ورق A516 چیست؟ معرفی کاربردهای آن
تاریخ به روز رسانی: ۱۶ آبان ۱۴۰۳
نویسنده: تیم محتوای مدیران آهن
ورق سیاه یا ورق گرم تحت فرآیند نورد گرم تولید میشود و میتوان آن را با توجه به ترکیبات شیمیایی که در ساختار آن وجود دارد به گریدهای مختلفی تقسیمبندی کرد. یکی از گریدهای ورق سیاه که در صنعت برای ساخت مخازن تحت فشار کاربرد دارد و به ورق PVQ نیز معروف است، ورق سیاه A516 نام دارد. این ورق در چهار گرید مختلف ۷۰، ۶۵، ۶۰ و ۵۵ تولید و به بازار عرضه میشود. این اعداد بیانکننده میزان استحکام کششی ورق هستند. در کشور ما کارخانههای فولاد مبارکه و همچنین فولاد اکسین اهواز در زمینه تولید ورق A516 فعال هستند. هر چند این نوع ورق از کشورهای روسیه، هند، کره و آلمان نیز وارد کشور میشوند. در این مقاله قصد داریم به بررسی اختصاصی این نوع ورق بپردازیم. با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.
ورق فولادی در گریدهای مختلفی تولید میشود و هر گرید با توجه به خواص آن از کاربرد منحصر به فردی در صنعت برخوردار است. از انواع ورقهای پرکاربرد در صنعت، ورق سیاه یا ورق گرم است. این نامگذاری در واقع به روش تولید این نوع ورق مرتبط است. ورق گرم از طریق فرآیند نورد گرم تولید میشود. علاوه بر این، چون سطح ورق سیاه، مات و کمی سیاه رنگ است، به آن ورق سیاه گفته میشود.
ورق گرم با توجه به ترکیبات شیمیایی که در تولید آن به کار میرود، بسیار متنوع است. از ورقهای بسیار رایج سیاه میتوان به ورق سیاه St52 و همچنین ورق St37 اشاره کرد که در مقالات مختلف در وب سایت مدیران آهن به بررسی مشخصات آنها پرداختهایم. در این مقاله قصد داریم به یکی از انواع ورق سیاه تحت عنوان ورق ASTM A516 که به عنوان ورق PVQ یا Pressure vessels quality نیز شناخته میشود و به طور عمده برای ساخت مخازن تحت فشار کاربرد دارد، بپردازیم.
ورق A516 چیست؟
مشخصات ورق A516، تحت استاندارد ASTM آمریکا تعیین میشود. این ورق حاوی مقدار زیادی کربن به همراه عناصر دیگری مانند فسفر و گوگرد به مقدار خیلی کم است. البته عناصر دیگری مانند منگنز و سیلیکون نیز در ساختار این ورق سیاه استفاده شده است که باعث بهبود ویژگیهای مکانیکی آن میشود.
به طور کلی میتوان گفت ورق A516 دارای مشخصات زیر است:
- در چهار گرید ۵۵، ۶۰، ۶۵ و ۷۰ به تولید میرسد.
- به صورت استاندارد و سنگین (با ضخامت بالاتر از ۳ اینچ) تولید میشود.
- با نام PVQ A516 نیز در بازار شناخته میشود.
- ورقهای با ضخامت کمتر از ۱٫۵ اینچ معمولا به صورت رول شده به فروش میرسند و ورقهایی که ضخامت آنها از ۱٫۵ اینچ بالاتر است، به صورت برش خورده و شیت عرضه میشوند.
معرفی انواع گرید ورق A516
ورق A516 در چهار گرید مختلف تولید میشود که شامل موارد زیر هستند:
- ورق A516 گرید 55
- ورق A516 گرید 60
- ورق A516 گرید 65
- ورق A516 گرید 70
هر کدام از این گریدها از نظر ترکیبات شیمیایی با یکدیگر تفاوت دارند. همین مسئله باعث میشود گریدهای مختلف ورق A516 در ویژگیهای مکانیکی مانند میزان تحمل فشار، دما و ضربه نیز با یکدیگر فرق داشته باشند. در ادامه مشخصات هر کدام از این گریدها را بررسی خواهیم کرد.
مقایسه مشخصات فیزیکی ورق A516 در گریدهای مختلف
هر یک از انواع ورقهای فولادی از مشخصات فیزیکی متفاوتی اعم از نقطه تسلیم، استحکام کشش و غیره برخوردارند. در جدول زیر مشخصات فیزیکی ورق A516 را ارائه کردهایم:
گرید |
نقطه تسلیم KSI |
استحکام کشش KSI |
حداقل افزایش طول % |
55 |
30 |
55-75 |
23 |
60 |
32 |
60-80 |
21 |
65 |
35 |
65-85 |
19 |
70 |
38 |
70-90 |
17 |
ترکیبات شیمیایی گریدهای مختلف ورق A516
میزان ترکیبات شیمیایی گریدهای مختلف ورق A516 با توجه به ضخامت هر کدام متغیر است. در ادامه مقدار عناصر هر گرید و ضخامتهای مختلف ورق A516 را در قالب جدول ارائه کردهایم.
ترکیبات شیمیایی ورق A516 گرید ۵۵
جدول زیر مقدار عناصر ورق A516 گرید 55 بر حسب ضخامتهای مختلف را نشان میدهد:
عنصر |
ضخامت |
درصد |
ماکزیمیم کربن |
کمتر از ½ اینچ |
0.18 |
ماکزیمیم کربن |
بین ½ و 2 اینچ |
0.2 |
ماکزیمیم کربن |
بیشتر از 2 اینچ و کمتر از 4 اینچ |
0.24 |
ماکزیمیم کربن |
بیشتر از 4 اینچ و کمتر از 8 اینچ |
0.24 |
ماکزیمیم کربن |
بیشتر از 8 اینچ |
0.26 |
منگنز |
کمتر از ½ اینچ |
0.6-0.9 |
منگنز |
بیشتر از ½ اینچ |
0.6-1.2 |
ماکزیمم فسفر |
- |
0.025 |
ماکزیمم گوگرد |
- |
0.025 |
سیلیسیم |
- |
0.15-0.4 |
ترکیبات شیمیایی ورق A516 گرید 60
جدول زیر مقدار عناصر ورق A516 گرید 60 بر حسب ضخامتهای مختلف را نشان میدهد:
عنصر |
ضخامت |
درصد |
ماکزیمیم کربن |
کمتر از ½ اینچ |
0.21 |
ماکزیمیم کربن |
بین ½ و 2 اینچ |
0.23 |
ماکزیمیم کربن |
بیشتر از 2 اینچ و کمتر از 4 اینچ |
0.25 |
ماکزیمیم کربن |
بیشتر از 4 |
0.27 |
منگنز |
کمتر از ½ اینچ |
0.6-0.9 |
منگنز |
بیشتر از ½ اینچ |
0.85-1.2 |
ماکزیمم فسفر |
- |
0.025 |
ماکزیمم گوگرد |
- |
0.025 |
سیلیسیم |
- |
0.15-0.4 |
ترکیبات شیمیایی ورق A516 گرید 65
جدول زیر مقدار عناصر ورق A516 گرید 65 بر حسب ضخامتهای مختلف را نشان میدهد:
عنصر |
ضخامت |
درصد |
ماکزیمیم کربن |
کمتر از ½ اینچ |
0.24 |
ماکزیمیم کربن |
بین ½ و 2 اینچ |
0.26 |
ماکزیمیم کربن |
بیشتر از 2 اینچ و کمتر از 4 اینچ |
0.28 |
ماکزیمیم کربن |
بیشتر از 4 |
0.29 |
منگنز |
- |
0.85-1.2 |
ماکزیمم فسفر |
- |
0.025 |
ماکزیمم گوگرد |
- |
0.025 |
سیلیسیم |
- |
0.15-0.4 |
ترکیبات شیمیایی ورق A516 گرید 70
جدول زیر مقدار عناصر ورق A516 گرید 70 بر حسب ضخامتهای مختلف را نشان میدهد:
عنصر |
ضخامت |
درصد |
ماکزیمیم کربن |
کمتر از ½ اینچ |
0.27 |
ماکزیمیم کربن |
بین ½ و 2 اینچ |
0.28 |
ماکزیمیم کربن |
بیشتر از 2 اینچ و کمتر از 4 اینچ |
0.30 |
ماکزیمیم کربن |
بیشتر از 4 |
0.31 |
منگنز |
- |
0.85-1.2 |
ماکزیمم فسفر |
- |
0.025 |
ماکزیمم گوگرد |
- |
0.025 |
سیلیسیم |
- |
0.15-0.4 |
کاربرد گریدهای ورق A516
در ادامه قصد داریم به بررسی کاربردهای مختلف گریدهای مختلف ورق A516 بپردازیم. با ما همراه باشید.
کاربرد ورق A516 گرید 70
ورق ASTM A516، گرید 70 با نام ASME SA516-70 نیز معرفی میشود. این گرید از ورق فولادی دارای میزان متوسط کربن به همراه عناصری مانند منگنز، فسفر، گوگرد و سیلیسیم است. از بین گریدهای مختلف ورق A516، استفاده از گرید ۷۰ متداول است و از آن برای ساخت مخزنهای فشار و دیگهای صنعتی استفاده میشود. مقاومت کششی و نقطه تسلیم این گرید، نسبت به سایر گریدها بالاتر است و از نظر شکلپذیری و قابلیت جوشکاری نیز از ویژگیهایی خوبی برخوردار است.
کاربرد ورق A516 گرید 65
گرید ۶۵ ورق A516، حاوی کروم و عناصری دیگر مانند نیکل و منگنز است. به دلیل وجود این عناصر، گرید ۶۵ از مقاومت خوبی در برابر مواد شیمیایی برخوردار است. از کاربردهای ورق A516 گرید 65، میتوان به استفاده از آن در صنعت تجهیزات دارویی و شیمیایی، پتروشیمی، شرکتهای حفاری نفت و غیره اشاره کرد.
کاربرد ورق A516 گرید 60
به دلیل ترکیبات موجود در ورق A516 گرید 60، این ورق دمای ذوب پایینتری نسبت به سایر گریدها دارد و به همین دلیل از آن برای مصارفی که نیاز به دمای ذوب بالا نباشد، استفاده میشود. از کاربردهای گرید ۶۰، میتوان به استفاده از آن در ساخت شیرآلات و یا مخازن ذخیرهسازی و کندانسور اشاره کرد.
کاربرد ورق A516 گرید 55
ورق A516 گرید ۵۵، کمترین نقطه تسلیم و استحکام کششی را در بین انواع مختلف ورق A516 دارد و درصد کربن آن نیز در مقایسه با گریدهای دیگر کمتر است. از این ورق نیز در ساخت مخازن تحت فشار استفاده میشود.
معرفی تولیدکنندگان ورق A516
در کشور ما کارخانه فولاد مبارکه اصفهان و همچنین کارخانه فولاد اکسین اهواز در زمینه تولید ورق A516 فعال هستند و این نوع ورق را در دو حالت برش خورده و رول در بازار آهن عرضه میکنند. البته ورق A516 به صورت وارداتی از کشورهای دیگر نظیر کره، آلمان، روسیه، اوکراین و هند نیز به ایران وارد میشوند.
کلام آخر
قیمت ورق و کلیه محصولات فولادی به عوامل مختلفی در بازار وابسته است. با توجه به نوسانات قیمت ورق A516 در بازار آهن و فولاد که متاثر از عوامل مختلفی مانند نرخ تورم، قیمت دلار، برند کارخانه تولیدکننده و غیره است، امکان ارائه قیمت مشخصی برای ورق A516 وجود ندارد. به همین دلیل، اگر شما قصد دارید برای خرید و یا استعلام قیمت ورق A516 اقدام کنید لازم است تا با شماره تلفن ۰۳۱۳۴۱۵۵ تماس گرفته و با واحد فروش مجموعه مدیران آهن در ارتباط باشید.