در شرایط آب و هوایی مرطوب و افزایش مقاومت آنها در برابر خوردگی و زنگزدگی، پوششدار میشوند. منظور از ورقهای پوششدار، همان ورقهای فولادی هستند که با فلزی دیگر مانند روی (زینک) یا قلع پوششی محافظ برای جلوگیری از زنگزدگی، پوشش داده شدهاند. در این قسمت به بررسی انواع ورق فولادی پوشش دار خواهیم پرداخت.
ورق گالوانیزه
از مشکلات ورقهای فولادی این است که به سرعت دچار زنگزدگی و خوردگی میشوند. به همین دلیل، برای افزایش مقاومت ورق پوششی از فلزات مقاوم در برابر زنگزدگی مانند قلع و روی بر روی سطح ورق استفاده میشود تا به این ترتیب، ورق از کیفیت و مقاومت بیشتری برخوردار شود. یکی از انواع بسیار پرکاربرد ورقهای پوششدار، ورق گالوانیزه است. ورق گالوانیزه از طریق غوطهور شدن ورق فولادی درون حوضی از فلز روی مذاب ساخته میشود. از ورق گالوانیزه میتوان برای ساخت وسایل یا تجهیزاتی که در فضای باز و یا در معرض رطوبت قرار دارند، مانند سقفهای شیروانی، کانال کولر، کابینت و غیره استفاده کرد.
ورق قلع اندود
ورق قلعاندود از نظر ماهیت تولید به ورق گالوانیزه بسیار شبیه است و تنها تفاوت آنها در این است که در ورق قلعاندود از قلع برای پوشش دادن سطح ورق استفاده شده است. ورقهای قلعاندود مقاومت بالایی در برابر زنگزدگی و خوردگی دارند و به همین دلیل از آنها برای ساخت قوطی کنسرو، ساخت وسایل خانگی و غیره استفاده میشود.
ورق رنگی
ورقهای رنگی نوعی ورق گالوانیزه هستند که به رنگهای مختلف رنگآمیزی شدهاند و از کیفیت سطح و جذابیت بیشتری برخوردارند. در صنایع مختلف مانند ساخت بدنه انبار و کارگاه و سوله، سقفهای شیروانی، ساخت لوازم خانگی مانند بدنه یخچال و آبگرمکن، ساخت کابینت، ساخت کانتیتر و غیره از ورقهای رنگی استفاده میشود. از تولیدکنندگان مطرح ورق رنگی در کشور میتوان کارخانه فولاد مبارکه اصفهان را نام برد.
انواع ورق غیر فولادی
منظور از ورق غیرفولادی، ورقهایی هستند که در جنسهای دیگر مانند استیل، آلومنیوم، برنج و غیره تولید میشوند. این نوع ورقها نیز بسته به جنسشان از ویژگیها و کاربرد منحصر به فرد خود برخوردارند. در این بخش به انواع ورق غیرفولادی اشاره خواهیم کرد.
ورق استیل
استیل در حقیقت آلیاژی از آهن است که در علاوه بر کربن، حاوی عناصر آلیاژی دیگر مانند کروم نیز در ساختار خود است. مهمترین ویژگی استیل، داشتن خاصیت ضدزنگ بودن است و به همین دلیل به آن فولاد ضدزنگ نیز میگویند. این ویژگی به دلیل وجود کروم به میزان بیشتر از 12 درصد در استیل ایجاد میشود. البته علاوه بر کروم، عناصر دیگری مانند نیکل، مولیبدن، مس و غیره نیز در ترکیبات استیل به کار برده میشود که هر کدام باعث تولید گریدهای مختلفی از استیل میگردد. از استیلها برای ساخت سینک ظرفشویی، قاشق، چنگال و یا وسایل تزئینی و دکوراتیو میتوان استفاده نمود.
ورق آلومینیوم
آلومینیوم، فلزی با ویژگیهای منحصر به فرد است که علاوه بر وزن سبک، از استحکام بالایی برخوردار است. از طرف دیگر، آلومینیوم در برابر خوردگی نیز مقاومت خوبی دارد. آلومینیوم در صنایع هوایی کاربرد بسیار زیادی دارد و از آن برای ساخت بدنه هواپیما استفاده میشود. از کاربردهای خانگی ورقهای آلومینیوم میتوان به ساخت فویل، قابلمه و وسایل آشپزخانه اشاره کرد.
ورق برنجی
برنج یا Brass، آلیاژی از مس و روی (زینک) است. البته عناصر دیگری مانند قلع، آلومینیوم، سیلیسیم، منگنز و غیره نیز در برخی برنجیهای آلیاژی استفاده میشود. برنج از چکشخواری خوبی در مقایسه با مس و روی برخوردار است. ورق برنجی برای ساخت سکه و یا تجهیزات نوازندگی مانند شیپور و غیره کاربرد دارد.
سخن آخر
در این مقاله به یکی از مهمترین محصولات یعنی ورق فلزی اشاره کردیم. دریافتیم که به دلیل گستردگی و تنوع این محصول، میتوان آن را در دستههای مختلفی از نظر جنس، ضخامت، کاربرد و غیره تقسیمبندی کرد. در این مقاله به بررسی انواع ورق فلزی بر اساس جنس پرداختیم. دریافتیم که ورق فلزی را از نظر جنس میتوان به سه دسته انواع ورق فولادی پوششدار، انواع ورق فولادی بدون پوشش و انواع ورقهای غیر فولادی تقسیمبندی کرد. واضح است که این تقسیمبندی بر اساس پارامترهای دیگری مانند ضخامت، کاربرد، ابعاد و غیره نیز میتواند انجام شود. شما عزیزان میتوانید برای کسب اطلاعات بیشتر، مشاوره رایگان و خرید انواع ورق با مدیران آهن با ما در تماس باشید.