9 نکته طلایی در راهنمای خرید تیرآهن برای پروژههای ساختمانی
تاریخ به روز رسانی: ۹ مهر ۱۴۰۴
نویسنده: تیم محتوای مدیران آهن
مطالعه یک راهنمای جامع برای خرید تیرآهن فولادی، به دلیل نقشی که این مقطع در استحکام و ایمنی سازهها ایفا میکند، امری ضروری و اجتنابناپذیر است. انتخاب نادرست یا خرید تیرآهن بیکیفیت میتواند خسارات جبرانناپذیری به پروژههای ساختمانی و عمرانی وارد کند و علاوه بر افزایش هزینهها، ایمنی سازه را نیز به خطر بیندازد. از این رو، داشتن اطلاعات کافی درباره انواع تیرآهن، استانداردهای معتبر در تولید آنها، مزایا و معایب استفاده از هر نوع، و همچنین نکات کلیدی پیش از خرید و حتی پس از تحویل محصول، اهمیت ویژهای دارد.
یکی از موضوعات مهمی که در این مسیر باید مورد توجه خریداران قرار گیرد، قیمت تیرآهن است. نوسانات بازار آهنآلات، تفاوت کیفیت تولیدکنندگان داخلی و خارجی و همچنین مشخصات فنی تیرآهنها همگی عواملی هستند که به شکل مستقیم بر قیمت نهایی این محصول اثر میگذارند. به همین دلیل، آگاهی از معیارهای مقایسه و بررسی دقیق قبل از خرید میتواند به کاهش هزینهها و انتخابی هوشمندانهتر کمک کند. بر همین اساس، این مقاله با عنوان «راهنمای خرید تیرآهن» تهیه شده است تا راهنمایی جامع و کاربردی در اختیار خریداران، مهندسان و پیمانکاران قرار دهد و به تمامی پرسشهای مرتبط با انتخاب، استاندارد و قیمت تیرآهن پاسخ دهد.
نکاتی که قبل از خرید تیرآهن حتما باید بدانید!
خرید هر محصولی نیازمند اطلاعات است. حتما شما هم تجربه داشته اید زمانی که با دانش کافی نسبت به کالای مورد نظر خود با فروشنده صحبت می کنید می توانید خرید بهتری داشته باشید. تیرآهن هم از این قاعده مستثنی نیست. اگر شما هم به هر دلیلی نیاز به خرید تیرآهن دارید بهتر است اطلاعاتی کلی در مورد این محصول پرکاربرد فولادی به دست آورید. تیرآهن ها با توجه به موقعیت های جغرافیایی و کاربردهای گوناگون، با استاندارد های مختلفی تولید می شوند که همین مساله فرایند خرید را ممکن است کمی پیجیده و چالش برانگیز کند. در ادامه ی این مقاله ما مهمترین نکاتی که پیش از خرید تیرآهن بهتر است از آن ها اطلاع داشته باشید را ذکر خواهیم کرد.
۱) توجه به نوع، استاندارد و سایز تیرآهن
تیرآهنها انواع گوناگونی دارند که پرکاربردترین آنها شامل تیرآهنهای IPB ،IPN و IPE و تیرآهن لانه زنبوری است. در ادامه به هر نوع اشاره خواهیم کرد.
تیرآهن I (IPE):
در کشور ما به پروفیلهای فولادی I و H شکل تیرآهن میگویند. تیرآهنهای I شکل، بال هایی با ضخامت ثابت دارند و با نماد IPE نمایش داده میشوند. ارتفاع این نوع تیرآهن از 80 تا 600 میلیمتر متغیر است.
تیرآهن هاش (IPB) H:
به تیرآهن H شکل، هاش می گویند این تیر آهن به تیرهای بال پهن هم معروفند چون نسبت به پروفیل های I شکل بال های پهن تری دارند. در تیرآهن های H شکل طول بال و ارتفاع با هم برابرند این محصول فولادی با نماد IPB نمایش داده می شود و از ارتفاع 100 تا 1000 میلی متر را شامل می شوند. ضخامت جان تیرآهن های IPB، از پروفیل های I شکل بیشتر است.
تیرآهن INP:
این تیرآهن در استاندارد چین و روسیه دیده می شود که در جدول اشتال با نماد INP آن را می بینیم. این نوع پروفیل فولادی I شکل می باشد و ضخامت بال آن متغیر است. بدین صورت که هرچه از جان تیرآهن فاصله می گیریم ضخامت بال آن کمتر می شود. تیرآهن INP در ارتفاع 80 تا 600 متر تولید می گردد و در بازار موجود است.
تیرآهن CPE:
تیرآهن CPE از دهانه های شش ضلعی منظمی تشکیل شده است. این پروفیل فولادی از برش طولی تیرآهن ساده تولید می شود که پس از برش آن ها را طوری روی هم قرار داده که شش ضلعی های منظمی ایجاد شود سپس دو صفحه را به هم جوش میدهند؛ لازم است بدانید با افزایش ارتفاع تیر، مقاومت خمشی تیر افزوده میشود. این تیرآهن از ارتفاع 120 تا 900 میلیمتر تولید میگردد.
تفاوتهای تیرآهن H و I
تیرآهن H از نظر وزن و جان، ضخیمتر و از نظر بال، پهنتر و به طور کلی مقاومتر از تیرآهن I است. در مقابل، تیرآهن I سبکتر بوده و برای ساخت سازههایی که کاهش وزن در آنها اهمیت دارد، مناسبتر است.
۲) توجه به کاربرد انواع تیرآهن
تیرآهن بسته به شکل ظاهر، استاندارد و غیره از کاربردهای مختلفی در صنعت برخوردار است. در ادامه به کاربرد هر یک از انواع تیرآهن میپردازیم.
کاربرد تیرآهن I:
تیرآهن های I کاربرد بسیاری در صنعت ساختمان دارند. این تیرآهن معمولاً در خرپای ساختمان و قاب های اصلی مورد استفاده قرار می گیرد. تیرهای فولادی مقاومت های لازم را برای سازه ایجاد می کنند. قدرت بالای این تیرآهن ها سبب شده سازه از المان های تکیه گاهی زیاد بی نیاز شود و صرفه اقتصادی داشته باشد. تنوع و قابل اطمینان بودن این تیرآهن سبب شده جزو انتخاب های اول سازندگان به حساب آید. این محصول فولادی چه به صورت افقی و چه به صورت عمودی استفاده شود باربری قابل قبولی از خود نشان می دهد. افزون بر این بال های افقی تیرآهن در برابر تغییر شکل خمشی و جان آن در برابر تنش برشی، مقاومت خوبی از خود نشان می دهد. در کل مهندسین از تیرآهن های I شکل در سازه های مختلف و برای ایجاد تیرها و ستون ها در اندازه های مختلف استفاده می کنند.
کاربرد تیرآهن H:
این تیرآهن کاربرد بسیار گسترده ای در ساختمان ها دارد ولی در بسیاری از موارد هم برای ساخت پل های طویل از آن استفاده می کنند. تیرآهن H شکل به دلیل اینکه بال های بزرگتر و جان های ضخیم تری نسبت به نوع قبلی دارند، می توانند بار های بیشتری را به نسبت آن ها تحمل کنند از تیرآهن H به دلیل داشتن طول های بلند معولاً در پروژه های بزرگ استفاده می شود.
این پروفیل فولادی با اینکه از انواع مختلفی برخوردار است ولی سایز های متفاوتی هم دارد که هر کدام بنا به کاربردی که دارند استفاده می شوند به طور مثال برخی از سایز های سنگین تیرآهن برای کاربردهای خاصی مورد استفاده قرار می گیرند.
مواردی که ذکر شد، کاربرد هر نوع تیرآهن بود، اما به طور عمده میتوان گفت:
تیرآهن عمدتاً در سازههای فلزی کاربرد دارد و به عنوان ستون، کفی ستون، تیر اصلی یا شاهتیر و همچنین در ساخت خرپا مورد استفاده قرار میگیرد.
۳) بررسی تعداد شاخه های تیرآهن
در حالت کلی، حین خرید مقاطع فولادی، توجه به وزن آنها دارای اهمیت فراوانی است، اما در بسیاری از موارد نیاز داریم تیرآهن را به صورت شاخهای خریداری کنیم. در این مواقع، دیگر وزن محصول ملاکی برای خرید نیست. خریداران در این موارد باید به نوع تیرآهن از لحاظ سبک و سنگین بودن وزن آن دقت کامل را داشته باشد و آن را به فروشنده اعلام کنند. در برخی موارد، فروش تیرآهن به صورت بندیل است که هر بندیل هم تشکیل شده از چندین شاخه. به این نکته توجه داشته باشید که تعداد شاخههای موجود در هر بندیل یک کارخانه با کارخانه دیگر متفاوت است. بنابراین باید توجه کنید تعداد شاخههای بندیل خریداری شده، نیاز شما را رفع کند.
۴) رنگ تیرآهن
از دیگر عوامل مهم حین خرید مقاطع فولادی، رنگ آن می باشد این مورد برای خرید تیرآهن هم صدق می کند در حالت طبیعی تیرآهن به رنگ طوسی پر رنگ یا مشکی می باشد. تیرآهن همانند سایر مقاطع فولادی در مجاورت رطوبت از خود واکنش نشان می دهد و به مرور زمان دچار زنگ زدگی می گردد. فرآیند زنگ زدگی، رنگ تیر آهن را از طوسی به رنگ زرد تغییر می دهد. پس باید دقت کنید اگر زردی تیرآهن سطحی باشد امری طبیعی است ولی اگر عمق زنگ زدگی زیاد باشد، از آن می توان برای مصارف درجه پایین تر استفاده کرد.
۵) تولیدکننده تیرآهن و بررسی کیفیت تیرآهن
هنگامی که قصد خرید تیرآهن دارید باید به تولید کننده آن هم توجه داشته باشید. در کشور ما کارخانه های متعددی تیرآهن تولید می کنند که محصولات تولیدی هر کارخانه از نظر استاندارد، کیفیت و قیمت با یکدیگر متفاوت می باشد. از جمله مهم ترین تولید کنندگان تیرآهن در ایران ذوب آهن اصفهان، فایکو، فولاد یزد احرامیان، آریان فولاد، ظفر بناب، شاهین بناب، فولاد ناب تبریز و غیره است. برای بررسی کیفیت تیرآهن، شما می توانید میزان کیفیت تیرآهن را با مقایسه مقدار وزنی آن با جدول اشتال استاندارد بررسی نمایید. هر چه میزان عدد ذکر شده از طرف کارخانه به جدول نزدیک تر باشد تیرآهن کیفیت بالاتری دارد.
۶) مشاهده و بررسی شناسنامه کنترل کیفی تیرآهن
شما میتوانید هنگام خرید برگه آنالیز تیرآهن را دریافت نمایید که خود یکی از راه های اصالت تیرآهن شناخته میشود. در این برگه، برند تولیدکننده، مشخصات فنی، ترکیبات شیمیایی، خواص مکانیکی و غیره ذکر شده است.
۷) هزینه های حمل و نقل
یکی از مواردی که بر قیمت کل تیرآهن تأثیرگذار است، هزینههای مربوط به حمل و نقل و انبارداری است. بهتر است در زمان خرید به این مسئله توجه داشته باشیم که هر چه مسافت کارخانه تولیدکننده تیرآهن تا محل تخلیه بیشتر باشد، هزینه بیشتری باید بابت حمل آن پرداخت کرد. پس بهتر است در زمان خرید، تیرآهن را از نزدیکترین کارخانه یا انبار تهیه کنید.
۸) توجه به جدول اشتال تیرآهن فولادی در ایران
برای هر یک از انواع تیرآهن INP ،IPE ،IPB و CNP مقادیر خاص وزنی در جدول اشتال آورده شده است. برای بالا بردن اطلاعات فنی تخصصی تیرآهن، مطالعه جدول اشتال تیرآهن لازم و ضروری است در زیر راهنمای جدول اشتال تیرآهن در اختیار شما عزیزان قرار داده شده است:
علائم اختصاری در جدول اشتال |
|||
ردیف |
علامت اختصاری |
مؤلفه |
واحد |
1 |
G |
وزن واحد طول |
Kg/m2 |
2 |
h |
ارتفاع جان تیرآهن |
mm |
3 |
b |
عرض جان |
mm |
4 |
t |
ضخامت بال |
mm |
5 |
s |
ضخامت جان |
mm |
6 |
r |
شعاع انحناء داخل جان به بال |
mm |
7 |
c |
ضخامت بال + انحناء داخلی |
mm |
8 |
h-2c |
ارتفاع جان – ضخامت دو بال |
mm |
9 |
A |
محیط سطح مقطع |
cm2 |
10 |
Wx |
مدول مقطع محور x |
cm3 |
11 |
Jx |
ممان اینرسی محور x |
cm4 |
12 |
Ix |
شعاع چرخش در محور x یا ژیراسیون |
cm |
13 |
JY |
ممان اینرسی محور y |
cm4 |
14 |
WY |
مدول مقطع محور y |
cm3 |
15 |
IY |
شعاع چرخش در محور y یا ژیراسیون |
cm |
16 |
A1 |
مساحت سطح مقطع |
mm |
17 |
RT |
شعاع تنش |
mm |
۹) اطلاع از قیمت روز و نحوه خرید تیرآهن
با توجه به نوسانات موجود در بازار نمیتوان قیمت تیرآهن را به طور دقیق پیشبینی کرد یا قیمت ثابتی برای تیرآهن در نظر گرفت؛ ولی میتوان به منابعی رجوع کرد که قیمت انواع تیرآهن را به صورت لحظهای از تولیدکننده دریافت و به مشتریان اعلام میکنند. استعلام قیمت به سه صورت قابل انجام است:
- استعلام قیمت به صورت حضوری: میتوانید حضوراً به بنگاه یا آهن فروشان مراجعه و قیمت تیرآهن در بازار را بپرسید.
- استعلام قیمت تلفنی: میتوانید از طریق تماس با آهن فروشان یا شرکتهای بازرگانی استعلام بگیرید.
- استعلام قیمت به صورت اینترنتی: این روش، مدرنترین و آسانترین روش برای استعلام قیمت لحظهای امروز تیرآهن است.
شما میتوانید روزانه به سایت اینترنتی شرکت مدیران آهن رجوع کنید و پس از انتخاب محصول مورد نظر، قیمت آن را مشاهده نمایید. مدیران آهن یکی از منابعی است که به صورت لحظهای پس از اعلام قیمت کارخانجات، نرخ محصولات را در سایت بروزرسانی میکند؛ گفتنی است با هر بار بروزرسانی قیمتها در طول روز، کارشناسان تغییر قیمتها را در سایت لحاظ میکنند. برای اطمینان خاطر از به روز بودن قیمتها در سایت، به آخرین تاریخ و ساعت بروزرسانی قیمتها در جداول قیمتی توجه کنید. برای مشاهده قیمت تیرآهن در سایت مدیران آهن مراحل زیر را پیش ببرید:
ابتدا بر روی لینک "قیمت تیرآهن" کلیک کنید.
- سپس از طریق فیلتر موجود در سمت راست، کارخانه مورد نظر را انتخاب نمایید.
- سایز مورد نظر خود را از طریق فیلتر پایینتر انتخاب کنید.
- در پایان روی دکمه اعمال فیلتر کلیک کنید.
- گفتنی است در جداول قیمتی برای محاسبه وزن تیرآهن مورد نظر خود، می توانید از خدمت محاسبه وزن تیرآهن استفاده کنید.
انواع روش های خرید تیرآهن
در کشور ما ایران روش های مختلفی برای خرید تیرآهن وجود دارد که در این مقاله به طور مفصل به معرفی آن ها می پردازیم. به طور کلی روش های خرید تیرآهن در ایران، 4 روش است:
خرید مستقیم تیرآهن از کارخانه: برخی از مشتریان ترجیح می دهند خرید خود را بدون واسطه و مستقیم از کارخانه انجام دهند؛ ضمن اینکه خرید از کارخانه مقرون به صرفه تر است ولی معایبی دارد از جمله اینکه، کارخانجات هر روز عرضه محصول ندارند و ممکن است محصولی که شما نیاز دارید از دو روز تا یک هفته طول بکشد تا به دست شما برسد و اینکه امکان خرید خرد از کارخانه وجود ندارد. حداقل ظرفیت خرید از کارخانه یک ظرفیت یا 24 تن می باشد.
خرید تیرآهن از بنگاه آهن آلاتی: خرید از بنگاه های آهن آلاتی، منظور همان آهن فروش های سطح کشور می باشد؛ لازم است بدانید خرید تیرآهن از بنگاه های آهن آلاتی محدودیت خرید از کارخانه را ندارد ولی ممکن است مقدار سفارش شما را در انبار نداشته باشند. در این روش در صورت موجودی محصول مورد نظر می توانید در زمان کمتری محصول را تحویل بگیرید. در خرید از بنگاه، روش بارگیری و زمان آن توسط شما تعیین می گردد.
خرید تیرآهن از بورس کالا: برای این روش باید خریداران ابتدا کد بورسی بگیرند و یک کارگزاری را انتخاب و از طریق بورس کالا نسبت به خرید کالا اقدام کنند. یکی از معایب خرید از بورس کالا این است که ممکن است کارخانه زمان تحویل را دو ماه آینده اعلام نماید ولی با این حال مشتری می تواند پس از تسویه حساب، از کارخانه بخواهد که محصول را زودتر تحویل دهد.
خرید از شرکت های بازرگانی: شرکت های بازرگانی فروش آهن آلات می توانند محصولات متنوع و مختلف کارخانه های موجود در سراسر کشور را برای شما در حجم دلخواهتان تأمین نمایند. فقط قبل از خرید باید اعتبار شرکت بازرگانی مورد بررسی قرار گیرد؛ از شرکت های بازرگانی آهن آلات موجود در کشور می توان شرکت مدیران آهن را معرفی نمود. این شرکت حتی امکان خرید اینترنتی را هم برای مشتریان خود فراهم آورده است.
اگر مدیران آهن را برای خرید تیرآهن فولادی خود انتخاب کردید، میتوانید از طریق روشهای زیر، فرآیند خرید خود را از مدیران آهن شروع کنید:
خرید تلفنی تیرآهن: کافی است با شماره ۰۳۱۳۴۱۵۵ تماس بگیرید و سفارش خود را نزد کارشناسان، پس از دریافت مشاوره های رایگان ثبت نمایید.
خرید اینترنتی تیرآهن: برای خرید غیرحضوری تیرآهن کافی است وارد جداول قیمتی موجود در سایت شوید، پس از انتخاب محصول مورد نظر، آن را به سبد خرید اضافه نمایید و پس از تکمیل نمودن سبد خرید سفارش خود را نهایی کنید تا نوتیفیکیشن ثبت سفارش شما برای کارشناسان ما ارسال شود و آن ها نسبت به آماده سازی پیش فاکتور شما اقدامات لازم را انجام دهند.
توجه داشته باشید در هر دو روش در کمتر از نیم ساعت پیش فاکتور شما آماده و از طریق ایمیل، فکس یا سایر شبکه های اجتماعی به دست شما می رسد.
به طور کلی مراحل خرید اصولی تیرآهن به صورت زیر است:
- انتخاب نوع، شکل و سایز تیرآهن با استاندارد مورد نظر
- مشخص کردن کارخانه تولید کننده، در صورت امکان انتخاب نزدیک ترین کارخانه به محل پروژه برای کاهش هزینه های حمل و نقل
- بررسی هزینه های حمل و نقل
- دریافت مشاوره، بررسی تیرآهن انتخابی از لحاظ مناسب بودن برای پروژه
- ثبت سفارش تلفنی یا اینترنتی
- تایید پیش فاکتور، پرداخت و تسویه مبلغ فاکتور
- پیگیری و هماهنگی با واحد حمل برای بارگیری و تخلیه
- تحویل محصول و چک آن با فاکتور، بررسی کیفیت تیرآهن
نکات مهم بعد از خرید تیرآهن
نکاتی که در ادامه برای شما آورده شده است، باید پس از خرید تیرآهن حتما به آنها توجه کنید:
تحویل بار: زمان تحویل بار را طوری تنظیم کنید تا برای پروژه مناسب باشد و ساخت پروژه به تعویق نیفتد.
جابه جایی: برای جابجایی تیرآهنها از تجهیزات مناسب استفاده کنید تا از کشیده شدن و رها شدن آنها جلوگیری شود.
تطابق تیرآهن خریداری شده با فاکتور: تولیدکنندگان تیرآهن، مشخصات تیرآهن را روی برچسب یا پلاکی درج و به محصول متصل یا میچسبانند. این مشخصات شامل سایز تیرآهن، استاندارد تولید، شماره ذوب، برند تولیدکننده و غیره است. بنابراین، شما میتوانید حین تحویل، این مشخصات را با محصول خریداری شده خود تطبیق دهید.
بررسی برگه کنترل کیفیت: برگه کنترل کیفیت در واقع شناسنامه یا سندی است که اصالت کالا را نشان میدهد. اطلاعاتی که روی این برگه آمده، شامل تمامی آزمایشهای انجام شده روی محصول مورد نظر است. برگه کنترل کیفیت معمولاً از سمت کارخانه برای بارهای سنگین به همراه محصول ارائه میشود. برگه کنترل کیفیت، نتایج آزمونهای مقاومت فشاری، استحکام کششی، جوشپذیری و غیره است.
بررسی مشخصات ظاهری محصول: به صورت چشمی، اصالت و کیفیت کالا را بررسی کنید؛ یکی از روشهای تشخیص کیفیت تیرآهن، رنگ آن است؛ به گونهای که تیرآهنهای سالم به رنگ نوک مدادی یا خاکستری تیره هستند و تیرآهنهای زنگزده به رنگ قهوهای و نارنجی دیده میشوند. علاوه بر رنگ، محصولات را از لحاظ خوردگی، خراشیدگی و تاب خوردگی هم بررسی کنید.
تطابق وزن تیرآهن با برگه باسکول: وزن بار دریافتی یا همان وزن موجود در برگه باسکول که توسط شرکت فروشنده ارائه میشود را با وزن موجود در فاکتور مطابقت دهید.
نحوه نگهداری تیرآهن: اگر تیرآهن را در حجم زیاد خریداری کردید و نیازی به استفاده از آن ندارید؛ قبل از نگهداری در انبار، بهتر است آنها را گالوانیزه کنید تا از زنگ زدن آنها جلوگیری شود. البته به غیر از گالوانیزاسیونف روشهای دیگری هم برای ضد زنگ کردن محصولات فولادی وجود دارد، همانند رنگ روغن.
کلام آخر
راهنمای خرید تیرآهن، رعایت مجموعه نکاتی است که در نهایت منجر به خریدی مناسب، مقرون به صرفه و با کیفیت میگردد. از آنجایی که تیرآهن یکی از پراستفادهترین مصالح فولادی در صنعت است و وظیفه بالا بردن استحکام و تحمل نیروهای برشی را دارد؛ بنابراین حتما قبل از خرید نیاز است که راهنمای خرید تیرآهن فولادی را مطالعه نمایید. در صورت وجود هرگونه سؤال با شماره ۰۳۱۳۴۱۵۵ شرکت مدیران آهن تماس بگیرید.