راه های مقابله با نشست ساختمان
تاریخ به روز رسانی: ۱۴ مرداد ۱۴۰۳
نویسنده: تیم محتوای مدیران آهن
نشست ساختمان زمانی اتقاق می افتد که در خاک زیر پی ساختمان تغییر شکل به وجود می آید. در این اثر این تغییر شکل خاک فشرده می شود و ساختمان به سمت پایین حرکت می کند. این حرکت می تواند یکجا باشد. که در نشست متقارن رخ می دهد. اما در نشست نامتقارن تمام قسمت های ساختمان به یک اندازه دچار نشست نمی شوند. نشست نامتقارن به شکل ترک هایی در دیوار یا سقف ساختمان خود را نشان می دهد. اگر میزان نشست زیاد باشد ساختمان کج می شود و با چشم نیز می توان آن را مشاهده کرد. هر همه ی ساختمان ها به ویژه ساختمان های نوساز حدی از نشست وجود دارد. چنانچه نشست در محدوده ی مجاز باشد مشکلی ایجاد نمی کند اما اگر از حد مجاز خارج شود می تواند با مخاطراتی برای ساختمان و ساکنان آن همراه باشد. البته راه حل هایی برای مقابله با نشست ساختمان پیشنهاد شده است که به کمک آن ها می توان روند نشست را متوقف کرد.
برای جلوگیری از نشست ساختمان چه باید کرد؟ این روزها بیشتر از هر زمان دیگری از فرونشست صحبت می شود و هر روز تصاویری از نشست زمین منتشر می شود. فرونشست یک اصطلاح عمومی است که به حرکت عمودی زمین اشاره دارد و می تواند به صورت طبیعی یا به دلیل فعالیت های انسانی که منجر به نشست ساختمان می شود، اتفاق بیفتد. یکی از آثار مخرب فرونشست زمین، نشست ساختمان ها است. آیا تاکنون ترک هایی بر دیوارها یا اطراف درب و پنجره ساختمان خود مشاهده کرده اید؟ در واقع علت ترک خوردن دیوار خانه نوساز، فرونشست ساختمان است. اگر به دنبال راه های جلوگیری از نشست ساختمان هستید، بهتر است ابتدا با نکاتی مهم در ارتباط با علت نشست ساختمان نوساز و علت ترک خوردن ساختمان آشنا شوید. لطفا با مدیران آهن همراه باشید.
تصویر شماره ۱ - ترک های ناشی از نشست ساختمان
آنچه در این مقاله مطالعه خواهید کرد:
- نشست ساختمان چیست؟
- حد مجاز نشست ساختمان چقدر است؟
- انواع نشست ساختمان
- دلیل وقوع نشست ساختمان
- راه های اطلاع از نشست ساختمان
- منظور از فرونشست کف خانه چیست؟
- راه های جلوگیری از نشست ساختمان چیست؟
نشست ساختمان چیست؟
حتما می دانید که ساختمان ها روی فونداسیون، و فونداسیون روی خاک بنا شده است. از آنجا که وزن ساختمان بسیار بالاست و تمام این وزن به خاک منتقل می شود، چنانچه خاک تحت تاثیر این نیرو دچار تغییر شکل شود، سازه از بالا به سمت پایین حرکت می کند؛ در این حالت به اصطلاح می گویند ساختمان دچار فرونشست شده است.
بسیاری از افراد این سوال را در ذهن دارند که آیا نشست ساختمان خطرناک است؟ در پاسخ به این سوال می توان گفت به طور کلی فرو نشست در ساختمان ها امری اجتناب ناپذیر است و اکثر ساختمان ها در طول عمر خود دچار نشست می شوند؛ هر چند بیشترین میزان فرونشست در سال های اولیه ساخت بنا اتفاق می افتد. با این وجود چنانچه بنا به دلایلی از قبیل الگوی زهکشی، اطراف ساختمان دچار تغییر و تحول شود، یا تغییراتی در آب و هوا اتفاق بیفتد امکان ادامه نشست ساختمان در سال های بعد نیز وجود دارد.
لازم است بدانید چنانچه مقدار فرونشست در محدوده ی مجاز باشد برای ساختمان مشکلی ایجاد نمی کند و تنها زمانی که فرونشست ساختمان از حد تعیین شده فراتر رود می تواند آسیب زا باشد و ساختمان را در معرض خطر قرار دهد.
حد مجاز نشست ساختمانی چقدر است؟
حد مجاز نشست ساختمان، همان میزان مجاز برای نشست پی ساختمان در نظر گرفته می شود. میزان مجاز نشست پی ساختمان بین 1 اینچ الی 25 میلیمیتر است. البته لازم است بدانید میزان مجاز نشست پی ساختمان برای انواع مختلف خاک، متفاوت است و این نکته ی مهم می بایست در نظر گرفته شود.
به این ترتیب نشست ساختمان یا ایجاد ترک در ساختمان نوساز، در حد مجاز برای ساختمان مشکلی ایجاد نمیکنند، اما زمانی که میزان نشست ساختمان خارج از محدوده ی مجاز باشد، میتوانند باعث آسیب جدی به معماری، سازه و تاسیسات ساختمانها شود. بنابراین، کنترل نشست مجاز در طراحی فونداسیون از اهمیت ویژهای برخوردار است.
انواع نشست ساختمان
نشست ساختمان می تواند متقارن یا نامتقارن باشد. در مواردی که کیفیت خاک زیر ساختمان در همه جا یکسان باشد، نشست می تواند به صورت متقارن رخ دهد. اما واقعیت این است در اکثر ساختمان ها نشست در نقاط مختلف فونداسیون یکسان نیست و ساختمان دچار نشست نامتقارن می شود. در اثر این نوع نشست، ترک خوردگی دیوارها، ترک های سقف و کج شدن قاب درب و پنجره اتفاق می افتد. در برخی موارد که نشست نامتقارن بسیار شدید باشد ساختمان کج می شود و این مساله را می توان با چشم نیز مشاهده کرد.
تصویر شماره ۲ - انواع نشست ساختمان
دلیل وقوع نشست ساختمان
نشست ساختمان به دلیل کم شدن فاصله ی بین ذرات خاک در اثر نیروهای وارد شده بر آن یا تغییر در رطوبت خاک اتفاق می افتد. کاهش رطوبت خاک باعث متراکم شدن خاک و فرونشست می شود. از مهم ترین علل نشست ساختمان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ضعف خاک در تحمل بار
- وارد شدن بار بر سازه بیش از حد طراحی
- فشرده کردن ضعیف خاک هنگام ساخت
- بارش باران و خشکسالی نامنظم
- زه کشی ضعیف اطراف سازه
- تغییر در سطح آب های زیرزمینی
- وجود درختان بالغ در اطراف سازه
- نشت آب از استخر یا حوضچه های اطراف سازه
- پمپاژ آب یا نفت از زمین های اطراف ساختمان
راه های اطلاع از نشست ساختمان
برای جلوگیری از نشست ساختمان چه باید کرد؟ در حقیقت برای اطلاع از راه های جلوگیری از نشست پی ساختمان، ابتدا لازم است بدانید چگونه وقوع نشست ساختمانی را از روی آثار و نشانه های آن تشخیص دهیم.
ترک های دیوار و سقف ساختمان
نشست نامتقارن باعث ایجاد ترک هایی در ساختمان می شود. هر چه شدت فرونشست بیشتر باشد ترک ها نیز بزرگ خواهند بود. ترک های ناشی از فرونشست معمولا روی دیوارها و سقف خود را نشان میدهند.
تصویر شماره ۳ - ترک روی دیوار ناشی از نشست
ترک های اطراف درب و پنجره
این نوع ترک با زاویه ۴۵ درجه یا تقریبا به صورت افقی در گوشه های در و پنجره دیده می شود.
فاصله بین کف و دیوار
فرونشست در ساختمان می تواند باعث ایجاد فاصله بین کف و دیوار شود.
منظور از فرونشست کف خانه چیست؟
فرونشست کف خانه یک پدیده طبیعی و زیستمحیطی است که به تدریج باعث کاهش سطح زمین در نقاط خاصی میشود. این وضعیت معمولاً ناشی از عوامل مختلفی مانند استخراج آبهای زیرزمینی، تغییرات اقلیمی، یا انقباض خاک است. فرونشست میتواند تأثیرات قابل توجهی بر ساختارهای شهری، زیرساختها و حتی زندگی روزمره ساکنان داشته باشد. آگاهی از این پدیده و اعمال تدابیر مناسب برای مدیریت و کنترل آن، از اهمیت بالایی برخوردار است.
راه های جلوگیری از نشست ساختمان چیست؟
آیا می دانید چگونه می توانیم از نشست ساختمان جلوگیری کنیم؟ در حقیقت راه های مختلفی برای جلوگیری از نشست ساختمان وجود دارد که استفاده از هر کدام از آن ها به شرایط و موقعیت پروژه بستگی دارد. از جمله این راهکارها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سبک کردن بار وارد شده بر ساختمان
- افزایش تعداد ستون های ساختمان
- حذف عامل ایجاد نشست مانند رطوبت یا نشتی آب
- افزایش مقاومت خاک زیر پی ساختمان به کمک تزریق مواد متراکم کننده
- استفاده از دیوار برشی برای متصل کردن ستون ها به یکدیگر
- نیلینگ
- استفاده از بتن شاتکریت
شما می توانید کلیه ی تجهیزات و ابزارهای ساختمانی برای افزایش مقاومت ساختمان از جمله میلگرد، تیرآهن و ... را از مجموعه ی مدیران آهن تهیه کنید. برای این منظور کافیست از طریق لینکی که در ادامه مشاهده می کنید با ما تماس بگیرید. کارشناسان ما به طور کامل شما را راهنمایی خواهند کرد.
تماس با مدیران آهن
کلام پایانی: راه های جلوگیری از نشست ساختمان
ترک های ساختمانی در اثر نشست ساختمان و راه های جلوگیری از آن، یک چالش جدی و حیاتی است که نیازمند توجه، تدبیر و دقت در مراحل طراحی، ساخت و نگهداری سازه است. به طور کلی می توان گفت جلوگیری از نسشت ساختمان با رعایت اصول مهندسی، انتخاب مصالح مناسب و انجام آزمایشهای لازم، امکان پذیر است و از این طریق میتوان از بروز مشکلات جدی در آینده جلوگیری کرد. افزایش آگاهی و آموزش کارفرمایان و پیمانکاران نیز میتواند نقش بسزایی در موفقیت این اقدامات ایفا کند.